*اي اهل ايمان! از انواع ميوه ها و خوردني هاي پاکيزه اي که روزي شما کرده ايم، بخوريد و خدا را سپاس گزاريد، اگر فقط او را مي پرستيد.
*جز اين نيست که خدا مردار و خون و گوشت خوک و حيواني را که نام غير خدا بر آن برده شده، بر شما حرام کرده. پس کسي که به خوردن آنها ناچار شود، در حالي که خواهان لذت نباشد و از حدّ لازم تجاوز نکند، گناهي بر او نيست؛ زيرا خدا بسيار آمرزنده و مهربان است.
*نيكوكارى آن نيست كه روى خود را به سوى مشرق و مغرب بگردانيد بلكه نيكى آن است كه كسى به خدا و روز بازپسين و فرشتگان و كتاب و پيامبران ايمان آورد و مال را با وجود دوست داشتنش به خويشاوندان و يتيمان و بينوايان و در راهماندگان و گدايان و در بندگان بدهد و نماز را برپاى دارد و زكات را بدهد و آنان كه چون عهد بندند به عهد خود وفادارانند و در سختى و زيان و به هنگام جنگ شكيبايانند آنانند كسانى كه راست گفته اند و آنان همان پرهيزگارانند.
*اي اهل ايمان! در مورد کشته شدگان بر شما قصاص مقرّر و لازم شده: آزاد در برابر آزاد، برده در برابر برده، زن در برابر زن. پس کسي که از سوي برادرش مورد چيزي از عفو قرار گرفت پس پيروي از روش شايسته و پسنديده ، و پرداخت ديه و خون بها با نيکويي و خوش رويي. اين تخفيف و رحمتي است از سوي پروردگارتان؛ پس هر که بعد از عفو، تجاوز کند براي او عذابي دردناک است.
* اي صاحبان خرد! براي شما در قصاص مايه زندگي است، باشد که بپرهيزيد.
*بر شما مقرّر و لازم شده چون يکي از شما را مرگ در رسد، اگر مالي از خود به جا گذاشته است، براي پدر و مادر و خويشان به طور شايسته و پسنديده وصيت کند. اين حقّي است بر عهده پرهيزکاران.
*پس کساني که بعد از شنيدن وصيت، آن را تغيير دهند، گناهش فقط بر عهده آناني است که تغييرش مي دهند؛ يقيناً خدا شنوا و داناست.پس کسي که از انحراف وصيت کننده يا از گناه او بترسد، و ميان ورثه اصلاح دهد، گناهي بر او نيست؛ يقيناً خدا بسيار آمرزنده و مهربان است.
*اي اهل ايمان! روزه بر شما مقرّر و لازم شده، همان گونه که بر پيشينيان شما مقرّر و لازم شد، تا پرهيزکار شويد.روزهايي چند؛ پس هر که از شما بيمار يا در سفر باشد از روزهاي ديگر؛ و بر آنان که روزه گرفتن طاقت فرساست، طعام دادن به يک نيازمند کفاره آن است. و هر که به خواست خودش افزون بر کفاره واجب، بر طعام نيازمند بيفزايد، برايش بهتر است و روزه گرفتن اگر بدانيد براي شما بهتر است.
*ماه رمضان که قرآن در آن نازل شده، قرآني که سراسرش هدايتگر مردم است و داراي دلايلي روشن و آشکار از هدايت مي باشد، و مايه جدايي است. پس کسي که در اين ماه حاضر باشد بايد آن را روزه بدارد، و آنکه بيمار يا در سفر است، تعدادي از روزهاي غير ماه رمضان را . خدا آساني و راحت شما را مي خواهد نه دشواري و مشقت شما را. و براي اين است: شما روزه هايي را کامل کنيد، و خدا را بر اينکه شما را هدايت فرموده بزرگ شماريد، و نيز براي اين که سپاس گزاري کنيد.
*در شبِ روزهايي که روزه دار هستيد، آميزش با زنانتان براي شما حلال شد. آنان براي شما لباسند و شما براي آنان لباسيد. خدا مي دانست که شما به خود خيانت مي کرديد، پس توبه شما را پذيرفت و از شما در گذشت. اکنون با آنان آميزش کنيد و آنچه را خدا براي شما مقرّر داشته طلب کنيد. و بخوريد و بياشاميد تا رشته سپيد صبح از رشته سياه شب براي شما آشکار شود؛ سپس روزه را تا شب به پايان بريد. و در حالي که در مساجد معتکف هستيد با زنان آميزش نکنيد. اينها حدود خداست، به آنها نزديک نشويد. خدا اين گونه آياتش را براي مردم بيان مي کند تا بپرهيزند.
*و اموالتان را در ميان خود به باطل و ناحق مخوريد. و آن را به عنوان رشوه به سوي حاکمان و قاضيان سرازير نکنيد تا بخشي از اموال مردم را به گناه و معصيت بخوريد، در حالي که مي دانيد.
* از تو درباره هلال هاي ماه مي پرسند، بگو: آنها وسيله تعيين اوقات مردم و حج است. و نيکي آن نيست که به خانه ها از پشت آنها وارد شويد، بلکه نيکي کسي است که مي پرهيزد. و به خانه ها از درهاي آنها وارد شويد؛ و از خدا پروا کنيد تا رستگار شويد.
*و در راه خدا با کساني که با شما مي جنگند بجنگيد، و تجاوز نکنيد، که خدا تجاوزکاران را دوست ندارد.
*و آنان را هر کجا يافتيد، به قتل برسانيد و از جايي که شما را بيرون کردند بيرونشان کنيد و فتنه از قتل وکشتار بدتر است. و کنار مسجدالحرام با آنان نجنگيد مگر آنکه در آنجا با شما بجنگند؛ پس اگر با شما جنگيدند، آنان را به قتل برسانيد که پاداش وکيفر کافران همين است.اگر از فتنه گري وجنگ بازايستند، يقيناً خدا بسيار آمرزنده و مهربان است.و با آنان بجنگيد تا فتنه اي بر جاي نماند و دين فقط ويژه خدا باشد. پس اگر بازايستند تجاوزي جز بر ضد ستمکاران جايز نيست.
*ماه حرام در برابر ماه حرام است.و همه حرمت ها داراي قصاص اند. پس هر که بر شما تعدّي کرد، شما هم به مثل آن بر او تعدّي کنيد، و از خدا پروا نماييد، و بدانيد که خدا با پروا پيشگان است.
*و در راه خدا انفاق کنيد و خود را به هلاکت نيندازيد، ونيکي کنيد که يقيناً خدا نيکوکاران را دوست دارد.
*حج وعمره را براي خدا به پايان بريد، و اگر از انجام آن ممنوع شديد، آنچه را از قرباني براي شما ميسر است؛ و سر خود را نتراشيد تا قرباني به محلش برسد؛ و از شما اگر کسي بيمار بود يا در سرش ناراحتي و آسيب داشت کفّاره اي چون روزه، يا صدقه يا قرباني بر عهده اوست. و هنگامي که در امان بوديد، پس هر که با پايان بردن عمره تمتّع به سوي حج تمتّع رود، آنچه از قرباني ميسر است . و کسي که قرباني نيابد، سه روزْ روزه، در همان سفر حج و هفت روزْ روزه، هنگامي که بازگشتيد بر عهده اوست؛ اين ده روز کامل است . اين وظيفه کسي است که خانواده اش ساکن و مقيم مسجد الحرام نباشد. و از خدا پروا کنيد و بدانيد که خدا سخت کيفر است.
*حج در ماه هاي معين و معلومي است [شوال، ذوالقعده، ذوالحجه] پس کسي که در اين ماه ها حج را بر خود واجب کرد،در حج، آميزش با زنان و گناه و جدال نيست. و آنچه از کار خير انجام دهيد خدا مي داند. و به نفع خود توشه برگيريد که بهترين توشه، پرهيزکاري است و اي صاحبانِ خرد! از من پروا کنيد.بر شما گناهي نيست که از پروردگارتان فضل و روزي و منافع مادي بطلبيد. و هنگامي که از عرفات کوچ کرديد، خدا را در مشعر الحرام ياد کنيد.او را ياد کنيد همان گونه که شما را هدايت کرد. و همانا شما پيش از اين از گمراهان بوديد.
*سپس از همان جايي که مردم روانه مي شوند [به سوي مني،] روانه شويد، و از خدا آمرزش بخواهيد؛ زيرا خدا بسيار آمرزنده و مهربان است.
*پس هنگامي که مناسک را انجام داديد، پس خدا را آن گونه که پدرانتان را ياد مي کنيد يا بهتر و بيشتر از آن ياد کنيد. پس گروهي از مردم مي گويند: پروردگارا! به ما در دنيا عطا کن. و آنان را در آخرت هيچ بهره اي نيست.
*و گروهي از آنان مي گويند: پروردگارا! به ما در دنيا نيکي و در آخرت هم نيکي عطا کن، و ما را از عذاب آتش نگاه دار.اينانند که از آنچه به دست آورده اند، نصيب و بهره فراواني دارند، و خدا حسابرسي سريع است.
*و خدا را در روزهاي معلوم و معيني [که يازدهم، دوازدهم و سيزدهم ماه ذوالحجه ايام وقوف در مني است] ياد کنيد. پس هر که در دو روز شتاب ورزد، گناهي بر او نيست، و هر که تأخير کند، بر او هم گناهي نيست، براي کسي است که [از محرمات احرام] پرهيز کرده است. و از خدا پروا کنيد و بدانيد که يقيناً همه شما به سوي او محشور خواهيد شد.
*و از مردم کسي است که جانش را براي خشنودي خدا مي فروشد و خدا به بندگان مهربان است.اي اهل ايمان! همگي در عرصه تسليم و فرمان بري در آييد، و از گام هاي شيطان پيروي نکنيد، که او نسبت به شما دشمني آشکار است.
*زندگي دنيا براي کافران آراسته شده، و مؤمنان را مسخره مي کنند، در حالي که پروا پيشگان در روز قيامت برتر از آنان هستند، و خدا هر که را بخواهد، بي حساب روزي مي دهد.
*مردم گروهي واحد و يک دست بودند ، پس خدا پيامبراني را مژده دهنده و بيم رسان برانگيخت، و با آنان به درستي و راستي کتاب را نازل کرد، تا ميان مردم در آنچه با هم اختلاف داشتند، داوري کند. و اختلاف را در آن پديد نياوردند مگر کساني که به آنان کتاب داده شد، بعد از دلايل و برهان هاي روشن و آشکاري بود که براي آنان آمد، برتري جويي و حسد در ميان خودشان بود. پس خدا اهل ايمان را به توفيق خود، به حقّي که در آن اختلاف کردند، راهنمايي کرد. و خدا هر که را بخواهد به راهي راست هدايت مي کند.
*از تو مي پرسند: چه چيز انفاق کنند؟ بگو: هر مال و مايه سودمندي که انفاق مي کنيد بايد براي پدر و مادر و نزديکان و يتيمان و نيازمندان و در راه مانده گان باشد، و هر کار نيکي انجام دهيد، خدا به آن داناست.
*جنگ بر شما مقرّر و لازم شده، و حال آنکه برايتان ناخوشايند است. و بسا چيزي را خوش نداريد و آن براي شما خير است، وبسا چيزي را دوست داريد و آن براي شما بد است؛ وخدا مي داند و شما نمي دانيد.
*از تو درباره جنگ در ماه حرام مي پرسند. بگو: هر جنگي در آن بزرگ است، ولي هر نوع بازداشتن از راه خدا و کفرورزي به او و مسجد الحرام و بيرون راندن اهلش از آن، نزد خدا بزرگ تر است؛ و فتنه از کشتار بزرگ تر است. و مشرکان همواره با شما مي جنگند تا شما را اگر بتوانند از دينتان برگردانند. و از شما کساني که از دينشان برگردند و در حال کفر بميرند، همه اعمال خوبشان در دنيا و آخرت تباه و بي اثر مي شود، و آنان اهل آتش اند و در آن جاودانه اند.
*يقيناً کساني که ايمان آورده، و آنان که هجرت کرده و در راه خدا به جهاد برخاستند، به رحمت خدا اميد دارند؛ و خدا بسيار آمرزنده و مهربان است.
*درباره شراب و قمار از تو مي پرسند، بگو: در آن دو، گناهي بزرگ و سودهايي براي مردم است، و گناه هر دو از سودشان بيشتر است. و از تو مي پرسند: چه چيز انفاق کنند؟ بگو: از آنچه افزون بر نياز است. خدا اين گونه آياتش را براي شما بيان مي کند تا بينديشيد.
* درباره دنيا و آخرت! و از تو درباره يتيمان سؤ ال ميكنند، بگو: «اصلاح كار آنان بهتر است. و اگر زندگي خود را با زندگي آنان بياميزيد،آنها برادرشما هستند». خداوند، مفسدان را از مصلحان، باز ميشناسد. و اگر خدا بخواهد، شما را به زحمت مياندازد؛زيرا او توانا و حكيم است.
*و با زنان مشرک ازدواج نکنيد تا زماني که ايمان بياورند. قطعاً کنيز با ايمان از زن آزاد مشرک بهتر است، هر چند شما را خوش آيد. و زنان با ايمان را به ازدواج مردان مشرک در نياوريد تا زماني که ايمان بياورند. مسلماً برده با ايمان از مرد آزاد مشرک بهتر است، هر چند شما را خوش آيد. اينان به سوي آتش مي خوانند، و خدا به توفيق خود به سوي بهشت و آمرزش دعوت مي کند، و آياتش را براي مردم بيان مي فرمايد تا متذکّر شوند.
*از تو درباره حيض مي پرسند، بگو: حيض، حالت ناملايم و زيان باري است؛ پس در زمان حيض از زنان کناره گيري کنيد، و با آنان نزديکي ننماييد تا پاک شوند؛ و هنگامي که پاک شدند از جايي که خدا به شما فرمان داده با آنان آميزش کنيد. يقيناً خدا کساني را که بسيار توبه مي کنند، و کساني را که خود را پاکيزه مي کنند. دوست دارد.
*زنان شما کشتزار شمايند، هر زمان و هر کجا که خواستيد به کشتزار خود در آييد. و براي خودتان پيش فرستيد، و از خدا پروا کنيد، و بدانيد که او را ملاقات خواهيد کرد، و مؤمنان را بشارت ده.
*و خدا را در معرض سوگندهايي که مي خوريد قرار ندهيد،که نيکي نکنيد، و تقوا پيشه نسازيد، و ميان مردم آشتي ندهيد و خدا شنوا،داناست.
*خدا شما را به خاطر سوگندهاي لغوتان مرتکب شده مؤاخذه مي کند؛ و خدا بسيار آمرزنده و بردبار است.
* براي کساني که سوگند ياد مي کنند با زنان خود دوري گزينند،چهار ماه مهلت است، چنانچه بازگشتند ؛ زيرا خدا بسيار آمرزنده ومهربان است.
*و اگر تصميم به طلاق گرفتند،مسلماً خدا شنوا و داناست.زنان طلاق داده شده بايد به سر آمدن سه پاکي انتظار برند. و اگر به خدا و روز قيامت ايمان دارند نبايد آنچه را خدا در رحم هايشان آفريده، پنهان دارند. و شوهرانشان در اين مدت چنانچه خواهان صلح و سازش اند، به بازگرداندن آنان سزاوارترند. و براي زنان، حقوق شايسته اي بر عهده مردان است، مانند حقوقي که براي مردان بر عهده آنان است، و مردان را بر آنان افزون تر است؛ و خدا تواناي شکست ناپذير و حکيم است.
*طلاق دوبار است. بايد به طور شايسته ومتعارف نگه دارد، يا به نيکي و خوشي رها کند. و براي شما حلال نيست از آنچه به آنان پرداخته ايد چيزي را بازستانيد، مگر آنکه هر دو بترسند که حدود و مقرّرات خدا را برپا ندارند. پس شما اگر بترسيد که آن دو نفر حدود خدا را برپا ندارند در آنچه زن براي رهايي خود فديه بپردازد، گناهي بر آنان نيست. اينها حدود خداست؛ پس از آنها تجاوز نکنيد و کساني که از حدود خدا تجاوز کنند، آنان بي ترديد ستمکارند.
*پس اگر او را طلاق داد، آن زن بر وي حلال نخواهد بود، مگر آنکه با همسري غير از او ازدواج کند. و اگر او را طلاق داد بر وي و شوهر اول گناهي نيست که به يکديگرباز گردند، در صورتي که اميدوار باشند حدود الهي را رعايت مي کنند. و اينها حدود خداست که آن را براي گروهي که دانايند بيان مي کند.
*و هنگامي که زنان را طلاق داديد و به پايان عدّه خود نزديک شدند، آنان را به طور شايسته و متعارف، نگه داريد يا به نيکي و خوشي رها کنيد. و آنان را براي آزار رساندن و زيان زدن نگه نداريد تا بر آنان تعدّي و ستم کنيد. و هر که چنين کند قطعاً به خود ستم کرده است. و آيات خدا را به مسخره نگيريد و نعمت خدا را بر خود و آنچه از کتاب و حکمت بر شما نازل کرده که شما را به آن پند مي دهد، به ياد آريد. و از خدا پروا کنيد و بدانيد که خدا به همه چيز داناست.
*و زماني که زنان را طلاق داديد، و به پايان عدّه خود رسيدند، آنان را از ازدواج با شوهران سابق خود در صورتي که ميان خودشان به روشي شايسته و متعارف توافق کنند باز مداريد. با اين کساني از شما که به خدا و روز قيامت ايمان دارند، پند داده مي شوند. اين براي شما سودمندتر وپاکيزه تر است؛ وخدا مي داند وشما نمي دانيد.
*و مادران بايد فرزندانشان را دو سال کامل شير دهند.براي کسي است که مي خواهد دوران شيرخوارگي را تکميل کند. تأمين خوراک و پوشاک مادران شيردهنده به طور شايسته و متعارف بر عهده پدر فرزند است. هيچ کس جز به اندازه توانش تکليف نمي شود. نبايد مادري به خاطر فرزندش زيان بيند، و نه پدري براي فرزندش دچار ضرر شود . و هزينه مادر و کودک به اندازه متعارف بر عهده وارث است. و اگر پدر و مادر بر اساس توافق و مشورتشان بخواهند کودک را از شير بگيرند، گناهي بر آنان نيست. و اگر بخواهيد براي فرزندانتان دايه بگيريد، گناهي بر شما نيست، در صورتي که مزدي را که بايد بدهيد، به طور شايسته و متعارف بپردازيد. و از خدا پروا کنيد و بدانيد يقيناً خدا به آنچه انجام مي دهيد، بيناست.
*و کساني از شما که مي ميرند و همسراني باقي مي گذارند، بايد همسرانْ چهار ماه و ده روز انتظار برند؛ پس چون به پايان مدتشان رسيدند، در آنچه درباره خودشان به طور شايسته و متعارف انجام دهند بر شما گناهي نيست؛ و خدا از آنچه انجام مي دهيد، آگاه است.
*در سخناني که هنگام خواستگاري زن ها بدون صراحت و وضوح گوييد يا قصد ازدواج با آنان را در دل پنهان داريد، گناهي بر شما نيست. خدا مي داند که شما به زودي آنان را ياد خواهيد کرد؛ ولي با آنان در پنهاني و خلوت قرار ازدواج نگذاريد، جز آنکه گفتاري پسنديده بگوييد. و هرگز تصميم بستن عقد ازدواج نگيريد تا عدّه وفات به پايان رسد، و بدانيد که خدا آنچه در دل داريد مي داند؛ بنابراين از او بپرهيزيد، و بدانيد که خدا بسيار آمرزنده و بردبار است.
*اگر زنان را پيش از آميزش جنسي يا تعيين مهريه طلاق داديد بر شما گناهي نيست؛ و آنان را بهره اي شايسته و متعارف دهيد؛ توانگر به اندازه خويش، و تنگدست به اندازه خويش که اين حقّي لازم بر عهده نيکوکاران است.
*و اگر آنان را پيش از آميزش جنسي طلاق دهيد، در حالي که براي آنان مهري تعيين کرده ايد، پس نصف آنچه تعيين کرده ايد، مگر آنکه خود آنان يا کسي که پيوند ازدواج به دست اوست آن را ببخشند. و گذشت و بخشش شما به پرهيزکاري نزديک تر است. و فزون بخشي و نيکوکاري را در ميان خودتان فراموش نکنيد که خدا به آنچه انجام مي دهيد، بيناست.
*بر همه نمازها و به ويژه نماز ميانه محافظت کنيد، و فروتنانه براي خدا قيام کنيد.
*پس اگر ترس داشتيد، پياده يا سواره بخوانيد و هنگامي که امنيت يافتيد، خدا را ياد کنيد، نمازي که آن را در ضمن ساير برنامه هاي ديني که داناي به آنها نبوديد، به شما آموخت.
*کيست آنکه به خدا وام نيکو دهد، تا آن را برايش چندين برابر بيفزايد؟ و خداست که تنگ مي گيرد و وسعت مي دهد؛ و به سوي او بازگردانده مي شويد.
*در قبول دين، اكراهي نيست. راه درست از راه انحرافي، روشن شده است. بنابراين، كسي كه به طاغوت كافر شود و به خدا ايمان آورد، به دستگيره محكمي چنگ زده است، كه گسستن براي آن نيست. و خداوند، شنوا و داناست.
*خداوند، ولي و سرپرست كساني است كه ايمان آورده اند، آنها را از ظلمتها، به سوي نور بيرون ميبرد. كساني كه كافر شدند، اولياي آنها طاغوتها هستند، كه آنها را از نور، به سوي ظلمتها بيرون ميبرند، آنها اهل آتش اند و هميشه در آن خواهند ماند.
*اي اهل ايمان! از پاکيزه هاي آنچه به دست آورده ايد، و آنچه براي شما از زمين بيرون آورده ايم، انفاق کنيد و براي انفاق کردن دنبال مال ناپاک و بي ارزش و معيوب نرويد، در حالي که اگر آن را به عنوان حقّ شما به خود شما مي دادند، جز چشم پوشي نمي گرفتيد و بدانيد که خدا، بي نياز و ستوده است.
*حکمت را به هر کس بخواهد مي دهد، و آنکه به او حکمت داده شود، بي ترديد او را خير فراواني داده اند، و جز صاحبان خرد، کسي متذکّر نمي شود.
*اگر صدقه ها را آشکار کنيد، کاري نيکوست، و اگر آنها را پنهان داريد و به تهيدستان دهيد براي شما بهتر است؛ و خدا بخشي از گناهانتان را محو مي کند؛ و خدا به آنچه انجام مي دهيد، آگاه است.
*مسلماً کساني که ايمان آوردند و کارهاي شايسته انجام دادند، و نماز را به پا داشتند، و زکات پرداختند، براي آنان نزد پروردگارشان پاداشي است، و نه بيمي بر آنان است و نه اندوهگين مي شوند.
*و اگر [بدهکار] تنگدست بود او را تا هنگام توانايي مهلت دهيد؛ و بخشيدن همه وام اگر بدانيد براي شما بهتر است.
*پيامبر به آنچه از پروردگارش به او نازل شده، ايمان آورده، و مؤمنان همگي به خدا و فرشتگان و کتاب ها و پيامبرانش، ايمان آورده اند ما ميان هيچ يک از پيامبران او فرق نمي گذاريم. و گفتند: شنيديم و اطاعت کرديم، پروردگارا! آمرزشت را خواهانيم و بازگشت به سوي توست.
*خدا هيچ کس را جز به اندازه توانايي اش تکليف نمي کند. هر کس عمل شايسته اي انجام داده، به سود اوست، و هر کس مرتکب کار زشتي شده، به زيان اوست. پروردگارا! اگر فراموش کرديم يا مرتکب اشتباه شديم، ما را مؤاخذه مکن. پروردگارا! تکاليف سنگيني برعهده ما مگذار، چنان که بر عهده کساني که پيش از ما بودند گذاشتي. پروردگارا! و آنچه را به آن تاب و توان نداريم بر ما تحميل مکن؛ و از ما درگذر؛ و ما را بيامرز؛ و بر ما رحم کن؛ تو سرپرست مايي؛ پس ما را بر گروه کافران پيروز فرما.
*اين کتاب را تدريجاً به حق و راستي بر تو نازل کرد که تصديق کننده کتاب هاي پيش از خود است؛ و تورات و انجيل را.
*يقيناً چيزي در زمين و در آسمان بر خدا پوشيده نيست.اوست که شما را در رحم ها به هر گونه که مي خواهد تصوير مي کند. جز او هيچ معبودي نيست؛ تواناي شکست ناپذير و حکيم است.
*او كسى است كه كتاب را بر تو نازل كرد كه بخشى از آن محكمات است كه اساس كتاب است، و بخش ديگر متشابهات است، اما كجدلان، براى فتنه جويى و در طلب تاويل، پيگير متشابهات مىشوند، حال آنكه تاويل آن را جز خداوند و راسخان در علم كه مىگويند به آن ايمان آوردهايم، همه از پيشگاه خداوند است نمىدانند، و جز خردمندان كسى پند نمىگيرد.
*پروردگارا! قطعاً تو در روزي که هيچ شکي در آن نيست، گردآورنده همه مردمي؛ مسلماً خدا خلف وعده نمي کند.
*تحقيقاً براي شما در دو گروهي که با هم رو به رو شدند، نشانه اي بود، گروهي در راه خدا مي جنگيدند، و گروه ديگر کافر بودند، که اهل ايمان را به چشم خويش دو برابر مي ديدند و خدا هر که را بخواهد با ياري خود تأييد مي کند؛ مسلماً در اين عبرتي براي دارندگان بصيرت است.
* آيا شما را به بهتر از اين خبر دهم؟ براي آنان که پرهيزکاري پيشه کرده اند، در نزد پروردگارشان بهشت هايي است که از زيرِ آن نهرها جاري است، در آنجا جاودانه اند و همسراني پاکيزه و خشنودي و رضايتي از سوي خداست؛ و خدا به بندگان بيناست.
*آنان که مي گويند: پروردگارا! قطعاً ما ايمان آورديم، پس گناهانمان را بيامرز وما را از عذاب آتش نگاه دار.
*آنان که صبر کنندگان و راستگويان و فرمانبرداران و انفاق کنندگان و استغفار کنندگان در سحرهايند؛خدا در حالي که برپا دارنده عدل است گواهي مي دهد که هيچ معبودي جز او نيست؛ و فرشتگان و صاحبان دانش نيز گواهي مي دهند که هيچ معبودي جز او نيست؛ معبودي که تواناي شکست ناپذير و حکيم است.
*پس اگر با تو جدال و گفتگوي خصومت آميز کردند، بگو: من و همه پيروانمْ وجود خود را تسليم خدا کرده ايم. و به اهل کتاب و به بي سوادانِ بگو: آيا شما هم تسليم شده ايد؟ پس اگر تسليم شوند، قطعاً هدايت يافته اند، و اگر روي گرداندند که آنچه بر عهده توست فقط ابلاغ ست؛ و خدا به بندگان بيناست.
*مؤمنان نبايد کافران را به جاي اهل ايمان، سرپرست و دوست بگيرند؛ و هر کس چنين کند در هيچ پيوند و رابطه اي با خدا نيست، مگر آنکه بخواهيد به سبب دفع خطري که متوجه شماست از آنان تقيّه کنيد؛ خدا شما را از خود بر حذر مي دارد، و بازگشت به سوي خداست.
*بگو: اگر خدا را دوست داريد، پس مرا پيروي کنيد تا خدا هم شما را دوست بدارد، و گناهانتان را بيامرزد؛ و خدا بسيار آمرزنده و مهربان است.
*بگو: از خدا و پيامبر اطاعت کنيد. پس اگر روي گردانيدند يقيناً خدا کافران را دوست ندارد.
*و اما کساني که ايمان آوردند و کارهاي شايسته انجام دادند، خدا پاداششان را به طور کامل مي دهد؛ و خدا ستمکاران را دوست ندارد.
*اين داستان هايي که بر تو مي خوانيم از آيات و پندهاي حکيمانه است.
*حق از پروردگار توست؛ بنابراين از ترديدکنندگان مباش.
* بگو: اي اهل کتاب! بياييد به سوي سخني که ميان ما و شما يکسان است که جز خداي يگانه را نپرستيم، و چيزي را شريک او قرار ندهيم، و بعضي از ما بعضي را ارباباني به جاي خدا نگيرد. پس اگر روي گرداندند بگوييد: گواه باشيد که ما تسليم هستيم.
*و ايمان نياوريد مگر به آن کس که پيرو دين شما باشد-بگو: راه سعادت آن است که خدا بنمايد-تا مبادا معلوم شود که به امتي ديگر نيز مانند شريعت شما عطا مي‌گردد، يا بتوانند با شما نزد پروردگار احتجاج کنند. بگو: فضل و رحمت به دست خداست، به هر که خواهد عطا کند، و خدا را رحمت بي‌منتهاست و به همه امور داناست.هر که را مشيّت او تعلّق بگيرد مخصوص به فضل و رحمت خود گرداند، و خدا را فضل و رحمت بي‌منتهاست.
*آري، هر که به پيمان خود وفا کرد، و تقوا پيشه ساخت، يقيناً خدا تقوا پيشگان را دوست دارد.
* اي اهل ايمان! اگر از گروهي از کساني که به آنان کتاب داده شده اطاعت کنيد، شما را پس از ايمانتان به کفر بازمي گردانند.
*اي اهل ايمان! از خدا آن گونه که شايسته پرواي از اوست، پروا کنيد، و نميريد مگر در حالي که تسليم باشيد.
*و همگي به ريسمان خدا چنگ زنيد، و پراکنده و گروه گروه نشويد؛ و نعمت خدا را بر خود ياد کنيد آن گاه که با يکديگر دشمن بوديد، پس ميان دل هاي شما پيوند و الفت برقرار کرد، در نتيجه به رحمت و لطف او با هم برادر شديد، و بر لب گودالي از آتش بوديد، پس شما را از آن نجات داد؛ خدا اين گونه، نشانه هاي خود را براي شما روشن مي سازد تا هدايت شويد.
*و بايد از شما گروهي باشند که به سوي خير دعوت نمايند، و به کار شايسته و پسنديده وادارند، و از کار ناپسند و زشت بازدارند؛ و اينانند که يقيناً رستگارند.
*و مانند کساني نباشيد که پس از آنکه دلايل روشن براي آنان آمد، پراکنده و گروه گروه شدند و اختلاف پيدا کردند، و آنان را عذابي بزرگ است؛در روزي که چهره هايي سپيد و چهره هايي سياه شود، اما آنان که چهره هايشان سياه شده آيا پس از ايمانتان کافر شديد؟ پس به کيفر آنکه کفر مي ورزيديد، اين عذاب را بچشيد.و اما آنان که چهره هايشان سپيد گشته، همواره در رحمت خدايند، و در آن جاودانه اند.
*اينها آيات خداست که آن را به درستي و راستي بر تو مي خوانيم؛ و خدا هيچ ستم و بيدادي بر جهانيان نمي خواهد.و آنچه در آسمان و آنچه در زمين است، فقط در سيطره مالکيّت و فرمانروايي خداست، و همه امور به سوي او بازگردانده مي شود.
* يکسان نيستند، از اهل کتاب گروهي درستکار هستند، آيات خدا را در ساعاتي از شب مي خوانند و سجده مي کنند.
*به خدا و روز قيامت ايمان مي آورند و به کار شايسته و پسنديده فرمان مي دهند، و از کار ناپسند و زشت بازمي دارند و در کارهاي خير مي شتابند؛ و اينان از شايستگانند.و هر کار خيري انجام دهند، هرگز درباره آن مورد ناسپاسي قرار نخواهند گرفت؛ و خدا به تقواپيشگان داناست.
*اي اهل ايمان! از غير خودتان براي خود محرم راز نگيريد؛ آنان از هيچ توطئه و فسادي درباره شما کوتاهي نمي کنند؛ شدت گرفتاري و رنج و زيان شما را دوست دارند؛ تحقيقاً دشمني از لابلاي سخنانشان پديدار است و آنچه سينه هايشان پنهان مي دارد بزرگ تر است. ما نشانه ها را اگر مي انديشيد براي شما روشن ساختيم.آگاه باشيد! اين شماييد که آنان را دوست داريد، و آنان شما را دوست ندارند. و شما به همه کتاب ها ايمان داريد. و چون با شما ديدار کنند، مي گويند: ايمان آورديم. و زماني که با يکديگر خلوت نمايند از شدت خشمي که بر شما دارند، سر انگشتان خود را مي گزند. بگو: به خشمتان بميريد. يقيناً خدا به آنچه در سينه هاست، داناست.اگر به شما خير و خوشي رسد، آنان را بدحال مي کند، و اگر بدي و ناخوشي رسد به سبب آن خوشحال مي شوند؛ و اگر شکيبايي ورزيد و پرهيزکاري کنيد، نيرنگشان هيچ زياني به شما نمي رساند؛ مسلماً خدا به آنچه انجام مي دهند، احاطه دارد.
*و زماني را که صبحگاهان از ميان خانواده ات بيرون آمدي تا مؤمنان را براي جنگيدن در سنگرهاي نظامي جاي دهي؛ و خدا شنوا و دانا ست.در آن هنگام دو گروه از شما بر آن شدند که سستي و ناتواني نشان دهند ، در حالي که خدا يار و ياورشان بودو مؤمنان بايد فقط بر خدا توکل کنند.و بي ترديد خدا در جنگ بدر شما را ياري داد، در حالي که ناتوان بوديد؛ بنابراين از خدا پروا کنيد، باشد که سپاس گزاري نماييد.آن هنگام که به مؤمنان مي گفتي: آيا شما را بس نيست که پروردگارتان به سه هزار فرشته نازل شده شما را ياري دهد؟ آري اگر استقامت و تقوا پيشه كنيد خداوند شما را به پنج هزار نفر از فرشتگان كه نشانه هاي مخصوصي دارند مدد خواهد داد.
*و آنچه در آسمان ها و آنچه در زمين است، فقط در سيطره مالکيّت و فرمانروايي خداست. هر که را بخواهد مي آمرزد و هر که را بخواهد عذاب مي کند؛ و خدا بسيار آمرزنده و مهربان است.
*و از خدا و پيامبر فرمان بريد تا مورد رحمت قرار گيريد.و براى نيل به آمرزشى از پروردگار خود و بهشتى كه پهنايش آسمانها و زمين است براى پرهيزگاران آماده شده است بشتابيد.آنان که در گشايش و تنگ دستي انفاق مي کنند، و خشم خود را فرو مي برند، و از مردم در مي گذرند؛ و خدا نيکوکاران را دوست دارد.
*و آنان که چون کار زشتي مرتکب شوند يا بر خود ستم ورزند، خدا را ياد کنند و براي گناهانشان آمرزش خواهند؛ و چه کسي جز خدا گناهان را مي آمرزد؟ و دانسته و آگاهانه بر آنچه مرتکب شده اند، پا فشاري نمي کنند؛پاداش آنان آمرزشي است از سوي پروردگارشان، و بهشت هايي که از زيرِ آن نهرها جاري است، در آن جاودانه اند؛ و پاداش عمل کنندگان، نيکوست.
*پيش از شما سنتهايى بوده و گذشته است، در زمين سير و سفر كنيد و سرانجام دروغ انگاران را بنگريد.
*و هيچ کس جز به مشيّت و فرمان خدا نمي ميرد. سرنوشتي است مقرّر شده و هر که پاداش دنيا را بخواهد به او مي دهيم، و هر که خواستار پاداش آخرت باشد، او را از آن مي بخشيم؛ و يقيناً سپاس گزاران را پاداش خواهيم داد.
*اي اهل ايمان! اگر از کافران فرمان بريد، شما را به گذشتگانتان بازمي گردانند، در نتيجه زيانکار خواهيد شد.بلکه خدا يار و سرپرست شماست؛ و او بهترين ياري دهندگان است.
*و يقيناً خدا وعده اش را براي شما تحقّق داد، آن گاه که دشمنان را به فرمان او تا مرز ريشه کن شدنشان مي کشتيد، تا زماني که سست شديد و در کارِبه نزاع و ستيز برخاستيد، و پس از آنکه آنچه را از پيروزي و غنيمت دوست داشتيد، به شما نشان داد سر پيچي کرديد، برخي از شما دنيا را مي خواست و برخي از شما خواهان آخرت بود، سپس براي آنکه شما را امتحان کند از آنان بازداشت و از شما درگذشت؛ و خدا بر مؤمنان داراي فضل است.
*زماني که تا مرز پنهان شدن از ديده ها دور مي شديد و به هيچ کس توجه نمي کرديد، در صورتي که پيامبر شما را از پشت سرتان فرا مي خواند، پس خدا شما را به اندوهي روي اندوهي مجازات کرد تا بر آنچه از دستتان رفته و به آنچه به شما رسيده، اندوهگين نشويد؛ و خدا به آنچه انجام مي دهيد، آگاه است.
*سپس بعد از آن اندوه و غم، خواب آرام بخشي بر شما فرود آمد که گروهي از شما را فرا گرفت، و گروهي که فکر حفظ جانشان آنان را پريشان خاطر و غمگين کرده بود، و درباره خدا گمان ناحق و ناروا هم چون گمان هايِ جاهليت مي بردند گفتند: آيا ما را در اين امر اختياري هست؟ بگو: يقيناً اختيار همه امور به دست خداست. آنان در دل هايشان چيزي را پنهان مي کنند که براي تو آشکار نمي سازند، مي گويند: اگر ما را در اين امر اختياري بود در اينجا کشته نمي شديم. بگو: اگر شما در خانه هاي خود هم بوديد کساني که کشته شدن بر آنان لازم و مقرّر شده بود، يقيناً به سوي خوابگاه هاي خود بيرون مي آمدند. و به سبب اين است که خدا آنچه را در سينه هاي شماست بيازمايد، و آنچه را در دل هاي شماست، خالص و پاک گرداند؛ و خدا به آنچه در سينه هاست، داناست.
* قطعاً کساني از شما روزي که دو گروه با هم روياروي شدند، به دشمن پشت کردند، جز اين نيست که شيطان آنان را به سبب برخي از گناهاني که مرتکب شده بودند لغزانيد، و يقيناً خدا از آنان در گذشت؛ زيرا خدا بسيار آمرزنده و بردبار است.
*اي اهل ايمان! مانند کساني نباشيد که کفر ورزيدند و درباره برادرانشان هنگامي که آنان به سفر رفتند و يا جهادگر بودند، گفتند: اگر نزد ما مانده بودند نمي مردند و شهيد نمي شدند. تا خدا اين را حسرتي در دل هايشان قرار دهد. و خداست که زنده مي کند و مي ميراند؛ و خدا به آنچه انجام مي دهيد، بيناست.
*و اگر در راه خدا كشته شويد، يا درگذريد، آمرزش و رحمتى از خدا بهتر است از آنچه آنان مىاندوزند.
* و اگر بميريد يا شهيد شويد، به سوي خدا محشور خواهيد شد.
* اگر خدا شما را ياري کند، هيچ کس بر شما چيره و غالب نخواهد شد، و اگر شما را واگذارد، چه کسي بعد از او شما را ياري خواهد داد؟ و مؤمنان بايد فقط بر خدا توکل کنند.همه آنان را نزد خدا درجات و منزلت هايي است، و خدا به آنچه انجام مي دهند، بيناست.
*يقيناً خدا بر مؤمنان منّت نهاد که در ميان آنان پيامبري از خودشان برانگيخت که آيات او را بر آنان مي خواند و پاکشان مي کند، و کتاب و حکمت به آنان مي آموزد، و به راستي که آنان پيش از آن در گمراهي آشکاري بودند.
*آيا زماني که آسيبي به شما رسيد که بي ترديد دو برابرش را رسانديد، مي گوييد: اين آسيب چگونه و از کجاست؟ بگو: از ناحيه خود شماست . يقيناً خدا بر هر کاري تواناست.و آنچه روزي که دو گروه با هم روياروي شدند به شما رسيد به اذن خدا بود، و مؤمنان را معلوم و مشخص نمايد.
*و نيز کساني را که نفاق و دورويي ورزيدند، معلوم و مشخص کند. و به آنان گفته شد: بياييد در راه خدا بجنگيد يا دفاع کنيد. گفتند: اگر جنگيدن مي دانستيم، قطعاً از شما پيروي مي کرديم. آنان در آن روز به کفر نزديک تر بودند تا ايمان. به زبانشان چيزي را مي گويند که در دل هايشان نيست؛ و خدا به آنچه پنهان مي کنند، داناتر است. همان کساني که ، و در خانه هاي خود نشستند، و درباره برادرانشان گفتند: اگر از ما فرمان مي بردند کشته نمي شدند. بگو:پس مرگ را از خود دفع کنيد، اگر راستگوييد.
*كسانى كه پس از آنكه به آنان رنج و آسيب رسيد به حكم خداوند و پيامبر گردن نهادند براى نيكوكاران و پرهيزگارانشان پاداشى بزرگ است.همان کساني که مردم به آنان گفتند: لشکري انبوه از مردم براي جنگ با شما گرد آمده اند، از آنان بترسيد. ولي بر ايمانشان افزود، و گفتند: خدا ما را بس است، و او نيکو وکيل و است.آنگاه به فضل و نعمت الهى باز گشتند و آسيبى به آنان نرسيد و همچنان جوياى خشنودى الهى بودند و خداوند داراى بخشش و بخشايش بيكران است.
*و كسانى كه در كفر مىكوشند، تو را اندوهگين نكنند، اينان هرگز زيانى به خداوند نمىرسانند، خدا مىخواهد كه نصيبى براى آنان در آخرت نگذارد، و عذابى سهمگين دارند.
*خداوند نمىخواهد مؤمنان را به حالى كه شما داريد رها كند، مگر آنكه پاك را از پليد جدا كند، و خداوند نمىخواهد شما را از غيب آگاه سازد، ولى هركس را كه بخواهد از پيامبرانش بر مىگزيند، پس به خداوند و پيامبرانش ايمان بياوريد، و اگر ايمان بياوريد و پرهيزگارى كنيد، پاداش بزرگى خواهيد داشت.
*آنان که همواره خدا را ايستاده و نشسته و به پهلو آرميده ياد مي کنند، و پيوسته در آفرينش آسمان ها و زمين مي انديشند، پروردگارا! اين را بيهوده نيافريدي، تو از هر عيب و نقصي منزّه و پاکي؛ پس ما را از عذاب آتش نگاهدار.
*گشت و گذار كافران در شهرها تو را نفريبد. بهره مندى ناچيزى است، سپس سرا و سرانجام آنان جهنم است و چه بد آرامگاهى است.
*کساني که از پروردگارشان پروا کردند براي آنان بهشت هايي است که از زيرِ آن نهرها جاري است، در آنجا جاودانه اند. پذيرايي از سوي خداست، و آنچه نزد خداست، براي نيکوکاران بهتر است.
*بي ترديد از اهل کتاب کساني هستند که به خدا و آنچه به سوي شما نازل شده و آنچه به سوي خودشان فرود آمده ايمان مي آورند، در حالي که در برابر خدا فروتن و خاکسار بوده، آيات خدا را به بهاي اندک نمي فروشند. براي آنان نزد پروردگارشان پاداشي شايسته و مناسب است؛ يقيناً خدا حسابرسي سريع است.
*اي اهل ايمان! شکيبايي کنيد، و ديگران را هم به شکيبايي واداريد، و با يکديگر پيوند و ارتباط برقرار کنيد و از خدا پروا نماييد تا رستگار شويد.
*قيناً خدا به اندازه وزن ذرّه اي ستم نمي کند، و اگر کار نيکي باشد، آن را دو چندان مي کند، و از نزد خود پاداشي بزرگ مي دهد.
*آيا به کساني که بهره اي اندک از علم کتابِ به آنان داده شده ننگريستي گمراهي را مي خرند، و مي خواهند شما هم از راه مستقيم گمراه شويد؟!
*خدا از دشمنان شما آگاه است؛و كافي است كه خدا ولي شما باشد؛ و كافي است كه خدا ياور شما باشد.
*آيا به کساني که خود را به پاکي مي ستايند، ننگريستي؟بلکه خداست که هر که را بخواهد مي ستايد، و به اندازه رشته ميان هسته خرما مورد ستم قرار نمي گيرند.
*و کساني که ايمان آورده اند و کارهاي شايسته انجام داده اند، به زودي آنان را در بهشت هايي که از زيرِ آن نهرها جاري است، وارد کنيم، در آنجا جاودانه اند؛ آنان را در آنجا همسراني پاکيزه است، و آنان را در زير سايه اي پايدار درآوريم.
*خدا قاطعانه به شما فرمان مي دهد که امانت ها را به صاحبانش بازگردانيد و هنگامي که ميان مردم داوري مي کنيد، به عدالت داوري کنيد. يقيناً نيکو چيزي است که خدا شما را به آن موعظه مي کند؛ بي ترديد خدا همواره شنوا و بيناست.
*اي كساني كه ايمان آورده ايد! اطاعت كنيد خدا را و اطاعت كنيد پيامبر خدا و صاحبان امر را، و هر گاه در چيزي نزاع كرديد آنرا به خدا و پيامبر ارجاع دهيد اگر ايمان به خدا و روز رستاخيز داريد، اين براي شما بهتر و عاقبت و پايانش نيكوتر است.
*و کساني که از خدا و پيامبر اطاعت کنند، در زمره کساني از پيامبران و صدّيقان و شهيدان و شايستگان خواهند بود که خدا به آنان نعمت داده؛ و اينان نيکو رفيقاني هستند.اين بخشش و فضلي از سوي خداست، و کافي است که خدا داناست.
*اي اهل ايمان! سلاح ها و ساز و برگ جنگي خود را برگيريد، پس گروه گروه يا دسته جمعي کوچ کنيد.يقيناً از شما کسي است که درنگ و کُندي مي کند، پس اگر به شما آسيبي رسد، گويد: خدا بر من محبت و لطف داشت که با آنان حاضر نبودم.و اگر بخشش و فضلي از سوي خدا به شما رسد چنان که گويي ميان شما و او هرگز دوستي و مودّتي نبوده، مي گويد: اي کاش من هم با آنان بودم، پس به کاميابي بزرگي دست مي يافتم.
*هر کس وساطت پسنديده اي کند، بهره اي از آن براي او خواهد بود، و هر کس وساطت ناپسندي کند سهمي از آن براي او خواهد بود؛ و خدا همواره نگهبان بر هر چيزي است.
*خداست که هيچ معبودي جز او نيست. مسلماً شما را به سوي روز قيامت که هيچ شکي در آن نيست گرد مي آورد؛ و راستگوتر از خدا در گفتار کيست؟
*و کساني که ايمان آورده اند و کارهاي شايسته انجام داده اند، به زودي آنان را در بهشت هايي که از زيرِ آن نهرها جاري است، درآوريم، در آن جاودانه اند. وعده خدا حق است، و راستگوتر از خدا در گفتار کيست؟
* نه بر وفق آرزوهايِ برخي از شما است، و نه بر وفق آرزوهايِ اهل کتاب. هر کس مرتکب کار زشتي شود، به آن کيفر داده مي شود؛ و جز خدا سرپرست و ياوري براي خود نخواهد يافت.
*و کساني از مردان يا زنان که بخشي از کارهاي شايسته را انجام دهند، در حالي که مؤمن باشند، پس اينان وارد بهشت مي شوند، و به اندازه گودي پشت هسته خرما مورد ستم قرار نمي گيرند.
*و آنچه در آسمانها و در زمين است از آن خداوند است و پيش از شما به اهل كتاب و به خود شما سفارش كرديم كه از خداوند پروا كنيد، و اگر كفربورزيد، آنچه در آسمانها و در زمين است از آن خداوند است و خداوند بىنياز ستوده است.
* و آنچه در آسمان ها و آنچه در زمين است، فقط در سيطره مالکيّت و فرمانروايي خداست، و خدا نسبت به کارسازي کافي است.
* اي مردم! اگر خدا بخواهد همه شما را از ميان برمي دارد، و گروه ديگري را مي آورد؛ و خدا همواره بر اين کار تواناست.
*هر که ثواب و نعمت دنيا را طالب است ثواب دنيا و آخرت نزد خداست، و خدا شنوا و بيناست.
* اي اهل ايمان! قيام کننده به عدل، و گواهي دهنده براي خدا باشيد، هر چند به زيان خود يا پدر و مادر يا خويشانتان باشد. اگر توانگر يا فقير باشد خدا به حمايت از آنان و رعايت حالشان سزوارتر است. پس از هواي نفس پيروي نکنيد تا از حق منحرف شويد. و اگر زبانتان را بپيچانيد، يا از گواهي دادن روي برتابيد؛ يقيناً خدا همواره به آنچه انجام مي دهيد، آگاه است.
*اي اهل ايمان! به خدا و پيامبرش و کتابي که بر پيامبرش نازل کرده و به کتابي که پيش از اين فرستاده ايمان بياوريد. و هر که به خدا و فرشتگان و کتاب هاي آسماني و پيامبران او و روز قيامت کافر شود، يقيناً به گمراهيِ دور و درازي دچار شده است.
*اي اهل ايمان! کافران را به جاي مؤمنان، سرپرست و يار خود مگيريد. آيا مي خواهيد براي خدا بر ضد خودتان دليلي آشکار قرار دهيد؟!
*وکساني که به خدا و پيامبرانش ايمان آوردند و ميان هيچ يک از آنان جدايي نينداختند، خدا پاداششان را مي دهد؛ و خدا همواره بسيار آمرزنده و مهربان است.
*و نعمت خدا را بر خود و پيمانش را که با شما محکم و استوار کرد، ياد کنيد، هنگامي که گفتيد: شنيديم و اطاعت کرديم. و از خدا پروا کنيد؛ زيرا خدا به آنچه در سينه هاست، داناست.
*اي اهل ايمان! نعمت خدا را بر خود ياد کنيد زماني که گروهي قصد کردند که به شما شبيخون زنند، ولي خدا توطئه آنان را از شما بازداشت. و از خدا پروا کنيد و مؤمنان فقط بايد بر خدا توکل کنند.
*اي اهل ايمان! يهود و نصاري را سرپرستان و دوستان خود مگيريد، آنان سرپرستان و دوستان يکديگرند . و هر کس از شما، يهود و نصاري را سرپرست و دوست خود گيرد از زمره آنان است؛ بي ترديد خدا گروه ستمکار را هدايت نمي کند.کساني که در دل هايشان بيماري است، مي بيني که در دوستي با يهود و نصاري شتاب مي ورزند و مي گويند: مي ترسيم آسيب و گزند ناگواري به ما برسد . اميد است خدا از سوي خود پيروزي يا واقعيت ديگري پيش آرد تا اين بيماردلان بر آنچه در دل هايشان پنهان مي داشتند، پشيمان شوند.
*و کساني که ايمان آورده اند مي گويند: آيا اين بيماردلان آنانند که به سخت ترين سوگندهايشان به خدا سوگند مي خوردند که با شما مؤمنانند؟! اعمالشان تباه و بي اثر شد، در نتيجه زيانکار شدند.
*اي اهل ايمان! هر کس از شما از دينش برگردد خدا به زودي گروهي را مي آورد که آنان را دوست دارد، و آنان هم خدا را دوست دارند؛ در برابر مؤمنانْ فروتن اند، و در برابر کافرانْ سرسخت و قدرتمندند، همواره در راه خدا جهاد مي کنند، و از سرزنش هيچ سرزنش کننده اي نمي ترسند. اين فضل خداست که به هر کس بخواهد مي دهد؛ و خدا بسيار عطاکننده و داناست.
*سرپرست و دوست شما فقط خدا و رسول اوست و مؤمناني که همواره نماز را برپا مي دارند و در حالي که در رکوعند زکات مي دهند.
*و کساني که خدا و رسولش و مؤمناني را به سرپرستي و دوستي بپذيرند و يقيناً حزب خدا پيروزند.
*اي مؤمنان! کساني که دين شما را مسخره و بازيچه گرفته اند، چه از اهل کتاب و چه از کافران، سرپرستان و دوستان خود مگيريد؛ و اگر مؤمن هستيد از خدا پروا کنيد.و چون بانگ نماز در دهيد، آن را به ريشخند و بازيچه مىگيرند، اين از آن است كه قومى نابخردند.
*از مؤمنان و يهوديان و صابئين و مسيحيان، هر كس كه به خداوند و روز بازپسين ايمان آورده و نيكوكارى كرده باشد، نه بيمى بر آنهاست و نه اندوهگين مىشوند.
*اي اهل ايمان! چيزهاي پاکيزه اي را که خدا براي شما حلال کرده بر خود حرام نکنيد، و تجاوز ننماييد؛ يقيناً خدا متجاوزان را دوست ندارد.و از نعمت هاي حلال و پاکيزه اي که خدا روزي شما فرموده، بخوريد؛ و از خدايي که به او ايمان داريد، پروا کنيد.
*و از خداوند و پيامبر اطاعت كنيد و پروا داشته باشيد، و اگر رويگردان شديد بدانيد كه وظيفه پيامبر ما پيامرسانى آشكار است.
*اي اهل ايمان! از احکام و معارفي مپرسيد؛ که اگر براي شما آشکار شود، غمگينتان کند. و اگر هنگامي که قرآن نازل مي شود از آنها بپرسيد، براي شما روشن مي شود. خدا از آن احکام و معارف گذشت کرد؛ و خدا بسيار آمرزنده و بردبار است.گروهي از پيشينيان شما از آن احکام و معارف پرسيدند،سپس به آن کافر شدند.
*خدا هيچ حيواني را به عنوان بحيره [ماده شتري که پنجمين حمل مادر خود باشد] و سائبه [شتري که ده ماده زاييده] و وصيله [گوسفند ماده اي که همزاد با بره نر است] و حام [شتر نري که ده شتر از او پديد آمده]، مقدس و ممنوع از تصرّف قرار نداده است. ولي کساني که کفر ورزيده اند بر خدا دروغ مي بندند و بيشترشان انديشه نمي کنند.
*اي اهل ايمان! مراقبِ خود باشيد؛ اگر شما هدايت يافتيد، گمراهي کسي که گمراه شده به شما زياني نمي رساند. بازگشت همه شما به سوي خداست؛ پس شما را از آنچه انجام مي داديد، آگاه خواهد کرد.
*و زندگي دنيا بازي و سرگرمي است، و يقيناً سراي آخرت براي آنان که همواره پرهيزکاري مي کنند، بهتر است. آيا نمي انديشيد؟
*و بدين گونه ما برخى از آنان را به برخى ديگر آزموديم تا بگويند آيا اينانند كه از ميان ما خدا بر ايشان منت نهاده است آيا خدا به سپاسگزاران داناتر نيست.
*و کليدهاي غيب فقط نزد اوست، و کسي آنها را جز او نمي داند. و به آنچه در خشکي و درياست، آگاه است، و هيچ برگي نمي افتد مگر آنکه آن را مي داند، و هيچ دانه اي در تاريکي هاي زمين، و هيچ تر و خشکي نيست مگر آنکه در کتابي روشن است.
*بر کساني که پرهيزکارند عقوبت حساب بدکاران نخواهد بود، ليکن بر آنهاست که متذکر سازند، شايد پرهيز کنند.
*پس اگر به آيات خدا ايمان داريد، از آنچه که نام خدا بر او برده شده بخوريد.و شما را چه شده از آنچه که نام خدا بر آن برده شده نمي خوريد؟! در صورتي که آنچه را خدا بر شما حرام نموده براي شما بيان کرده است، مگر چيزي که به خوردن آن ناچار شويد؛ و قطعاً بسياري ، ديگران را از روي جهل و ناداني با هواهاي نفساني خود گمراه مي کنند؛ يقيناً پروردگارت به تجاوزکاران داناتر است.
*پس کسي را که خدا بخواهد هدايت کند، سينه اش را براي اسلام مي گشايد؛ و کسي را که بخواهد گمراه نمايد، سينه اش را چنان تنگ مي کند که گويي به زحمت در آسمان بالا مي رود؛ خدا اين گونه پليدي را بر کساني که ايمان نمي آورند، قرار مي دهد.
*براي آنان نزد پروردگارشان خانه سلامت و امن است؛ و به پاداش کارهاي پسنديده اي که همواره انجام مي دادند يار و سرپرست آنان است.
*و پروردگارت بي نياز و صاحب رحمت است، اگر بخواهد همه شما را هلاک مي نمايد، و پس از شما هر نسلي که بخواهد جايگزين شما مي کند، همان گونه که شما را از نسل گروهي ديگر پديد آورد.
*بي ترديد آنچه به شما وعده مي دهند، آمدني است؛ و شما عاجز کننده خدا نيستيد.
*بگو: اي قوم! تا جايي که در قدرت شماست بکوشيد، من هم مي کوشم، سپس خواهيد دانست که سرانجام خوش و نيکوي سراي آخرت براي کيست؟ قطعاً ستمکاران رستگار نمي شوند.
*بگو: مسلماً نماز و عبادتم و زندگي کردن و مرگم براي خدا پروردگار جهانيان است.او را شريکي نيست، و به اين مأمورم، و نخستين کسي هستم که تسليم اويم.
*بگو: آيا جز خدا پروردگاري بجويم در حالي که او پروردگار هر چيزي است؟! و هيچ کس جز به زيان خود مرتکب نمي شود، و هيچ سنگين باري بار گناه ديگري را بر نمي دارد؛ سپس بازگشت همه شما به سوي پروردگارتان خواهد بود، پس شما را به آنچه درباره آن اختلاف مي کرديد، آگاه مي کند.اوست کسي که شما را در زمين، جانشينان قرار داد، و برخي از شما را بر برخي ديگر به درجاتي بالا برد تا شما را در آنچه به شما عطا کرده، بيازمايد؛ قطعاً پروردگارت زود کيفر است، و يقيناً بسيار آمرزنده و مهربان است.
*ميزان در آن روز حق است؛ پس کساني که اعمال وزن شده آنان سنگين و با ارزش باشد، رستگارند.
*بگو پروردگارم به دادگرى فرمان داده است، و در هر مسجدى روى دلتان را به سوى او بداريد، و او را -در حالى كه دينتان را براى او پاك و پيراسته مىداريدبخوانيد، همچنانكه شما را آفريد، باز خواهيد گشت.
*و آنان که به کتاب چنگ مي زنند و نماز را بر پا داشته اند يقيناً ما پاداش اصلاح گران را ضايع نمي کنيم.
*مسلماً کساني که تقوا ورزيده اند، هرگاه وسوسه هايي از سوي شيطان به آنان رسد [خدا و قيامت را] ياد کنند، پس بي درنگ بينا شوند.
*و پروردگارت را در دل خود بامدادان و شامگاهان از روي فروتني و زاري و بيم و ترس به صدايي آرام وآهسته ياد کن و از بي خبران مباش.
*يقيناً مقرّبان و نزديکان خدا هيچ گاه از عبادت و بندگي اش تکبّر نمي ورزند، وهمواره او را تسبيح مي گويند، و پيوسته براي او سجده مي کنند.
*مؤمنان، فقط کساني هستند که چون ياد خدا شود، دل هايشان ترسان مي شود، وهنگامي که آيات او بر آنان خوانده شود بر ايمانشان مي افزايد، و بر پروردگارشان توکل مي کنند.هم آنان که نماز را برپا مي دارند و ازآنچه به آنان روزي داده ايم، انفاق مي کنند.
*مؤمنان واقعي و حقيقي فقط آنانند، براي ايشان نزد پروردگارشان درجاتي بالا و آمرزش و رزق نيکو و فراواني است.
*اي اهل ايمان! از خدا و پيامبرش اطاعت کنيد و در حالي که مي شنويد، از او روي نگردانيد.
*و مانند کساني نباشيد که گفتند: شنيديم در حالي که نمي شنوند.
*اي اهل ايمان! هنگامي که خدا و پيامبرش شما را به حقايقي که به شما زندگي مي بخشد، دعوت مي کنند اجابت کنيد، و بدانيد که خدا ميان آدمي و دلش حايل و مانع مي شود و مسلماً همه شما به سوي او گردآوري خواهيد شد.و از فتنهاى كه فقط به ستمكارانتان نمىرسد پروا كنيد و بدانيد كه خداوند سخت كيفر است.
*و ياد کنيد هنگامي را که شما در زمين گروهي اندک بوديد، و ناتوان و زبون شمرده مي شديد، و همواره مي ترسيديد که مردم شما را بربايند پس خدا شما را [در شهر مدينه] جاي داد و با ياريش نيرومندتان ساخت، و از پاکيزه اش به شما روزي بخشيد تا سپاس گزاري کنيد.
*اي اهل ايمان! به خدا و پيامبر خيانت نکنيد، و به امانت هاي ميان خود هم خيانت نورزيد، در حالي که مي دانيد.
*اي اهل ايمان! اگر از خدا پروا کنيد، براي شما براي تشخيص حق از باطل قرار مي دهد، و گناهانتان را محو مي کند، و شما را مي آمرزد؛ و خدا داراي فضل بزرگ است.
*و هنگامي را که کفرپيشگان درباره تو نيرنگ مي زدند تا تو را به زندان دراندازند، يا به قتل برسانند يا بيرونت کنند، و نيرنگ مي زنند و خدا هم جزاي نيرنگشان را مي دهد و خدا بهترين جزا دهنده نيرنگ زنندگان است.
*آيا آب دادن به حاجيان و آباد کردن مسجدالحرام را مانند کسي قرار داده ايد که به خدا و روز قيامت ايمان آورده و در راه خدا جهاد کرده است؟! نزد خدا برابر و يکسان نيستند و خدا گروه ستمکاران را هدايت نمي کند.
*اي اهل ايمان! اگر پدرانتان و برادرانتان کفر را بر ايمان ترجيح دهند، آنان را دوستان و سرپرستان خود مگيريد؛ و کساني از شما که آنان را دوست و سرپرست خود گيرند، هم اينانند که ستمکارند.
*بگو: اگر پدرانتان و فرزندانتان و برادرانتان و همسرانتان و خويشانتان و اموالي که فراهم آورده ايد و تجارتي که از بي رونقي و کسادي اش مي ترسيد و خانه هايي که به آنها دل خوش کرده ايد، نزد شما از خدا و پيامبرش و جهاد در راهش محبوب ترند، پس منتظر بمانيد تا خدا فرمان عذابش را بياورد؛ و خدا گروه فاسقان را هدايت نمي کند.
*اي اهل ايمان! جز اين نيست که مشرکان پليدند؛ پس نبايد بعد از امسال به مسجدالحرام نزديک شوند؛ و اگر از بي نوايي و تنگدستي مي ترسيد، خدا اگر بخواهد شما را از فضل و احسانش بي نياز مي کند؛ يقيناً خدا دانا و حکيم است.
*يقيناً شماره ماه ها در پيشگاه خدا از روزي که آسمان ها و زمين را آفريده در کتاب خدا دوازده ماه است؛ از آنها چهار ماهش ماه حرام است؛ اين است حساب استوار و پايدار؛ پس در اين چهار ماه بر خود ستم روا مداريد و با همه مشرکان همان گونه که آنان با همه شما مي جنگند، بجنگيد و بدانيد خدا با پرهيزکاران است.
* مردان و زنان با ايمان دوست و يار يکديگرند؛ همواره به کارهاي نيک و شايسته فرمان مي دهند و از کارهاي زشت و ناپسند بازمي دارند، و نماز را برپا مي کنند، و زکات مي پردازند، و از خدا و پيامبرش اطاعت مي نمايند؛ يقيناً خدا آنان را مورد رحمت قرار مي دهد؛ زيرا خدا تواناي شکست ناپذير و حکيم است.
*خدا به مردان و زنان با ايمان بهشت هايي را وعده داده که از زيرِ آن نهرها جاري است؟ در آن جاودانه اند، و نيز سراهاي پاکيزه اي را در بهشت هاي ابدي و هم چنين خشنودي و رضايتي از سوي خدا بزرگ تر است؛ اين همان کاميابي بزرگ است.
*توبه کنندگان، عبادت کنندگان، سپاس گزاران، روزه داران، رکوع کنندگان، سجده کنندگان، فرمان دهندگان به معروف و بازدارندگان از منکر و پاسداران حدود و مقرّرات خدايند؛ و مؤمنان را مژده ده.
*پيامبر و اهل ايمان را نسزد که براي مشرکان پس از آنکه روشن شد که آنان اهل دوزخند، درخواست آمرزش کنند، هر چند از خويشان باشند.
*و خدا بر آن نيست که قومي را پس از آنکه هدايت کرد، گمراه سازد، مگر آنکه اموري را که بايد از آن بپرهيزند براي آنان بيان کند ؛ مسلماً خدا به همه چيز داناست.يقيناً خداست که مالکيّت و فرمانروايي آسمان ها و زمين در سيطره اوست؛ زنده مي کند و مي ميراند؛ و شما را هيچ سرپرست و ياري جز خدا نيست.
*و هنگامي که سوره اي نازل شود، برخي از منافقان به اهل ايمان گويند: اين سوره، ايمان کدام يک از شما را افزود؟ ولي کساني که ايمان آورده اند اين سوره بر ايمانشان افزود، و آنان شادمان مي شوند.
*بي ترديد کساني که ايمان آورده اند و کارهاي شايسته انجام داده اند، پروردگارشان آنان را به سبب ايمانشان به بهشت هاي پر نعمت که نهرها از زير آنها جاري است، راهنمايي مي کند.
*گفتار آنها در بهشت اين است كه خداوندا! منزهي تو، و تحيت آنها سلام، و آخرين سخنشان حمد مخصوص پروردگار عالميان است.
*براي کساني که نيکي کردند، پاداش و افزون است؛ و چهره آنان را سياهي و خواري نمي پوشاند؛ آنان اهل بهشت اند در آن جاودانه اند.
*آن گاه پيامبران خود و کساني را که ايمان آورده اند مي رهانيم، همين گونه بر ما فريضه و لازم است که مؤمنان را نجات دهيم.
*و اگر خدا گزند و آسيبي به تو رساند، آن را جز او برطرف کننده اي نيست، و اگر براي تو خيري خواهد فضل و احسانش را دفع کننده اي نيست؛ خيرش را به هر کس از بندگانش بخواهد مي رساند و او بسيار آمرزنده و مهربان است.
* مگر کساني که شکيبايي ورزيدند و کارهاي شايسته انجام دادند، اينانند که براي آنان آمرزش و پاداشي بزرگ است.
*قطعاً کساني که ايمان آوردند و کارهاي شايسته انجام دادند و به پروردگارشان آرامش و اطمينان يافتند، اهل بهشت اند و در آن جاودانه اند.
*وصف اين دو گروه همانند نابينا و کر و بينا و شنواست؛ آيا در صفت و حال يکسانند؟ پس آيا متذکّر نمي شويد؟
*و هر سرگذشتي از سرگذشت هاي پيامبران را که برايت مي خوانيم، حقيقتي است که دل تو را به آن پابرجا و استوار کنيم، و براي تو در اين سرگذشت ها حق و براي بهره بردن مؤمنان پند و تذکّري آمده است.
*آيا کسي که مي داند آنچه از سوي پروردگارت بر تو نازل شده حق است، مانند کسي است که نابيناست؟! فقط خردمندان متذکّر مي شوند.
*همان کساني که به عهد خدا وفا مي کنند و پيمان را نمي شکنند.
*و آنچه را خدا به پيوند آن فرمان داده پيوند، مي دهند و از پروردگارشان همواره در هراسند و از حساب سخت و دشوار بيم دارند.
*و براي به دست آوردن خشنودي پروردگارشان شکيبايي ورزيدند، و نماز را بر پا داشتند، و بخشي از آنچه را روزي آنان کرديم در نهان و آشکار انفاق نمودند، و همواره با نيکي زشتي و پليدي را دفع مي کنند ، اينانند که فرجام نيک آن سراي، ويژه آنان است.
*بهشت هاي جاويدي که آنان و پدران و همسران و فرزندان شايسته و درست کارشان در آن وارد مي شوند، و فرشتگان از هر دري بر آنان درآيند.
*سلام بر شما به پاس استقامت و صبرتان پس نيکوست فرجام اين سراي.
*و کساني را که ايمان آوردند و کارهاي شايسته انجام دادند، به بهشت هايي درآورند، که از زيرِ آن نهرها جاري است، در آنجا به اجازه پروردگارشان جاودانه اند، و در آنجا درود بر آنان، سلام است.
*آيا ندانستي که خدا چگونه مثلي زده است؟ کلمه پاک مانند درخت پاک است، ريشه اش استوار و پابرجا و شاخه اش در آسمان است.
* ميوه اش را به اجازه پروردگارش در هر زماني مي دهد. و خدا مَثَل ها را براي مردم مي زند تا متذکّر حقايق شوند.
*خدا مؤمنان را به سبب اعتقاد و ايمانشان در زندگي دنيا و آخرت ثابت قدم و پابرجا مي دارد، و خدا ستمکاران را گمراه مي کند، و خدا هر چه بخواهد انجام مي دهد.
*به يقين، پرهيزکاران در بهشت ها و چشمه سارها هستند.به سلامت و در امن و امان به آنجا درآييد.
*و آنچه از دشمني و کينه در سينه هايشان بوده برکنده ايم که برادر وار بر تخت هايي روبروي يکديگرند.
*در آنجا خستگي و رنجي به آنان نمي رسد و هيچ گاه از آنجا اخراج نمي شوند.
*به بندگانم خبر ده که يقيناً من بسيار آمرزنده و مهربانم.
*و قرار دادن راه راست فقط برعهده خداست، و برخي از اين راه ها کج و منحرف است ، و اگر خدا مي خواست همه شما را به راه راست هدايت مي کرد.
*آنچه نزد شماست، فاني مي شود و آنچه نزد خداست، باقي مي ماند، و قطعاً آنان که شکيبايي ورزيدند، پاداششان را بر پايه بهترين عملي که همواره انجام مي داده اند، مي دهيم.
*اما پروردگار تو نسبت به كساني كه بعد از فريب خوردن هجرت كردند و جهاد و استقامت در راه خدا به خرج دادند پروردگار تو بعد از انجام اين كارها غفور و رحيم است.
*و کساني که آخرت را در حالي که مؤمن هستند بخواهند و با تلاشي کامل براي آن تلاش کنند، پس تلاششان به نيکي مقبول افتد
*و آنان که هدايت يافته اند، خدا بر هدايتشان مي افزايد، و اعمال شايسته پايدار نزد پروردگارت از جهت پاداش بهتر و از لحاظ بازدهي نيکوتر است.
* روزي را که پرهيزکاران را به ضيافت و ميهماني [خداي] رحمان گرد مي آوريم.و مجرمان را تشنه به سوي دوزخ مي رانيم.قدرت بر شفاعت ندارند مگر کساني که از نزد [خداي] رحمان، پيماني گرفته باشند.
*قطعاً کساني که ايمان آورده و کارهاي شايسته انجام داده اند، به زودي[خداي] رحمان براي آنان محبتي قرار خواهد داد.
*پس کسي که برخي از کارهاي شايسته را انجام دهد در حالي که مؤمن باشد، نسبت به تلاشش ناسپاسي نخواهد شد، و ما يقيناً براي او مي نويسيم.
*مسلماً خدا از مؤمنان دفاع مي کند، قطعاً خدا هيچ خيانت کار ناسپاسي را دوست ندارد.
*بي ترديد مؤمنان رستگار شدند.
*آنان که در نمازشان فروتن اند.
*و آنها كه از لغو و بيهودگي رويگردانند.
*و آنان که پرداخت کننده زکات اند،
*و آنان که نگه دارنده دامنشان اند، مگر در همسران يا کنيزانشان، که آنان مورد سرزنش نيستند.پس کساني غير از اين جويند،تجاوزکار هستند.
*و آنان که امانت ها و پيمان هاي خود را رعايت مي کنند،
*و آنان که همواره بر نمازهايشان محافظت دارند.
* اينانند که وارثان اند، وارثاني که بهشت فردوس را به ميراث مي برند در آن جاودانه اند.
*گفتار مؤمنان هنگامي که آنان را به سوي خدا و پيامبرش مي خوانند تا ميانشان داوري کند، فقط اين است که مي گويند: شنيديم و اطاعت کرديم و اينانند که رستگارند.
*و کساني که از خدا و پيامبرش اطاعت کنند و از خدا بترسند و از او پروا نمايند، پس آنان همان کاميابانند.
*آنها با نهايت تاءكيد سوگند ياد كردند كه اگر به آنان فرمان دهي بيرون ميروند بگو سوگند ياد نكنيد، شما طاعت خالصانه نشان دهيد كه خداوند به آنچه عمل ميكنيد آگاه است.
*بگو: خدا را اطاعت کنيد و اين پيامبر را نيز اطاعت کنيد؛ پس اگر روي بگردانيد بر او فقط آن است که بر عهده اش نهاده شده و بر شما هم آن است که بر عهده شما نهاده شده است. و اگر او را اطاعت کنيد هدايت مي يابيد. و بر عهده اين پيامبر جز رساندن آشکار نيست.
*خدا به کساني از شما که ايمان آورده و کارهاي شايسته انجام داده اند، وعده داده است که حتماً آنان را در زمين جانشين کند، همان گونه که پيشينيان آنان را جانشين کرد، و قطعاً دينشان را که براي آنان پسنديده به سودشان استوار و محکم نمايد، و يقيناً ترس و بيمشان را تبديل به امنيت کند، فقط مرا بپرستند هيچ چيزي را شريک من نگيرند. و آنان که پس از اين نعمت هاي ويژه ناسپاسي ورزند فاسق اند.
*و اما کسي که توبه کرده و ايمان آورده و کار شايسته انجام داده، اميد است که از رستگاران باشد،
*خدا آسمان ها و زمين را به حق آفريد؛ يقيناً در اين نشانه اي براي مؤمنان است.
*اما کساني که ايمان آورده و کارهاي شايسته انجام داده اند، آنان را در بوستاني مسرور وشادمان مي دارند.
*فقط کساني به آيات ما ايمان مي آورند که وقتي به وسيله آن آيات به آنان تذکر داده شود، سجده کنان به رو در مي افتند و همراه با سپاس، پروردگارشان را از هر عيب و نقصي تنزيه مي کنند در حالي که تکبّر و سرکشي نمي ورزند؛
*پهلوهايشان از خوابگاه هايشان دور مي شود در حالي که همواره پروردگارشان را به علت بيم و اميد مي خوانند و از آنچه آنان را روزي داده ايم، انفاق مي کنند.
*پس هيچ کس نمي داند چه چيزهايي که مايه شادماني و خوشحالي آنان است به پاداش اعمالي که همواره انجام مي داده اند، براي آنان پنهان داشته اند.
*با اين حال آيا کساني که مؤمن اند مانند کساني هستند که فاسق اند؟ مساوي و يکسان نيستند.
*اما کساني که ايمان آورده و کارهاي شايسته انجام داده اند، پس براي آنان بهشت هايي که اقامت گاه دائمي است خواهد بود به پاداش اعمالي که همواره انجام مي دادند، پيشکش مي شود.
*اي اهل ايمان! نعمت خدا را بر خود ياد کنيد، هنگامي که سپاهياني به سوي شما آمدند، پس بادي و لشکرياني که آنها را نمي ديديد بر ضد آنان فرستاديم ؛ و خدا به آنچه انجام مي دهيد، بيناست.
*زماني که از بالا و از پايين تان به سويتان آمدند، و آن گاه که ديده ها خيره شد و جان ها به گلو رسيد، و به خدا آن گمان ها را مي برديد.
*آنجا بود که مؤمنان مورد آزمايش قرار گرفتند و به تزلزل و اضطرابي سخت دچار شدند.
*مسلماً خدا براي مردان و زنان مسلمان و مردان و زنان با ايمان، و مردان و زنان عبادت پيشه، و مردان و زنان راستگو و مردان و زنان شکيبا، و مردان و زنان فروتن، و مردان و زنان صدقه دهنده، و مردان و زنان روزه دار، و مردان و زنان حفظ کننده خود از پليدي هاي جنسي، و مردان و زناني که بسيار ياد خدا مي کنند، آمرزش و پاداشي بزرگ آماده کرده است.
*درود و تحيّت بر آنان، روزي که با او ديدار مي کنند، سلام است، و براي آنان پاداشي نيکو و باارزش آماده کرده است.
* اي اهل ايمان! مانند کساني نباشيد که موسي را آزار دادند و خدا او را از آنچه درباره او مي گفتند، پاک و مبرّا ساخت، و او نزد خدا آبرومند بود.
*اي اهل ايمان! از خدا پروا کنيد و سخن درست و استوار گوييد.
*تا اعمالتان را براي شما اصلاح کند و گناهتان را بر شما بيامرزد. و هرکس خدا و پيامبرش را اطاعت کند، بي ترديد رستگاري بزرگي يافته است.
*پس با تأمل بنگر سرانجام بيم داده شدگان چگونه بود؟
*جز بندگان خالص شده خدا،
*اين يادآوري و پند است؛ و بي ترديد براي پرهيزکاران بازگشت گاه نيکويي خواهد بود.
*و کساني که از پرستيدن طاغوت دوري کردند و به سوي خدا بازگشتند، بر آنان مژده باد؛ پس به بندگانم مژده ده.
*آنان که سخن را مي شنوند و از بهترينش پيروي مي کنند، اينانند کساني که خدا هدايتشان کرده، و اينان همان خردمندانند.
*و آنکه سخن راست و درست آورد و کساني که آن را باور کردند، اينانند که پرهيزکارانند.
*براي آنان نزد پروردگارشان آنچه بخواهند فراهم است؛ اين است پاداش نيکوکاران؛
*تا خدا زشت ترين اعمالي که انجام دادند از آنان محو کند، و آنان را بر پايه بهترين عملي که همواره انجام مي دادند پاداش دهد.
*پس خدا را در حالي که ايمان و عبادت را براي او خالص مي کنيد، بپرستيد گرچه کافران ناخشنود باشند.
*بي ترديد ما پيامبران خود و مؤمنان را در زندگي دنيا و روزي که گواهان به پا ايستند، ياري مي کنيم.
*بي ترديد کساني که ايمان آورده و کارهاي شايسته انجام داده اند، براي آنان پاداشي هميشگي است.
*بي ترديد کساني که گفتند: پروردگار ما خداست؛ سپس استقامت ورزيدند، فرشتگان بر آنان نازل مي شوند مترسيد و اندوهگين نباشيد و شما را به بهشتي که وعده مي دادند، بشارت باد.
*ما در زندگي دنيا و آخرت، ياران و دوستان شما هستيم، آنچه دلتان بخواهد، در بهشت براي شما فراهم است، و در آن هر چه را بخواهيد، براي شما موجود است.
*و خوش گفتارتر از کسي که به سوي خدا دعوت کند و کار شايسته انجام دهد و گويد: من از تسليم شدگان هستم، کيست؟
*به مؤمنان بگو: از کساني که به روزهاي خدا اميد ندارند، گذشت کنند، تا مردمي را به خاطر گناهاني که همواره مرتکب مي شوند، کيفر دهد.
*بي ترديد کساني که گفتند: پروردگار ما الله است، سپس استقامت ورزيدند، نه بيمي بر آنان است و نه اندوهگين مي شوند.
*اينان اهل بهشت اند که به پاداش اعمال شايسته اي که همواره انجام مي دادند، در آن جاودانه اند. ….
*و کساني که ايمان آورده و کارهاي شايسته انجام داده اند و به آنچه بر محمّد نازل شده که از سوي پروردگارشان حق است گرويدند، خدا گناهانشان را از آنان محو کرد و حالشان را اصلاح نمود.
*اي مؤمنان! اگر خدا را ياري کنيد، خدا هم شما را ياري مي کند و گام هايتان را محکم و استوار مي سازد؛
*و کساني که هدايت يافته اند خدا بر هدايتشان افزوده و پرهيزکاري و تقوايشان را به آنان عطا کرده است؛
*اي اهل ايمان! خدا را اطاعت کنيد و پيامبر را اطاعت کنيد و اعمالتان را باطل مکنيد.
*هرگز سست نشويد و دشمنان را به صلح دعوت نكنيد در حالي كه شما برتريد و خداوند با شماست و چيزي از ثواب اعمالتان را هرگز كم نميكند.
*زندگي دنيا فقط بازي و سرگرمي است، اگر ايمان بياوريد و پرهيزکاري کنيد، خدا پاداش هايتان را مي دهد و از شما نمي خواهد اموالتان را
*چرا كه هر گاه اموال شما را مطالبه كند، و حتي اصرار نمايد، بخل ميورزيد، و كينه و خشم شما را آشكار ميسازد!
*اي اهل ايمان! بر خدا و پيامبرش پيشي مگيريد و از خدا پروا کنيد که خدا شنوا و داناست.
*اي مؤمنان! صدايتان را بلندتر از صداي پيامبر نکنيد، و آن گونه که با يکديگر بلند سخن مي گوييد با او بلند سخن نگوييد، مبادا آنکه اعمالتان تباه و بي اثر شود و شما تباهي آن را درک نکنيد.
*بي ترديد کساني که صدايشان را نزد رسول خدا پايين مي آورند، همانان هستند که خدا دل هايشان را براي پرهيزکاري امتحان کرده، آنان را آمرزش و پاداشي بزرگ است.
*و بدانيد که پيامبر خدا در ميان شماست ، اگر او در بسياري از کارها از شما پيروي کند، قطعاً دچار گرفتاري و زحمت مي شويد، ولي خدا ايمان را محبوب شما قرار داد و آن را در دل هايتان بياراست، و کفر و بدکاري و نافرماني را ناخوشايند شما ساخت، اينان هدايت يافته اند.
*عطيه و نعمتي از سوي خداست؛ و خدا دانا و حکيم است.
*جز اين نيست که همه مؤمنان با هم برادرند؛ بنابراين ميان برادرانتان صلح و آشتي برقرار کنيد، و از خدا پروا نماييد که مورد رحمت قرار گيريد.
*و بهشت را به پرهيزکاران نزديک مي کنند بي آنکه فاصله اي از آنان داشته باشد.
*اين چيزي است كه به شما وعده داده مي‌شود و براي كساني است كه به سوي خدا باز ميگردند، و پيمانها و احكام او را حفظ ميكنند.
*همان کسي که در نهان از رحمان مي ترسيد و دلي رجوع کننده آورده است؛
*به سلامت در آن وارد شويد، امروز روز جاودانگي است
*بي ترديد پرهيزکاران در بهشت ها و چشمه سارهايند.
*آنچه را پروردگارشان به آنان عطا کرده دريافت مي کنند؛ زيرا که آنان پيش از اين همواره نيکوکار بودند.
*آنان اندکي از شب را مي خوابيدند
*و سحرگاهان از خدا درخواست آمرزش مي کردند.
*و در اموالشان حقّي براي سائل تهيدست و محروم از معيشت بود.
*در زمين براي اهل يقين نشانه هايي ست.
*و در وجود خود شما آيا نميبينيد؟!
*بي ترديد پرهيزکاران در بهشت ها و نعمتي فراوان اند.
*به آنچه پروردگارشان به آنان عطا کرده و پروردگارشان آنان را از عذاب دوزخ مصون داشته، شادمان و مسرورند.
*و آنچه را در آسمان ها و آنچه را در زمين است، فقط در سيطره مالکيّت و فرمانروايي خداست، تا کساني را که مرتکب گناه شده اند، همان گناهانشان را به آنان کيفر دهد، و کساني را که کار نيک کرده اند، همان کار نيکشان را به آنان پاداش دهد.
*و اينکه براي انسان جز آنچه تلاش کرده نيست،
*و اينکه تلاش او به زودي ديده خواهد شد؛
*سپس به تلاشش پاداش کامل خواهند داد؛
*و اينکه پايان به سوي پروردگارتوست؛
*و اين اوست که مي خنداند و مي گرياند؛
*و هم اوست که مي ميراند و زنده مي کند.
*و اوست که دو زوج نر و ماده آفريد،
*از نطفه هنگامي که در رحم ريخته شود.
*و پديد آوردن جهان ديگر بر عهده اوست،
*و اوست که شما را توانگر کرد و سرمايه قابل ذخيره بخشيد،
*و او پروردگار شِعري است،
*و کساني که به خدا و پيامبرش ايمان آوردند، آنانند که صدّيقان و گواهان نزد پروردگارشان هستند، براي آنان است پاداششان و نورشان و کساني که کفر ورزيدند و آيات ما را انکار کردند، آنان اهل دوزخ اند.
*بدانيد که زندگي دنيا فقط بازي و سرگرمي و آرايش و فخرفروشيتان به يکديگر، و افزون خواهي در اموال و اولاد است،مانند باراني است که محصول کشاورزان را به شگفتي آورد، سپس پژمرده شود و آن را زرد بيني، سپس ريز ريز و خاشاک شود!! در آخرت عذاب سختي است و از سوي خدا آمرزش و خشنودي است، و زندگي دنيا جز کالاي فريبنده نيست.
*سبقت جوييد به آمرزشي از سوي پروردگارتان و بهشتي که پهنايش چون پهناي آسمان و زمين است، براي کساني که به خدا و پيامبرانش ايمان آورده اند، آماده شده است؛ اين فضل خداست که آن را به هرکس بخواهد عطا مي کند و خدا داراي فضل بزرگ است.
*اي مؤمنان! از خدا پروا کنيد و به پيامبرش ايمان آوريد تا دو سهم از رحمتش را به شما عطا کند، و براي شما نوري قرار دهد که به وسيله آن راه سپاريد و شما را بيامرزد، و خدا بسيار آمرزنده و مهربان است.
*تا اهل کتاب بدانند بر چيزي از فضل خدا دسترسي نخواهند داشت؛ بي ترديد همه فضل به دست خداست، آن را به هرکس بخواهد عطا مي کند و خدا داراي فضل بزرگ است.
*اي اهل ايمان! هنگامي که محرمانه با يکديگر گفتگو مي کنيد از روي گناه و دشمني و سرپيچي از پيامبر با هم گفتگوي محرمانه نکنيد، و بر پايه نيکي و تقوا گفتگوي محرمانه کنيد، و از خدايي که به سوي او محشور مي شويد، پروا کنيد.
*گروهي را که به خدا و روز قيامت ايمان دارند، نمي يابي که با کساني که با خدا و پيامبرش دشمني و مخالفت دارند، دوستي برقرار کنند، گرچه پدرانشان يا فرزاندانشان يا برادرانشان يا خويشانشان باشند. اينانند که خدا ايمان را در دل هايشان ثابت و پايدار کرده، و به روحي از جانب خود نيرومندشان ساخته، و آنان را به بهشت هايي که از زيرِ آن نهرها جاري است درمي آورد، در آنجا جاودانه اند، خدا از آنان خشنود است و آنان هم از خدا خشنودند. اينان حزب خدا هستند، آگاه باش که بي ترديد حزب خدا همان رستگارانند.
*اي اهل ايمان! از خدا پروا کنيد؛ و هر کسي بايد با تأمل بنگرد که براي فرداي خود چه چيزي پيش فرستاده است، و از خدا پروا کنيد؛ يقيناً خدا به آنچه انجام مي دهيد، آگاه است.
*دوزخيان و بهشتيان يکسان نيستند، بهشتيان همان رستگارانند.
*اي اهل ايمان! دشمنان من و دشمنان خودتان را دوستان خود مگيريد، شما با آنان اظهار دوستي مي کنيد، در حالي که آنان به طور يقين به آنچه از حق براي شما آمده کافرند، و پيامبر و شما را به خاطر ايمانتان به خدا که پروردگار شماست بيرون مي کنند، اگر براي جهاد در راه من و طلب خشنوديم بيرون آمده ايد مخفيانه به آنان پيام مي دهيد که دوستشان داريد؟ در حالي که من به آنچه پنهان مي داشتيد و آنچه آشکار کرديد داناترم، و هر کس از شما با دشمنان من رابطه دوستي برقرار کند، مسلماً از راه راست منحرف شده است.
*اگر بر شما چيره شوند، دشمنانتان خواهند بود، و دست هايشان را و زبان هايشان را بر ضد شما مي گشايند، و آرزو دارند که اي کاش شما هم کافر شويد.
*اميد است خدا ميان شما و کساني از کافران که با آنان دشمني داشتيد دوستي قرار دهد، و خدا تواناست، و خدا بسيار آمرزنده و مهربان است.
*خدا شما را از نيکي کردن و عدالت نسبت به کساني که درکار دين با شما نجنگيدند و شما را از ديارتان بيرون نکردند باز نمي دارد؛ زيرا خدا عدالت پيشگان را دوست دارد.
*خدا فقط شما را از دوستي با کساني نهي مي کند که در کار دين با شما جنگيدند، و از ديارتان بيرون راندند، و در بيرون راندنتان به يکديگر کمک کردند تا با آنان دوستي کنيد. و تنها کساني که با آنان دوستي کنند، ستمکارانند.
*اي مؤمنان! چرا چيزي را مي گوييد که خود عمل نمي کنيد؟
*نزد خدا به شدت موجب خشم است که چيزي را بگوييد که خود عمل نمي کنيد.
*اي اهل ايمان! آيا شما را به تجارتي راهنمايي کنم که شما را از عذابي دردناک نجات مي دهد؟
*بي ترديد کساني که در نهان از پروردگارشان مي ترسند، براي آنان آمرزش و پاداشي بزرگ است.
*بي ترديد براي پرهيزکاران نزد پروردگارشان بهشت هاي پرنعمت است.
*آيا ما تسليم شدگان را چون مجرمان قرار مي دهيم؟
*همانا انسان حريص و بي تاب آفريده شده است؛
*چون آسيبي به او رسد، بي تاب است،
*و هنگامي که خير و خوشي به او رسد، بسيار بخيل و بازدارنده است،
*و آنان که همواره روز پاداش را باور دارند،
*و آنان که از عذاب پروردگارشان بيمناکند،
*زيرا که از عذاب پروردگارشان ايمني نيست،
*اينان در بهشت ها، مکرّم و محترم اند
*همواره نذرشان را وفا مي کنند، و از روزي که آسيب و گزندش گسترده است، مي ترسند،
*و غذا را در عين دوست داشتنش، به مسکين و يتيم و اسير انفاق مي کنند.
*ما شما را فقط براي خشنودي خدا اطعام مي کنيم و انتظار هيچ پاداش و سپاسي را از شما نداريم.
*ما از پروردگارمان در روزي که روز عبوس و بسيار هولناکي است مي ترسيم.
*پس آنان را به عذابي دردناک بشارت ده.
*مگر آنان را که ايمان آورده و کارهاي شايسته انجام داده اند، که آنان را پاداشي جاودان و بي منت است.
*اي جان آرام گرفته و اطمينان يافته!
*به سوي پروردگارت در حالي که از او خشنودي و او هم از تو خشنود است، باز گرد.
*پس در ميان بندگانم درآي
*و در بهشتم وارد شو.
*پس شما را از آتشي که زبانه مي کشد بيم مي دهم.
*جز بدبخت ترين مردم در آن در نيايند.
*و به زودي پرهيزکارترين را از آن دور مي دارند.
*همان که مال خود را انفاق مي کند تا رشد و نمو کند.
*که ما انسان را در نيکوترين نظم و اعتدال و ارزش آفريديم.
*آن گاه او را به پست ترينِ پَستان بازگردانديم.
*مگر آنان که ايمان آورده و کارهاي شايسته انجام داده اند، پس آنان را پاداشي بي منت و هميشگي است.
*مسلماً کساني که ايمان آورده و کارهاي شايسته انجام داده اند، اينانند که بهترين مخلوقاتند.
