*و هنگامي كه به آنها گفته مي شود: «به سوي آنچه خدا نازل كرده، و به سوي پيامبر بياييد، منافقان را مي بيني كه از قبول دعوت تو اعراض ميكنند.پس چگونه موقعي كه بر اثر اعمالشان گرفتار مصيبتي ميشوند به سراغ تو مي آيند و سوگند ياد ميكنند كه منظور ما جز نيكي كردن و توافق نبوده است؟!
*آنها كساني هستند كه خدا، آنچه را در دل دارند ميداند. از آنها صرف نظر كن! و آنها را اندرز ده! و با بياني رسا، نتايج اعمالشان را به آنها گوشزد نما!
*و هيچ پيامبري را نفرستاديم مگر آنکه به توفيق خدا از او اطاعت شود. و اگر آنان هنگامي که به خود ستم کردند، نزد تو مي آمدند و از خدا آمرزش مي خواستند، و پيامبر هم براي آنان طلب آمرزش مي کرد، يقيناً خدا را بسيار توبه پذير و مهربان مي يافتند.به پروردگارت سوگند که آنان مؤمن حقيقي نخواهند بود، مگر آنکه تو را در آنچه ميان خود نزاع واختلاف دارند به داوري بپذيرند؛ سپس از حکمي که کرده اي دروجودشان هيچ دل تنگي و ناخشنودي احساس نکنند، وبه طور کامل تسليم شوند.
* و اگر بر آنان مقرّر مي کرديم که خودکشي کنيد، يا از ديار و کاشانه خود بيرون رويد، جز اندکي از آنان انجام نمي دادند. و اگر آنچه را که به آن پند داده مي شوند عمل مي کردند، مسلماً براي آنان بهتر و در استواري قدم، مؤثرتر و قوي تر بود. و ما نيز در آن صورت آنان را به طور يقين پاداشي بزرگ مي داديم.و بي ترديد آنان را به راهي راست راهنمايي مي کرديم.
*شما را چه شده که درباره منافقين دو گروه شده ايد؟در صورتي که خدا آنان را به کيفر اعمال ناپسندي که مرتکب شده اند نگونسار کرده است. آيا مي خواهيد کساني را که خدا گمراه کرده هدايت کنيد؟ در حالي که خدا هر که را گمراه کند هرگز براي او راهي نخواهي يافت.
*آنان دوست دارند همان گونه که خود کافر شده اند، شما هم کافر شويد، تا با هم برابر و يکسان باشيد. بنابراين از آنان دوستاني انتخاب نکنيد تا آنکه در راه خدا هجرت کنند؛ پس اگر روي برتافتند آنان را هر کجايافتيد بگيريد و بکشيد، و از آنان يار و ياوري نگيريد.
*مگر آنها كه با كساني كه با شما هم پيمانند، پيمان بسته، يا آنها كه به سوي شما ميآيند و از پيكار با شما يا پيكار با قوم خود ناتوان شده اند و اگر خداوند بخواهد آنها را بر شما مسلط ميكند تا با شما پيكار كنند، بنابراين اگر از شما كناره گيري كردند و با شما پيكار ننمودند پيشنهاد صلح كردند خداوند به شما اجازه نميدهد كه متعرض آنان شوي.
*منافقان را بشارت ده که عذابي دردناک براي آنان است.
*همان کساني که کافران را به جاي مؤمنانْ سرپرست و دوست خود مي گيرند؛ آيا عزت و قدرت را نزد آنان مي طلبند؟ يقيناً همه عزت و قدرت فقط براي خداست.
*البته خدا در قرآن بر شما نازل کرده است که چون بشنويد گروهي آيات خدا را مورد انکار و استهزا قرار مي دهند، با آنان ننشينيد تا در سخني ديگر درآيند، شما هم مانند آنان خواهيد بود؛ يقيناً خدا همه منافقان و کافران را در دوزخ گرد خواهد آورد.
* منافقان همانها هستند كه پيوسته انتظار ميكشند و مراقب شما هستند اگر فتح و پيروزي نصيب شما گردد ميگويند آيا ما با شما نبوديم و اگر بهره اي نصيب كافران گردد ميگويند آيا ما شما را تشويق به مبارزه و عدم تسليم در برابر مومنان نميكرديم!خداوند در ميان شما در روز رستاخيز داوري ميكند و هرگز براي كافران نسبت به مومنان راه تسلطي قرار نداده است.
*منافقان همواره با خدا نيرنگ مي کنند، و حال آنکه خدا کيفر دهنده نيرنگ آنان است. و هنگامي که به نماز مي ايستند، با کسالت مي ايستند، و همواره در برابر مردم رياکاري مي کنند؛ و خدا را جز اندکي به ياد نمي آورند.
*منافقان ميان کفر و ايمان متحيّر و سرگردانند، نه با مؤمنانند و نا با کافران. و هر که را خدا گمراه کند، هرگز براي او راهي نخواهي يافت.
* بي ترديد منافقان در پايين ترين طبقه از آتش اند، و هرگز براي آنان ياوري نخواهي يافت.مگر کساني که توبه کردند، و اصلاح نمودند، و به خدا تمسّک جستند، وعبادتشان را براي خدا خالص ساختند؛ پس آنان در زمره مؤمنان اند، وخدا به مؤمنان پاداشي بزرگ خواهد داد.اگر شكر كنيد و ايمان ورزيد خداوند را با عذاب شما چه كار؟ و خداوند قدردان داناست.
*بارى منافقان و بيماردلان گفتند اينان را دينشان فريفته است، و حال آنكه هركس بر خدا توكل كند خداوند پيروزمند فرزانه است.
*و از منافقان کساني هستند که مي گويند: ما را اجازه ترک نبرد ده و به فتنه و گناه دچار مکن. آگاه باش که به فتنه و گناه افتاده اند؛ و يقيناً دوزخ بر کافران احاطه دارد. اگر پيروزي و غنيمت به تو رسد، غمگينشان مي کند، و اگر تو را آسيب و زياني رسد، مي گويند: ما پيش از اين تصميم خود را گرفته بوديم و در حالي که خوشحال و شادمانند بازمي گردند.
*بگو: هرگز به ما جز آنچه خدا لازم و مقرّر کرده، نخواهد رسيد، او سرپرست و يار ماست و مؤمنان فقط بايد بر خدا توکل کنند.بگو: آيا درباره ما جز يکي از دو نيکي را انتظار مي بريد؟ در صورتي که ما درباره شما انتظار مي بريم که خدا از سوي خود يا به دست ما عذابي به شما برساند؛ پس انتظار بريد که ما هم با شما منتظريم.
*بگو: چه از روي ميل و رغبت يا بي ميلي و اکراه انفاق کنيد، هرگز از شما پذيرفته نشود؛ زيرا شما گروهي فاسق هستيد.
*هيچ چيز آنان را از پذيرفته شدن انفاقشان بازنداشت، مگر آنکه آنان به خدا و پيامبرش کافر شدند، و نماز را جز با کسالت وسستي به جا نمي آورند، و جز با بي ميلي و ناخشنودي انفاق نمي کنند.
*اموال و فرزندانشان تو را به شگفت نياورد؛ خدا مي خواهد آنان را در اين زندگي دنيا به وسيله آنها عذاب کند، و جانشان در حالي که کافرند بيرون رود.
*به خدا سوگند ياد مي کنند که حتماً از زمره شمايند؛ در صورتي که از شما نيستند، بلکه گروهي اند که از شما در اضطراب و ترس به سر مي برند. اگر پناهگاهي يا غارهايي يا گريزگاهي مي يافتند، شتابان به سوي آنها روي مي آوردند.
*برخي از آنان نسبت به صدقات بر تو خرده مي گيرند، پس اگر از صدقات به آنان داده شود خشنود مي شوند، و اگر داده نشود، ناگاه خشمگين مي شوند.ولي اگر آنها به آنچه خدا و پيامبرش به آنها ميدهد راضي باشند و بگويند خداوند براي ما كافي است و به زودي خدا و رسولش از فضل خود به ما ميبخشد ما تنها رضاي او را ميطلبيم.
*و از منافقان کساني هستند که همواره پيامبر را آزار مي دهند، و مي گويند: شخص زود باور و نسبت به سخن اين و آن سراپا گوش است. بگو: او در جهت مصلحت شما سراپا گوش و زود باور خوبي است، به خدا ايمان دارد و فقط به مؤمنان اعتماد مي ورزد، و براي کساني از شما که ايمان آورده اند، رحمت است، و براي آنانکه همواره پيامبر خدا را آزار مي دهند، عذابي دردناک است.
*آنان براي شما به خدا سوگند مي خورند تا شما را راضي و خشنود سازند، در صورتي که اگر مؤمن بودند، شايسته تر آن بود که خدا و رسولش را خشنود کنند.
*آيا ندانسته اند که هر کس با خدا و رسولش دشمني و مخالفت کند، مسلماً آتش دوزخ براي اوست که در آن جاودانه است؛ اين رسوايي بزرگ است.
*منافقان از اينکه سوره اي بر ضدشان نازل شود که آنان را از اسراري که در دل هايشان وجود دارد، آگاه نمايد اظهار ترس و نگراني مي کنند؛ بگو: مسخره کنيد، خدا آنچه را از آن بيمناک و نگرانيد، آشکار خواهد کرد.
*و اگر از آنان بازخواست کني، قاطعانه مي گويند: فقط شوخي وبازي کرديم! بگو: آيا خدا وآيات او و پيامبرش را مسخره مي کرديد؟!
*عذرخواهي نکنيد که يقيناً شما پس از ايمانتان کافر شديد؛ اگر از گروهي از شما درگذريم، گروه ديگر را به سبب آنکه همواره دست به جرم و خطا مي زدند، قطعاً عذاب مي کنيم.
*مردان و زنان منافق همانند و مشابه يکديگرند، به کار بد فرمان مي دهند و از کار نيک باز مي دارند و از انفاق در راه خدا امساک مي ورزند، خدا را فراموش کردند و خدا هم آنان را محروم کرد؛ يقيناً منافقانند که فاسق اند.
*خدا آتش دوزخ را به مردان و زنان منافق و کافران وعده داده، در آن جاودانه اند، همان براي آنان بس است و خدا لعنتشان کرده و براي آنان عذابي پايدار است.
*مانند کساني هستيد که پيش از شما بودند؛ آنان از شما نيرومندتر و اموال و فرزندانشان بيشتر بود؛ آنان از سهمشان بهره گرفتند؛ پس شما نيز از سهمتان همان گونه که آنان از سهمشان بهره گرفتند بهره گرفتيد، و به صورتي که فرو رفتند فرو رفتيد؛ اينانند که اعمالشان در دنيا و آخرت تباه و بي اثر است و در حقيقت اينانند که زيانکارند.
* آيا خبر کساني که پيش از آنان بودند به اينان نرسيده؟ خبر قوم نوح و عاد و ثمود و قوم ابراهيم و اصحاب مدين و شهرهاي زير و رو شده که پيامبرانشان براي آنان دلايل روشن آوردند؛ خدا بر آن نبود که به آنان ستم ورزد، ولي آنان بودند که همواره بر خود ستم مي کردند.
*اي پيامبر! با کافران و منافقان به جهاد برخيز و نسبت به آنان سخت گيري کن ؛ و جايگاهشان دوزخ است؛ و دوزخ بد بازگشت گاهي است.
*از منافقان کساني هستند که با خدا پيمان بستند، چنانچه خدا از فضل و احسانش به ما عطا کند، يقيناً صدقه خواهيم داد و از شايستگان خواهيم شد.
*هنگامي که خدا از فضل و احسانش به آنان عطا کرد نسبت به آن بخل ورزيدند و اعراض کنان روي گرداندند.
*پس براي آنکه به وعده هاي خود با خدا وفا نکردند، و همواره دروغ مي گفتند، نفاقي در دل هايشان تا روزي که خدا را ملاقات کنند، باقي گذاشت.
*آيا ندانستند که خدا اسرار و پنهان سخن گفتن آنان را مي داند و قطعاً خدا داناي به همه نهان هاست؟!
*و هنگامي که سوره اي نازل شود، برخي از منافقان به اهل ايمان گويند: اين سوره، ايمان کدام يک از شما را افزود؟ ولي کساني که ايمان آورده اند اين سوره بر ايمانشان افزود، و آنان شادمان مي شوند.
*اما کساني که در دل هايشان بيماري است، پس پليدي بر پليديشان افزود و در حالي که کافر بودند از دنيا رفتند.
*آيا نمي بينند که در هر سال يک بار يا دو بار آزمايش مي شوند، ولي نه توبه مي کنند ونه پند مي گيرند.
*و هنگامي که سوره اي نازل شود برخي از منافقان به برخي ديگر، نگاه مي کنند آيا کسي شما را مي بيند؟ سپس بازمي گردند، خدا دل هايشان راگردانيده است؛ زيرا آنان گروهي هستند که نمي فهمند.
*همچنانكه بر تفرقهگرايان نيز نازل كردهايم.
*همانان که قرآن را بخش بخش کردند.
*به پروردگارت سوگند، قطعاً از همه آنان بازخواست مي کنيم.از اعمالي که همواره انجام مي داده اند.
*و يقيناً خدا کساني را که ايمان آورده اند، مي شناسد و بي ترديد منافقان را نيز مي شناسد،
*اي پيامبر! بر تقواي الهي ثابت قدم و استوار باش، و از کافران و منافقان اطاعت مکن که خدا همواره دانا و حکيم است.
*از مؤمنان مرداني هستند که به آنچه با خدا بر آن پيمان بستند صادقانه وفا کردند، برخي از آنان پيمانشان را به انجام رساندند و برخي از آنان انتظار مي برند و هيچ تغيير و تبديلي نداده اند،
*تا سرانجام خدا صادقان را به سبب صدقشان پاداش دهد، و منافقان را اگر بخواهد عذاب کند يا توبه آنان را بپذيرد؛ زيرا خدا همواره بسيار آمرزنده و مهربان است.
*و از کافران و منافقان اطاعت مکن و آزارشان را واگذار و بر خدا توکل کن، و کافي است که خدا نگهبان و کارساز باشد،
* گروهي از آنان گوش مي دهند، ولي هنگامي که از نزد تو بيرون روند به کساني که آگاهي و معرفت به آنان داده شده مي گويند: هم اکنون چه گفت؟ آنان کساني هستند که خدا بر دل هايشان مهر نهاده و از هواهاي نفساني خود پيروي کرده اند،
*پس آيا جز اين را انتظار مي برند که ناگاه قيامت بر آنان فرا رسد؟ ، پس هنگامي که قيامت بر آنان فرا رسد، متذکّر شدن و هوشياري شان از کجا و چگونه به آنان سود بخشد؟
*و مردان و زنان منافق و مردان و زنان مشرک را که به خدا گمان بد مي برند عذاب کند؛ پيشامد بد زمانه فقط بر خودشان باد. خدا بر آنان خشم گرفته، و لعنتشان کرده است و دوزخ را براي آنان آماده نموده و بد بازگشت گاهي است.
*کساني از باديه نشينان که از جنگ تخلف کردند به زودي به تو مي گويند: اموال و خانواده مان ما را به خود مشغول کردند ؛ پس براي ما آمرزش بخواه. با زبان هايشان چيزي مي گويند که در دل هايشان نيست. بگو: اگر خدا زياني يا سودي را براي شما بخواهد چه کسي مي تواند در برابر خدا از شما دفاع کند؟ بلکه خدا همواره به آنچه انجام مي دهيد، آگاه است.
*بلکه پنداشتيد پيامبر و مؤمنان هرگز به کسان خود باز نمي گردند، و اين پندار باطل در دل هايتان آراسته شد، و گمان بد برديد و شما قومي نابودشدني هستيد.
*روزي که مردان و زنان منافق به کساني که ايمان آورده اند، مي گويند: ما را مهلت دهيد تا از نور شما بر گيريم. به آنان گويند: به پشت سرتان برگرديد و نوري بجوييد. سپس ميان آنان ديواري زده مي شود که داراي دري است، درونش رحمت است و بيرونش که پيش روي منافقان قرار دارد عذاب است.
*مؤمنان را ندا مي دهند: آيا ما با شما نبوديم؟ مي گويند: چرا، ولي شما خود را در بلا و هلاکت افکنديد و به انتظار نشستيد و در ترديد بوديد و آرزوها شما را فريفت، تا فرمان خدا در رسيد و فريبنده، شما را فريب داد.
*آيا کساني را که نفاق ورزيدند، نديدي؟ که به برادران کافرشان از اهل کتاب مي گويند: اگر شما را بيرون کردند، ما هم قطعاً با شما بيرون مي آييم، و هرگز فرمان کسي را بر ضد شما اطاعت نمي کنيم، و اگر با شما جنگيدند، همانا شما را ياري مي کنيم. و خدا گواهي مي دهد که آنان دروغگويند.
*اگر بيرون کنند با آنان بيرون نمي روند، و اگر با آنان بجنگند آنان را ياري نمي دهند، و اگر ياري دهند در گرماگرم جنگ پشت کنان مي گريزند، سپس ياري نمي شوند.
*ترس آنان از شما در دل هايشان بيش از ترس از خداست؛ چون آنان قومي هستند که نمي فهمند.
*همه آنان با شما نمي جنگند مگر در آبادي هايي که داراي حصار و قلعه و دژ هستند، يا از پشت ديوارها، دلاوري آنان ميان خودشان شديد است، آنان را متحد و هم دست مي پنداري در حالي که دل هايشان پراکنده است؛ زيرا آنان گروهي هستند که تعقّل نمي کنند.
*كار اين گروه از يهود همانند كساني است كه كمي قبل از آنها بودند، طعم تلخ كار خود را چشيدند و براي آنها عذاب دردناك است.
*چون داستان شيطان است که به انسان گفت: کافر شو. هنگامي که کافر شد، گفت: من از تو بيزارم، من از خدا که پروردگار جهانيان است، مي ترسم.
*سرانجامشان اين شد که هر دو در آتش اند؛ و در آن جاودانه اند و اين است کيفر ستمکاران.
*چون منافقان نزد تو آيند، مي گويند: گواهي مي دهيم که تو بي ترديد فرستاده خدايي. و خدا مي داند که تو بي ترديد فرستاده اويي، و خدا گواهي مي دهد که يقيناً منافقان دروغگويند.
*آنها سوگندهايشان را سپر ساخته اند تا مردم را از راه خدا بازدارند، آنها كارهاي بسيار بدي انجام ميدهند.
*اين به سبب آن است که آنان ايمان آوردند، سپس کافر شدند در نتيجه بر دل هايشان مهر زده شد، به اين علّت نمي فهمند.
*هنگامي كه آنها را ميبيني جسم و قيافه آنان تو را در شگفتي فرو ميبرد، و اگر سخن بگويند به سخنانشان گوش فرا ميدهي، اما گوئي چوبهاي خشكي هستند كه بر ديوار تكيه داده شده، هر فريادي از هر جا بلند شود بر ضد خود ميپندارند، آنها دشمنان واقعي تو هستند از آنان برحذر باش، خداوند آنها را بكشد چگونه از حق منحرف ميشوند؟
*و چون به آنان گويند: بياييد تا پيامبر خدا براي شما آمرزش بخواهد سرهاي خود را بر مي گردانند، و آنان را مي بيني که متکبرانه روي مي گردانند.
*براي آنان يکسان است چه براي آنان آمرزش بخواهي چه نخواهي، خدا هرگز آنان را نمي آمرزد. مسلماً خدا مردم فاسق را هدايت نمي کند.
*فقط آنانند که مي گويند: به کساني که نزد پيامبر خدايند، انفاق مکنيد تا پراکنده شوند. در حالي که خزانه هاي آسمان ها و زمين در سيطره خداست، ولي منافقان نمي فهمند.
*مي گويند: اگر به مدينه بازگرديم، مسلماً آنکه عزيزتر است آن را که خوارتر است از آنجا بيرون مي کند. در حالي که عزت و اقتدار براي خدا و پيامبر او و مؤمنان است، ولي منافقان معرفت و آگاهي ندارند.
*اي پيامبر! با کافران و منافقان جنگ کن و بر آنان سخت بگير و جايگاهشان دوزخ است و بد بازگشت گاهي است.
