شب‌های بلند پاییز، فرصت خوبی برای قصه‌شنیدن است. حتی اگر حوصله کتاب‌خواندن را نداشته باشید، کتاب‌های صوتی ابزار جدیدی برای آشتی با قصه و داستان‌ها محسوب می‌شود. این کتاب‌ها به مکان و زمان خاصی برای شنیده‌شدن نیاز ندارند و در هر زمانی که اراده کنید، همدم‌تان می‌شوند. در سال‌های گذشته، علاوه بر بستر‌های قانونی و خوبی که برای ارائه کتاب‌های الکترونیکی ایجاد شد، به تولید کتاب‌های صوتی نیز توجه شده است.

 داستان کوتاه، قالب نه چندان وقت‌گیر و ظریفی‌ست که حال و هوایتان را عوض می‌کند، معرفی چند کتاب در قالب داستان کوتاه در این مطلب.

 ادبیات جنگ و موضوع دو جنگ جهانی همواره مورد توجه مترجم‌های ادبی در ایران بوده است. این نکته را نه‌ تنها در کمیت رمان‌هایی که منتشر شده است می‌توان دریافت، که از کیفیت قابل‌توجه و انتخاب مترجم‌ها نیز می‌توان به این امر پی برد. در اینجا قصد داریم که  چند رمان مشهور و مهم که دربارۀ جنگ جهانی دوم و به تأثیر از آن نوشته شده است و در ایران نیز ترجمه و چاپ شده‌اند را معرفی کنیم. 

خاموشی دریا

داستان بلندی است که ژان بروله آن را در سال ۱۹۴۱، در اثنای جنگ جهانی دوم و سال‌های اشغال فرانسه، با نام مستعار ورکور، به صورت مخفیانه نوشت و مدت کوتاهی بعد از انتشار آن، حسن شهید نورایی آن را به فارسی ترجمه و در آبان ۱۳۲۳ در تهران منتشر کرد. این کتاب که تحت مجموعه‌ای با عنوان «دفترچه‌های خاموشی» منتشر شده است، شرح حال پیرمردی فرانسوی است که با دختر برادرش زندگی می‌کند و در خانه مجبور به میزبانی یک افسر آلمانی هستند که خانۀ آنان را اشغال کرده است؛ افسری که موسیقیدان است و فرانسه را دوست دارد و جنگ را نیز تعبیر و تفسیری فرهنگی می‌کند و سعی در جلب نظر میزبانانش دارد، اما میزبانان او برای بیان اعتراض خود به اشغال خانه و کشورشان جز سکوت و خاموشی راهی نمی‌شناسند.

«خاموشی دریا» جزء کتاب‌هایی بود که تحت سلسله انتشاراتی در لندن با عنوان «دفترچه‌های خاموشی» توسط نهضت مقاومت فرانسه در لندن چاپ می‌شد. ویژگی همۀ آن‌ها مخالفتشان با فاشیسم و نازیسم و تلاش برای آزادسازی فرانسه بود.

«خاموشی دریا» تقابل معناداری ایجاد کرده بین انسان، فرهنگ و جنگ. در نهایت می‌توان گفت که در «ادبیات مقاومت» و با توجه به جو احساسی‌ای که معمولاً در این گونه ادبیات‌ها وجود دارد این کتاب تا حدی خودش را از شعارزدگی و پناه‌آوردن به ناواقعیت دور نگه می‌دارد.

پرنده رنگین

رمانی است از یرژی کوشینسکی داستان‌نویس لهستانی-آمریکاییِ یهودی‌تبار. داستان از دید پسری یهودی و تنها و سرگردان در دوران جنگ جهانی دوم روایت می‌شود و روایتی از زجر و شکنجۀ یک کودک به دست می‌دهد. داستان سرشار از حماسه‌های بردباری و مقاومت است که توسط این کودک بروز و بیان پیدا می‌کند که هم در برابر جهل و خرافات روستائیان، و هم در برابر تجاوز‌های نازیسم مقاومت می‌کند.

«پرنده رنگین» در سال ۱۹۶۵ منتشر شد. در بین رمان‌های مربوط به حوادث جنگ جهانی دوم، رمان پرندۀ رنگین از پرفروش‌ترین آن‌هاست و بیش از هر رمان دیگری بعد از جنگ در آمریکا، به زبان‌های دیگر ترجمه شده است، خواننده خواهد دید که قسمت عظیمی از ظلمی که بر شخصیت اصلی داستان می‌رود از نازی‌ها نیست، بلکه از طرف مردمی جاهل و عقب‌مانده است که خود اسیر نازی‌ها هستند، کودکی بی‌گناه، در عبور از دهی به دهی دیگر، به ندرت از کسی مهر و شفقت می‌بیند، بار‌ها به سرش می‌زند که از دست به اصطلاح حامیانش به دشمنان خود پناه ببرد. بخشی از زندگی این کودک از کودکی خود کوشینسکی به عاریت گرفته شده است و به راستی که فقط زجر شخصی و تجربه شده است که یک نویسنده را به خالق آثار بزرگ تبدیل می‌کند.

منتقدان ادبی، کتاب‌های حضور، پرنده رنگین و گام‌ها را جزو مهم‌ترین آثار کوشینسکی ارزیابی کرده‌اند. این کتاب با عنوان «پرواز را به خاطر بسپار» توسط انتشارات هاشمی و به ترجمه ساناز صحتی در ایران وارد بازار شد. مترجم فارسی این اثر در مقدمه کتاب نوشته: عنوان کتاب را نمی‌شد به پرنده رنگ شده یا پرنده رنگین ترجمه کنم، چرا که به نظرم معنای مطلب اصلی را نمی‌رساند، پس عنوان را از شعری از فروغ فرخزاد وام گرفتم.

سلاخ‌خانه شماره پنج

رمانی نوشته کرت وانه‌گت نویسنده معاصر آمریکایی است که در سال ۱۹۶۹ منتشر شده‌است. ونه‌گات کتاب را بر اساس تجارب شخصی خویش در جنگ جهانی دوم درباره واقعه بمباران شهر درسدن آلمان توسط متفقین نوشته است. شخصیت اصلی این کتاب بیلی پیل گریم، سرباز آمریکایی است که در زمان جنگ جهانی دوم در شهر درسدن حضور دارد و در زمان بمباران، در سلاخ‌خانه‌ای در زیرزمین پناه می‌گیرد.

واقعه تاریخی بمباران شهر درسدن آلمان در اواخر جنگ جهانی دوم، بین روز‌های ۱۳ تا ۱۵ فوریه سال ۱۹۴۵ رخ داد و در طی بمباران‌هایی سهمگین، ۱۳۰۰ بمب‌افکن نیروی هوایی انگلیس و آمریکا، حدود ۳۹۰۰ تن بمب روی این شهر ریختند. تخمین زده می‌شود که بین ۲۴ تا ۴۰ هزار نفر در طی این سه روز کشته شده‌اند. ولی در منابعی هم به عدد ۱۳۴ هزار نفر اشاره شده است. کرت وانه‌گت در این دوران به عنوان اسیر جنگی در شهر حضور داشته و از نزدیک شاهد این واقعه بوده است. او این رمان را بعد‌ها تحت تاثیر این واقعه نوشت.

بیلی پیلگریم، قهرمان داستان، در زمان خدمت خود در ارتش آمریکا در جنگ جهانی دوم، قابلیت حرکت در زمان را پیدا می‌کند و از آن لحظه به‌طور همزمان در زمین و یک سیاره دور به نام ترالفامادور زندگیش را پی می‌گیرد. او به فلسفه سرنوشت ترالفامادوری‌ها باور پیدا می‌کند. آن‌ها قادر به دیدن محیط خود در چهار بعد هستند؛ بنابراین از تمام اتفاقات گذشته و آینده باخبرند.

پس واکنش او به تمام اتفاقات ناخوشایندی که واقع می‌شود، گفتن این جمله است: «بله! رسم روزگار چنین است.» این کتاب نخستین بار در سال ۱۳۸۳ توسط علی اصغر بهرامی به فارسی ترجمه و توسط انتشارات روشنگران و مطالعات زنان منتشر شد.

وقتی برای زندگی و وقتی برای مرگ

رمان جنگی «وقتی برای زندگی و وقتی برای مرگ» در قالب یکی از مجموعه داستان‌های خارجی انتشارات امیرکبیر با ترجمه شریف لنکرانی چاپ شد. اولین چاپ این ترجمه در سال ۱۳۴۶ انجام شد و تجدید چاپ دوباره‌اش نیز در سال ۹۰ انجام شد. نویسنده این رمان، در سال ۱۸۹۸ و متولد شد و در سال ۱۹۷۰ درگذشت.این اثر روایتی است از یک سرباز که در میانه ناامیدی‌ها و سرخوردگی‌های ناشی از جنگ، تنها راه نجاتش را روی آوردن به عشق می‌یابد.

در توصیف این کتاب آمده: «این کتاب رمان گیرایی است که گوشه‌ای از جنگ جهانی دوم را نشان می‌دهد. این رمان داستان انسان‌هایی که سرباز می‌شوند نیست، بلکه داستان سربازانی است که به تاثیر اکسیر جنگ و مرگ، غرور و جاه‌طلبی خود را از دست می‌دهند و دوباره انسان می‌شوند. توفیق قهرمانان این داستان که می‌توانند در بحبوحه جنگ از لذت عشق و زندگی برخوردار شوند، نشانه قدرت روحی انسان در مقابله با افکار مربوط به شکست کامل خویش است.»

ارنست، شخصیت اول داستان، بعد از دو سال خدمت در ارتش روسیه، زمانی که به زادگاهش بازمی‌گردد با صحنه‌ای روبه‌رو می‌شود که باورش برای او سخت است: خانه‌ای ویران شده و والدینی که در هیچ کجا نشانی از آن‌ها نمی‌یابد. حتی همسایه‌ها هم از این‌که چه اتفاقی ممکن است برایشان افتاده باشد بی‌خبرند. در روز‌های پایانی مرخصی، ارنست به یکی از دوستان دوران کودکی خود به نام الیزابت برمی‌خورد و شباهت‌های زیادی بین خود و او می‌یابد. هر دو در دنیایی گرفتار شده‌اند که البته مانند بسیاری از انسان‌های اطراف خود، در ساخت آن نقشی نداشته‌اند.

با این حال، در دوران جنگ، یافتن نشانی از عشق خود می‌تواند دنیایی جدید را برای ارنست بسازد. در سراسر داستان، مخاطب با تصویرسازی‌های نویسنده از ارنست روبه‌رو می‌شود: شخصیتی جوان که طبق توصیف‌های داستان، بر اثر فشاری که جنگ بر او وارد کرده، کمی شکسته شده و میانسال به نظر می‌رسد. در زمانی که ارنست در حال جست‌وجوی والدین خویش است با انسان‌های زیادی روبه‌رو می‌شود. تقریبا هر شخصی به دنبال دوست یا آشنای خود است و افراد بی‌گناه زیادی در این بین کشته شده‌اند.

یکی از نکات جالب در این داستان ورود شخصیت اصلی داستان به ذهن افرادی است که هر یک به نوعی سرگردان شده‌اند. این‌گونه است که او با چهره واقعی انسان‌ها، بدون نقابی بر صورت، آشنا می‌شود و انسان‌های اطرافش را صادق و یک رنگ می‌بیند؛ زیرا جنگ توان هرگونه فخر فروختن و خودنمایی را از آن‌ها گرفته است. این نویسنده در داستانش حقیقت بشر را در بدترین حالتش نشان می‌دهد و مخاطب را بدین باور می‌رساند که ظلم و خشونت، به بخش خاصی از انسان‌ها تعلق ندارد و دارای زبانی جهانی است.

بی‌همان

رمانی از هانس فالادا، نویسنده آلمانی است که در سال ۱۹۴۷ میلادی منتشر شد و نویسنده‌اش نیز در همان سال درگذشت. این رمان بر اساس داستان واقعی زن و شوهری از طبقه کارگر جامعه است که بعد از مرگ تنها فرزندشان، به جبهه مقاومت آلمان‌ها علیه هیتلر در زمان جنگ جهانی پیوسته‌اند.

«بی‌همان» که بعد از انتشار ترجمه‌اش به زبان انگلیسی با عنوان «Every Man Dies Alone» و «Alone in Berlin»، مورد توجه قرار گرفت یکی از نخستین رمان‌های ضد نازی‌ها به قلم نویسنده‌ای آلمانی بعد از جنگ جهانی دوم محسوب می‌شود و برخی منتقدان آن را برترین رمانی نامیده‌اند که تاکنون درباره این موضوع نوشته شده است. آثار فالادا اغلب با نثر ادبی و واقع‌گرایانه‌اش شناخته می‌شوند که در آن می‌توان جزییات دقیقی از حوادث را خواند. او حقایق را مانند آن‌چه در روزنامه‌ها نگاشته می‌شوند ثبت می‌کند و به آن‌ها رنگ و بوی داستانی می‌دهند. در سال‌هایی که جنگ جهانی دوم به تازگی تمام شده بود به ندرت می‌شد نویسنده‌ای آلمانی را یافت که در این کشور باقی مانده باشد و موضوع سال‌های جنگ را دستمایه نگارش رمانی قرار دهد که قهرمانان آن مردمان عادی بودند. «بی‌همان» در زمان انتشارش در آلمان تاثیر زیادی بر مردم این کشور گذاشت، هرچند نسخه خلاصه‌شده‌ای از آن به دست مخاطبان آلمانی رسیده بود. نسخه اصلی و کامل این رمان در پی موفقیت خیره‌کننده ترجمه کتاب در کشور‌های آمریکا و انگلیس، در سال‌های اخیر در کشور آلمان برای نخستین بار با متن کامل و اصلی آن منتشر شد. این رمان در ایران با ترجمۀ محمد همتی و توسط نشر نیکا روانۀ بازار شده است.

تبصره ۲۲

رمانی نوشتۀ جوزف هلر رمان‌نویس مشهور آمریکایی‌است. رمان با تکیه بسیار بر تجربیات هلر در نیروی هوایی، داستانی جنگی ارائه می‌دهد که از یک زاویه، خنده دار و عجیب و از زاویه‌ای دیگر، بدبینانه و تکان دهنده است. بعد از انتشار اولیه کتاب در سال ۱۹۶۱، جنجال‌های زیادی پیرامون آن در گرفت. منتقدان یا به شدت آن را ستایش می‌کردند و یا به شدت از آن متنفر بودند، ولی هر دو گروه دلایل مشترکی برای این نظر خود داشتند. با گذشت زمان تبصره ۲۲ به یکی از رمان‌های تعیین کننده قرن بیستم تبدیل شده است. رمان چشم‌اندازی کاملاً غیر احساسی از جنگ ارائه می‌دهد که تمام ظاهرسازی‌های عاشقانه را از جنگ دور می‌کند و افتخار و شکوه را با کمدی‌های کابوس واری از خشونت، بوروکراسی و جنونی متناقض جایگزین می‌سازد. این گونه از کنایه در ادبیات بعد از جنگ ویتنام بسیار رایج بود؛ اما بعد از جنگ جهانی دوم که آمریکایی‌ها تصور می‌کردند جنگی عادلانه و قهرمانانه بود، تبصره ۲۲ شوکه‌کننده بود.

برخلاف دیگر رمان‌های غیر عاشقانه جنگی، تبصره ۲۲ برای انتقال جنون جنگ به طنز وابسته است و معنایی وحشتناک از درگیری‌های مسلحانه را به‌وسیله ناامیدی و پوچی ارائه می‌دهد و نه به وسیله تصاویری نمایشی از درد و رنج و خشونت. این رمان همچنین خود را از دیگر رمان‌های غیرعاشقانه به‌وسیله ارزش‌های اصلی خود جدا می‌کند: یعنی داستان یوساریان قهرمان رمان که در نهایت از افراد مایوس شده نیست و همچنان امیدوار است. او معتقد است که با انگیزه‌ای مثبت به زندگی و آزادی، می‌توان افراد را از گرو ماشین آلات غیرانسانی جنگ رها کرد. داستان به صورت چند سری داستان‌های موازی که با هم ارتباط اندکی دارند و بدون ترتیب زمانی خاصی تعریف می‌شود. روایتی که از این ساختار درهم و برهم پدیدار می‌شود، از ارزش‌های فردی در مقابل نظامی‌گری انبوه جمعی و غیر شخصی حمایت می‌کند و در هر مرحله آن را با صداقت و ریاکاری مسخره می‌کند حتی زمانی که به نظر می‌رسد چنین نظری پیروز می‌شود.

خشونت و بی‌رحمی برای انسان نگران‌کننده است، چون دشوار است که تصور کنید چگونه آسیب رساندن به یک دوست یا هم‌نوع می‌تواند انتخاب خوبی برای هر فرد محسوب شود. در تبصره ۲۲، جوزف هلر خشونت جنگ را با نشان دادن وحشی‌گری سربازان توجیه نمی‌کند بلکه نشان می‌دهد خشونت مرگ به عنوان بخشی از زندگی روزمره رخ می‌دهد و شخصیت‌ها را با خون‌خواهی بیش از حد بر نمی‌انگیزد. این، خشونت رمان را عجیب‌تر می‌کند، چون نمی‌توان به راحتی آن را نادیده گرفت و محکوم کرد. مردانی که این خشونت‌ها را مرتکب می‌شوند قاتل یا نظامی نبوده‌اند بلکه افرادی معمولی بودند، انتخاب به خشونت و پرخاشگری در اصل از سوی دیگران گرفته شده است. رمان «تبصره ۲۲» را می‌توان به همراه «برهنه‌ها و مرده‌ها» نورمن میلر و «سلاخ‌خانه شماره ۵» کورت ونه‌گات، یکی از سه اثر مهم ادبیات ضد جنگ آمریکا خواند. این کتاب در ایران با ترجمۀ احسان نوروزی توسط انتشارات چشمه وارد بازار شده است.

موش و گربه

 رمانی نوشتۀ گونترگراس، نویسندۀ آلمانی که در سال ۱۹۶۱ منتشر شده است. موش و گربه دومین کتاب از مجموعه سه‌گانۀ دانتسیگ (پس از طبل حلبی و پیش از سال‌های سگی) است. این داستان، زندگی یک نوجوان یتیم را به نام یواخیم مالکه روایت می‌کند. راوی داستان فردی به نام پیلنتس است که خود را دوست مالکه می‌داند. بیشتر روایت پیلنتس، مالکه را به صورت دوم شخص مخاطب قرار می‌دهد. داستان در شهر دانتسیگ (گدانسک) و در زمان حکومت نازی و جنگ جهانی دوم می‌گذرد. شخصیت اصلی کتاب موش وگربه، پسری چهارده ساله به نام خواکیم مالکه است که به منظور دور کردن ذهنش از غده‌ی تیروئید بسیار بزرگ خود [که باعث رنج و اندوه اوست]به ورزش و غواصی رو می‌آورد.

خواکیم خیلی زود از طرف هم سن و سالان و جامعه‌ی خود، به «مالکه‌ی بزرگ» ملقب شده، اما در نظر دشمنانش، همچنان هدفی برای آزار و اذیت باقی می‌ماند. او در کشوری زخم خورده از جنگ، بسیار متفاوت با سایرین است و همین تفاوت، دردسر‌هایی برایش به وجود می‌آورد. گراس بار دیگر در این کتاب، توجه خود را معطوف شهر دانزیگ [گدانسک امروزی واقع در لهستان]کرده است. موش و گربه با ترکیب دقیق و زیرکانه‌ی شوخ طبعی و قدرت‌طلبی، داستان از فرش به عرش رسیدن مالکه‌ی جوان را روایت می‌کند. شوخی‌ها و متلک‌های عجیب و غریب خواکیم، تاریکی و یأس موجود در کشوری صدمه دیده از خشونت نازی‌ها و جنگ را تلطیف و پنهان می‌سازد. این کتاب اولین‌بار در سال ۱۳۵۰ با ترجمۀ کامران فانی توسط انتشارات پیام منتشر گردید.  

 این روز‌ها که بحث حذف نابخردانه‌ی تصویر دختران از جلد کتاب ریاضی سوم دبستان سر زبان‌هاست، شاید بد نباشد سری به گذشته بزنیم و ببینیم حافظه‌ی بصری در یک کودک چقدر می‌تواند قدرتمند باشد.

 بعضی‌ها هم در انتخاب یک «رمان» خوب و امتحان پس داده مشکل دارند، در این جا چند رمانِ محبوب و مطمئن را گذاشتیم تا با خیال راحت بخرید و بخوانید.

 

کتاب «مرد صدساله‌ای که از پنجره فرار کرد و ناپدید شد» اولین بار به زبان سوئدی در سال ۲۰۰۹ منتشر شد. آلن کارلسن، پس از سپری کردن یک زندگی طولانی و پرماجرا، حالا در آسایشگاه زندگی می‌کند و باور دارد که اینجا آخرین ایستگاه زندگی اوست.

 

 

رمان روایتی است سراسر مفرح و شگفت‌انگیز که قدرت تخیل و طنز نویسنده باعث می‌شود لحظاتی از دنیای شلوغ امروز فارغ شویم.

 بسیاری از افراد وقتی شاهکاری ادبی را می‌خوانند، با خود فکر می‌کنند که این داستان عجیب و متفاوت اصلا چطور امکان دارد به ذهن نویسنده خطور کرده باشد؟ اگر برای شما هم این سوال مطرح بوده، پیشنهاد می‌کنیم در این پرونده همراه ما باشید تا با داستان پشت سر نوشته شدن چهار اثر معروف دنیای ادبیات آشنا شوید.

آثاری که معمولا بعد از خواندن‌شان، همه شگفت زده می‌شوند و چشم‌هایشان گرد می‌شود! ۹ سپتامبر، سالروز تولد لئو تولستوی، نمایش نامه‌نویس و نویسنده معروف روسی است. این تولد را بهانه‌ای کردیم تا در پرونده امروز سراغ کتاب‌های فرانکشتاین، موبی‌دیک، هابیت و دور دنیا در هشتاد روز برویم و ببینیم ایده هر یک از این کتاب‌ها چطور به ذهن نویسنده آن رسیده است.

کتاب‌هایی که جزو معروف‌ترین و پرفروش‌ترین آثار ادبی دنیا محسوب می‌شوند و هنوز هم طرفداران پر و پا قرصی دارند، کسانی که نه تنها بعد از خواندن این کتاب‌ها از وقتی که صرف این کار کردند پشیمان نشدند بلکه مطالعه‌شان را به دیگران هم پیشنهاد دادند. در این پرونده خواندنی، همچنین سعی کرده‌ایم تلنگری برای زندگی خودمان در این روز‌ها از داستان پشت سر هر کدام از این کتاب‌ها پیدا کنیم. با ما همراه باشید.

جرقه‌ای که تصحیح یک برگه امتحانی زد

چه کتابی؟ هابیت

تالکین نویسنده کتاب معروف هابیت، استاد دانشگاه بود. گفته می‌شود روزی در میانه تصحیح برگه‌های امتحانی دانشجویانش، روی برگه سفیدی که بین برگه‌ها پیدا کرده بود، جمله‌ای را نوشت که همان لحظه به ذهنش رسیده بود؛ جمله‌ای که بعد تبدیل شد به جمله ابتدای یکی از معروف‌ترین رمان‌های تاریخ. جمله این بود: «در سوراخی داخل زمین، هابیتی زندگی می‌کرد». این جمله به نظر ساده و کوتاه شاید برای ما تازگی چندانی نداشته باشد، اما اصطلاح «هابیت» همان لحظه به ذهن تالکین خطور کرده بود. اما بقیه داستان هابیت که خلاقیتی چشمگیر در آن موج می‌زند، از کجا به ذهن تالکین رسیده بود؟

وقتی دانش به ایده یک خطی جان داد

تحصیلات تالکین باعث شده بود او با عهد آنگلوساکسون‌ها در انگلیس و فرهنگ اسکاندیناوی آشنایی نسبی داشته باشد. در کنار آن او در حاشیه شهر و میان طبیعت زندگی می‌کرد و همین به او فرصت داده بود تا تجربیاتی به دست بیاورد که بعدتر در کتاب‌هایش خود را نشان داد. تالکین البته بلافاصله بعد از این که این جمله به ذهنش رسید، تمام کتاب هابیت را ننوشت. نوشتن این کتاب حدود دو سال طول کشید. بعد از این کتاب هم بخش دوم داستان توسط تالکین نوشته شد که با عنوانی جدا یعنی ارباب حلقه‌ها منتشر شد.

چه درسی از آن بگیریم؟ هیچ ایده‌ای را دست کم نگیرید

آیا تا به حال برای شما هم پیش آمده که جمله‌ای عجیب از ناکجا به ذهن تان خطور کند؟ واکنش شما به این جملات چه بوده؟ مانند تالکین آن‌ها را یادداشت می‌کنید یا این‌که رهایشان می‌کنید تا به فراموشی سپرده شوند؟ گاهی شروع شاهکار‌های ادبی با همین جملات عجیب و غریبی است که ناگهان بدون اجازه در میانه کار‌ها به ذهن ما وارد می‌شوند. البته گاهی هم این ایده‌های عجیب و غریب ناگهانی تبدیل به استارت آپ و کارآفرینی‌های جدید می‌شوند. خلاصه این که ایده‌های عجیب خود را بی‌ارزش در نظر نگیرید.

فاجعه‌ای که برای یک کشتی رخ داد

چه کتابی؟ موبی‌دیک

کتاب موبی‌دیک یا نهنگ یکی از رمان‌های مشهور است که توسط نویسنده آمریکایی یعنی هرمان ملویل نوشته شده است. عبارت آغازین کتاب «اسماعیل خطابم کنید» را در ادبیات جهان، معروف‌ترین عبارت آغازکننده یک رمان می‌دانند. ملویل خودش تجربه حضور در کشتی‌های شکار نهنگ را داشته و توصیف‌های او در این کتاب تحت تاثیر مشاهده‌های شخصی اوست، اما داستان خود کتاب چه؟ داستان موبی‌دیک، داستان ناخدایی است که به دنبال انتقام گرفتن از یک نهنگ عنبر سفید است. غالب متخصصان معتقدند فاجعه‌ای که در ۱۸۲۰ و برای کشتی اسکز روی داد، الهام‌بخش ملویل در نوشتن این کتاب در دهه ۱۸۵۰ بوده است.

فاجعه‌بارترین حمله یک نهنگ به کشتی

در نیمه اول قرن نوزدهم، شکار نهنگ تجارتی موفق بود. نهنگ‌ها برای روغن‌شان شکار می‌شدند. اما در کنار این تجارت موفق، فاجعه‌هایی هم رقم می‌خورد. یکی از بدترین فجایع داستان کشتی اسکز است. کشتی که با ۲۱ سرنشین برای شکار نهنگ در ۱۸۱۹ راهی اقیانوس شد. این کشتی، اما چند ماه بعد مورد حمله یک نهنگ عنبر ۲۸ متری خشمگین قرار گرفت و آسیبی جدی دید. این در حالی بود که کشتی تا خشکی‌های آمریکای جنوبی بیش از سه هزار کیلومتر فاصله داشت. به دنبال آسیب دیدن کشتی، سرنشینان آن تقسیم شدند و سوار سه قایق کوچک‌تر در پی پیدا کردن نزدیک‌ترین خشکی برآمدند.

تمام شدن آذوقه و آب و زیر آفتاب اقیانوس بودن، آن‌ها را در وضعیت بسیار دشواری قرار داده بود. حدود یک ماه بعد از حمله نهنگ، آن‌ها به یک جزیره خالی از سکنه و کوچک رسیدند. چشمه کوچک جزیره آن‌ها را از مرگ از تشنگی نجات داد و پرندگان جزیره هم برای مدتی غذا در اختیار آن‌ها قرار داد. یک هفته بعد و با کم شدن غذا، به غیر از سه نفر، بقیه تصمیم به ترک جزیره گرفتند (این سه نفر بعدتر نجات پیدا کردند).

اولین گروه از بازمانده‌های کشتی، ۸۹ روز بعد از حمله نهنگ در وضعیت بسیار ناخوشایندی توسط یک کشتی دیگر نجات پیدا کردند. تعدادی از سرنشینان در این فاصله از گرسنگی و تشنگی مرده بودند. در نهایت تنها هشت نفر از سرنشینان نجات پیدا کردند. داستان‌های تکان‌دهنده‌ای درباره این فاجعه وجود دارد؛ از جمله این که بدن افرادی که در این بین مردند، توسط بقیه به عنوان غذا مصرف می‌شد.

ترکیب داستان یک فاجعه با تجربیات شخصی

در دوران رونق داشتن شکار نهنگ، شکسته شدن کشتی به خاطر حمله نهنگ اتفاق نادری نبود، اما داستان کشتی اسکز را فاجعه‌بارترین و وحشتناک‌ترین واقعه از این دست می‌دانند. تصور می‌شود ملویل این داستان را شنیده (امری که با توجه به سابقه کار او روی کشتی، اصلا دور از انتظار نیست) و بعد با ترکیب کردن با تجربیات شخصی خود توانسته کتاب موبی دیک را بنویسد. کتابی که برخی آن را بهترین کتاب درباره دریا می‌دانند.

چه درسی از آن بگیریم؟ گاهی فاجعه، الهام‌بخش می‌شود

فجایع تلخ بخش ثابت زندگی هستند. یک بار این موضوع داستان تلخ کشتی اسکز است، یک بار داستان تلخ کشتی سانجی، یک بار زلزله بم و.... همه ما این داستان‌ها را شنیده‌ایم، اما کمتر کسی از ما شاید به فکر این بیفتد که از دل این فجایع کاری ماندگار خلق کند. البته که این کار سخت است، اما گاهی همین کار، مقدمه‌ای است که اجازه نمی‌دهد آن فاجعه فراموش شود، مانند داستان کشتی اسکز که شاید اگر موبی دیک نوشته نمی‌شد، امروز اطلاعات بسیار کمتری درباره آن در اختیار ما بود.

سرگذشت عجیب و غریب یک نفر

چه کتابی؟ دور دنیا در ۸۰ روز

دور دنیا در ۸۰ روز یکی از معروف‌ترین کتاب‌های ژول ورن است که بسیاری از ما حتی اگر کتابش را نخوانده باشیم، اما به مدد کارتون و فیلم‌هایی که بر اساس آن ساخته شده است، با آن آشنا هستیم. ایده کلی این کتاب هر چند شاید در روزگاری که با هواپیما در دو سه روز می‌توان دور دنیا را رفت، خارق‌العاده به نظر نرسد، اما قطعا هنوز جذابیت‌های خودش را دارد.

ایده این کتاب ژول ورن از کجا آمده؟

درباره این که ایده این کتاب از کجا به ذهن ژول ورن رسیده، چندین روایت وجود دارد، اما شاید سرگذشت یک نفر و تلاش‌های او برای سفر به دور دنیا را بتوان نزدیک‌ترین گزینه در نظر گرفت، به ویژه که بین شخصیت او و فیلئاس فاگ (شخصیت اصلی رمان) هم شباهت‌هایی وجود دارد.

شکست اولیه در رکورد سفر به دور دنیا

جرج فرانسیس تِرِین تاجر و سیاستمداری آمریکایی بود. در اوایل تابستان ۱۸۷۰، «ترین» که آن زمان در تلاش برای مراحل ابتدایی انتخابات ریاست جمهوری بود، سفر دور دنیای خود را هم آغاز کرد. سفر او بسیار پرماجرا پیش رفت، در مارسی نیرو‌های انقلابی به او گفتند باید حمایت خود از آن‌ها را اعلام کند و او ناچار درگیر اختلافات داخلی آن زمان مارسی شد. در بخش دیگری از سفرش او به زندان افتاد و تا بتواند خود را آزاد کند، حدود دو هفته طول کشید.

در نهایت سفر او حدود پنج ماه بعد تمام شد. داستان سفر او به نسبت در رسانه‌ها سر و صدا کرد و اسناد نشان می‌دهد که گزارش سفر او در رسانه‌های فرانسوی، محل زندگی ژول ورن هم بازتاب داشته است. کتاب ژول ورن حدود دو سال بعد یعنی در ۱۸۷۲ منتشر شد و شباهت‌هایی بین این دو داستان، احتمال ایده گرفتن ژول ورن را تقویت می‌کند. هر چند خود او هیچ وقت به این ماجرا اشاره‌ای نکرده است.

«ترین» همان «فیلئاس» بود؟!‌ترین بعدتر باز هم برای سفر دور دنیا اقدام کرد و هر بار توانست رکوردی بهتر از نوبت قبل ثبت کند. آخرین سفر او به دور دنیا طی ۶۰ روز انجام شد.‌ترین البته به شباهت بین داستان زندگی و ماجراجویی هایش با داستان دور دنیا در ۸۰ روز واقف بود. او یک بار در مصاحبه‌ای گفته بود: «داستان دور دنیا در ۸۰ روز ژول ورن را می‌شناسید؟ او ایده آن را از من گرفته بود. من همان فیلئاس فاگ هستم. اما خب من فاگ را شکست دادم».

چه درسی از آن بگیریم؟ داستان‌گویی را تجربه کنید

راستی وقتی در رسانه‌ها سرگذشت‌های عجیب و جذاب را می‌خوانید، واکنش شما به آن ماجرا و اتفاقاتی که برای یک نفر افتاده، چیست؟ آیا تا به حال سعی کرده‌اید که شنیده‌های خود را در قالب قصه‌ای جذاب برای دیگران تعریف کنید یا در قالب یک نمایش نامه یا محصولی تصویری آن را ارائه دهید؟ شاید بد نباشد این کار را تجربه کنید، خدا را چه دیدید شاید بتوانید شما هم داستان‌گوی قهاری، چون ژول ورن شوید!

پیش آمدن مشکلی شبیه قرنطینه کرونا

چه کتابی؟ فرانکشتاین

مری شلی، نویسنده کتاب فرانکشتاین در تابستان ۱۸۱۶ و زمانی که تنها ۱۸ سال داشت، همراه همسرش برای سفر به ژنو رفته بود. همزمان با سفر آن‌ها لرد بایرون، شاعر مشهور انگلیسی هم همراه پزشکش در ژنو بود. تابستان آن سال هوا چندان خوب نبود. باران‌های پی‌درپی باعث شده بود، آن‌ها امکان بیرون رفتن نداشته باشند. شاید بتوانیم بگوییم از جهاتی اوضاعی که آن‌ها تجربه می‌کردند، چیزی شبیه این روز‌های بسیاری از ما بود؛ گیر افتادن در خانه برای مدتی نامعلوم!

وقتی تعطیلات در حال تبدیل شدن به فاجعه بود

این چهار نفر که به امید یک تعطیلات هیجان‌انگیز و خوب به سفر رفته بودند، در عمل در خانه‌های اجاره‌ای خود گیر افتادند. از طرفی بین آن‌ها دلخوری‌ها در حال افزایش بود. مشکلات ارتباطی شدت گرفته و وضعیت در آستانه انفجار بود. در یکی از همین شب‌ها، لرد بایرون همه را به یک چالش دعوت کرد؛ چالش نوشتن ترسناک‌ترین داستان. در نتیجه این چالش پزشک شخصی بایرون، پولیدوری، داستانی درباره خون‌آشام‌ها نوشت. این داستان اولین اثر درباره این شخصیت است. البته بعدتر داستان‌های دیگری درباره خون‌آشام‌ها نوشته شد و این شخصیت جای خود را در دنیای ادبیات و البته فیلم و سریال حسابی باز کرد. اما متولد دوم آن روزها، فرانکشتاین است.

یکی از رکوردداران اقتباس

داستان فرانکشتاین حول شخصیت دانشمندی است که به کمک یکی از غریب‌ترین روش‌ها یعنی چسباندن اندام‌های مختلف افراد مرده به هم و سپس وصل کردن برق، موجود یا بهتر بگوییم هیولایی جدید را خلق می‌کند. این کتاب به واسطه داستان متفاوت و عجیب اش توجه زیادی را به خود جلب کرده است. اقتباس‌های سینمایی متعدد از آن و نمایش نامه‌هایی که بر اساس این داستان نوشته شده است، در معروف شدن آن نقشی اساسی داشته است. در مجموع تا امروز بیش از ۷۰ اقتباس نمایشی و سینمایی از این داستان انجام شده است.

چه درسی از آن بگیریم؟ سر رفتن حوصله‌تان، فرصت

شکوفایی است

اغلب ما وقتی حوصله‌مان سر می‌رود، حس خوبی به خودمان نداریم. شاید برای این که نمی‌دانیم همین حوصله سر رفتن‌ها فرصتی است که می‌تواند خلاقیت ما را شکوفا کند. راستی در ماه‌های اخیر که به خاطر شیوع کرونا زمان بیشتری را در خانه بودید، آن زمانی که حوصله‌تان سر می‌رفت، آیا به فکر این افتادید که این فرصت به ظاهر در حال هدر رفتن را تبدیل به فرصتی برای شکوفایی کنید؟ هنوز هم دیر نشده، هر زمانی که حوصله‌تان سر رفت، یاد داستان مری شلی بیفتید، شاید نفر بعدی شما باشید

 حضور بازیگران سینما و تئاتر و تلویزیون در نقش‌ صداپیشه به این سال‌ها برنمی‌گردد و سبقه‌ای قدیمی‌تر دارد. به ‌هر حال قبل از شروع به کار شبکه نمایش، نمایش‌های رادیویی در شبکه‌های دیگر رادیو نیز طرفداران زیادی داشت و مردم صداهای آشنای بازیگران را در این نمایش‌ها می‌شنیدند.

 بعضی‌ها هم در انتخاب یک «رمان» خوب و امتحان پس داده مشکل دارند، در این جا چند رمانِ محبوب و مطمئن را گذاشتیم تا با خیال راحت بخرید و بخوانید.

جنگ و صلح اثر لئو تولستوی

«جنگ و صلح» که نخستین بار در سال ۱۸۶۷ وارد بازار نشر شد، یکی از بزرگ‌ترین آثار ادبیات روسی و از مهم‌ترین رمان‌های ادبیات جهان به شمار می‌رود.

داستان در دوره جنگ بین روسیه تزاری و فرانسه، به رهبری ناپلئون بناپارت، می‌گذرد و رویدادهایی، چون حمله ناپلئون به روسیه، عقب‌نشینی ارتش روسیه، آتش‌سوزی مسکو و سرانجام شکست لشکر ناپلئون به تفصیل روایت می‌شوند. در کتاب «جنگ و صلح» هیچ قهرمانی وجود ندارد. تولستوی داستان گروهی از مردم جامعه را تعریف می‌کند.

صد سال تنهایی اثر گابریل گارسیا مارکز

کتاب «صد سال تنهایی» در سال ۱۹۶۷ میلادی انتشار یافت. مارکز، در سال ۱۹۸۲ جایزۀ نوبل را به‌خاطر نوشتن «صدسال تنهایی» از آن خود کرد، به عقیدۀ بسیاری، مبدع و پایه‌گذار سبک «رئالیسم جادویی» در ادبیات است.

کتاب «صدسال تنهایی»، زندگی شش نسل از خانواده‌ی بوئندیا را نشان می‌دهد. مارکز در این کتاب «صد سال تنهایی» وضعیت جغرافیایی و آداب و رسوم بومیان سرخپوست آمریکای لاتین را به خوبی تصویر کرده است.

جین ایر اثر شارلوت برونته

رمان عاشقانه «جین ایر» سال ۱۸۴۷ در انگلستان منتشر شد. داستان رمان زندگی دختری به همین نام از کودکی تا بزرگسالی را روایت می‌کند. 

رمان خلاقانه و ماندگار «جین ایر» با قهرمان زنی سخت کوش و تسلیم ناپذیر، عاشقانه‌ای است که همچنان، تأثیر زیادی بر مخاطبین دنیای ادبیات دارد.

طاعون اثر آلبر کامو 

«طاعون»، داستان شیوع یک بیماری مهلک را در اوران، شهری بزرگ در الجزایر، روایت می‌کند. «طاعون»، یک اثر کلاسیک هستی گرایانه است.

کامو در «طاعون» پرده‌های جدیدی از عظمت روحی بشر را کنار می‌زند تا نشان دهد انسان همچنان توان آن را دارد که با مسئولیت پذیری و نوعدوستی، به زندگی عبث خود ارزش و معنا بخشد.  

کلیدر اثر محمود دولت آبادی

«کلیدر» نخستین بار در سال ۱۹۸۴ منتشر شد. کلیدر نام کوه و روستایی در خراسان است و سرنوشت یک خانواده روستایی کرد است که در روستای اطراف سبزوار زندگی می‌کند.

داستان در برهه‌ای پرتلاطم از رویداد‌های سیاسی و پس از پایان جنگ جهانی دوم روایت می‌شود. رمان «کلیدر» بسیار واقع‌گرایانه است. هر سطر داستان آنقدر ملموس است که انگار پیش چشم خواننده اتفاق می‌افتد.  

 بعضی‌ها هم در انتخاب یک «رمان» خوب و امتحان پس داده مشکل دارند، در این جا چند رمانِ محبوب و مطمئن را گذاشتیم تا با خیال راحت بخرید و بخوانید.

 ۳ شهریور ۱۳۱۶ در خیابان رفاییل بین میدان مشق که حالا مدتی بود با اسم باغ ملی داشت یکی یکی فضاهایش را به بنا‌های مهم دولتی و حکومتی می‌داد و بیمارستان دولتی که یکی دو سال بود به فرمان شاه به نام بزرگ‌ترین پزشک تاریخ ایران سینا نامیده می‌شد جنب و جوش زیادی برپا بود.

بسیاری از چهره‌های فرهنگی و شناخته شده به مراسم افتتاحیه یکی از دو ساختمان آجری تازه ساخته شده در این خیابان دعوت شده بودند. ساختمانی شبیه مسجد‌های دوران سلجوقی با همان آجر‌های نما و ستون‌های اطراف دری چوبی که نام «کتابخانه ملی» را به خط نستعلیق بالای سردر خود داشت. رؤیای چندین ساله اهل فرهنگ و هنر ایران بالاخره به ثمر رسیده بود و حالا تهران به جمع شهر‌هایی پیوسته بود که کتابخانه ملی واقعی داشتند؛ کتابخانه‌ای در مدل کوچک‌تر کتابخانه کنگره آمریکا و کتابخانه ملی بریتانیا با میز و نیمکت‌های چوبی و پنجره‌های بزرگ و دل‌باز به سمت خیابان.

اما رسیدن به این‌رؤیا ۷۰ سالی طول کشید؛ از زمانی که نخستین کتابخانه دولتی در یکی از اتاق‌های دارالفنون تهران راه‌اندازی شد تا کتابخانه میرزا محمود احتشام‌السلطنه در خانه‌اش در خیابان علاالدوله روبه‌روی میدان مشق.

هزاران اتفاق در این سال‌ها افتاد تا کتابخانه ملی نتواند پا بگیرد، تا اینکه در سال ۱۳۱۲ علی‌اصغر حکمت، کفیل وزارت معارف طرح ساخت کتابخانه عمومی معارف را به مجلس ارائه کرد و قرار شد بعد از تدوین نظامنامه کتابخانه ملی راه‌اندازی شود. اما آنچه به ساخت کتابخانه ملی مهر تأیید زد گردهمایی بزرگ مستشرقین در کنگره هزاره فردوسی بود. ۴۰ ایرانشناس بزرگ از سراسر جهان با یک بغل کتاب نفیس به تهران آمده بودند و این کتاب‌ها باید در کتابخانه‌ای مرجع به نمایش درمی‌آمد.

حکمت که کمی قبل از این آندره‌گدار، باستان‌شناس و معمار فرانسوی و رئیس اداره عتیقات را مأمور ساخت موزه ملی کرده بود در یکی از جلساتی که با این معمار فرانسوی عاشق ایران داشت، به او پیشنهاد کرد که طرحی هم برای ساخت کتابخانه ملی بدهد.

مسئله اصلی محل کتابخانه بود که به پیشنهاد گدار زمین خالی‌ای که برای نگهداری ماشین‌های برخی از نهاد‌های داخل میدان مشق بود و در شمال زمین موزه قرار داشت را به کتابخانه اختصاص دادند. این زمین در حاشیه خیابان رفاییل بود. خیابانی که به‌خاطر کتابفروشی و نشر رفاییل معروف بود و بعدتر نام قوام‌السلطنه را به‌خود گرفت. با آنکه گرفتن آن زمین کار سختی بود، اما حکمت قول داد تا آن را از شاه بگیرد و از گدار خواست تا طرح موزه را آماده کند.

برخلاف انتظار حکمت در دیداری با رضاشاه به راحتی مجوز ساخت بنا در این دو زمین را گرفت و کار ساخت‌وساز کتابخانه ملی هم همزمان با موزه ایران باستان پیش رفت.

گدار در طراحی کتابخانه نگاهی به طرح قبلی‌اش برای موزه ایران باستان داشت، ولی نگاهی هم به کتابخانه ملی بریتانیا. طرحی که از نظر علی‌اصغر حکمت شاهکار بود؛ اما شاه معتقد بود که این طرح مسخره و اسراف است.

رد شدن این طرح باعث شد تا گدار که سرخورده شده بود با توجه به وسعت ۱۰۰۰ مترمربعی که در اختیارش بود ساختمان جدید کتابخانه را طراحی کند. با این همه او در طراحی جدید کتابخانه از هیچ‌چیز کم نگذاشت. نکته قابل توجه در طراحی کتابخانه ملی تناسب آن با ساختمان موزه ملی ایران بود. شاید در تهران هیچ ساختمانی نباشند که این قدر با یکدیگر تناسب داشته باشند. از آن جایی که گدار در طراحی موزه ملی از معماری طاق کسرا الهام گرفته بود ساختمان کتابخانه را نیز متناسب با آن طراحی کرد و تلفیقی از معماری کهن ایران و معماری اسلامی را در طراحی به‌کار گرفت.

او در انتخاب نوع مصالح نیز تقارن و تناسب این بنا را با بنای موزه درنظرگرفت و بهترین مصالح معماری را از سراسر ایران در ساختن این بنا به‌کار گرفت. کتابخانه در ابتدای سال۱۳۱۶ به پایان رسید و مخزن‌هایش پر از کتاب شدند. اما تا شهریور‌ماه که موزه ملی هم کامل شد به‌طور رسمی افتتاح نشد. اما قرائنی وجود دارد که این کتابخانه از خرداد‌ماه برای مراجعه‌کنندگان باز بوده است.

در روزنـامه اطلاعات مـورخ ۱۸ خرداد۱۳۱۶ خبـر «افتتـاح کتابخانه ملی ایـران» ایـن چنین درج شـده اسـت: «عمـارت جـدیـد کتابخانه ملی که در شمال عمارت موزه ایران باستان در خیابان رفاییل ساختمان شده است از هر حیث آماده شد، و از روز دوم تیر‌ماه افتتاح و تالار مطالعه کتابخانه همه روزه به استثنای ایام تعطیل از ساعت هفت صبح تـا یک‌ساعت بعـد از ظهر برای استفاده مراجعه‌کنندگان دایر خواهد بود».

زیـربنـای کتابخانه ملّـی ایران ۵۵۰ متر در ۲ طبقـه بود. دو طبقه زیر برای مخازن طراحی شده بود. در طبقه اول علاوه بر ورودی و بخش‌های اداری تالار نمایش، تـالار فـردوسـی، بخش نشـریـات و خدمات فنی قرار داشت. تالار مطالعه نیز در طبقه دوم راه‌اندازی شده بود. این تالار (برای حدود ۶۰ نفر) و مخازن کتاب‌ها اختصاص داشت. مخازن کتابخانه کلاً برای ۴۰ هزارجلد کتاب طـراحی و ساخته شـده بـود. برای تجهیز مخزن کتابخانه ملی نیز در خرداد ۱۳۱۶ مجموعا ۱۳۷۱۲ نسخـه چاپی و خطی- در چند نوبـت- بـه کتابخانه تحویل داده شد.

 بعضی‌ها هم در انتخاب یک «رمان» خوب و امتحان پس داده مشکل دارند، در این جا چند رمانِ محبوب و مطمئن را گذاشتیم تا با خیال راحت بخرید و بخوانید.

عقاید یک دلقک اثر هانریش بل

«عقاید یک دلقک» را باید یکی از ماندگارترین آثار در تاریخ ادبیات آلمان دانست. «عقاید یک دلقک» روایت زندگی هانس شنیر، فردی از یک خانواده متمول با طرز فکری منحصر است. هانس خانه پدری را به خاطر تفاوت در نوع نگرش به زندگی و مذهب ترک گفته و به عنوان یک دلقک مشغول به کار است.

این کتاب شرایط اجتماعی آلمان تحت سلطه‌ی هیتلر و پس از دوران جنگ را به تصویر می‌کشد و به انتقاد از نهاد‌های مسیحی همسو با هیتلر، می‌پردازد.

دختر سروان اثر آلکساندر پوشکین

رمان مشهور «دختر سروان»، شاهکار آلکساندر پوشکین و سرآغاز رمان تاریخی روسیه است. «دختر سروان» داستانی رمانتیک و زندگی‌نامه‌ای است که در متن شورش پوگاچف در دوران سلطنت ملکه کاترین دوم جریان دارد.

«دختر سروان»، نخستین بار در سال ۱۸۳۶ به انتشار درآمد. این رمان به شکل خاطرات رمانتیک یک افسر اصیل امپراتوری روسیه به اسم پتر آندرویچ و با زاویه دید اول شخص به نگارش درآمده است.

بابا گوریو اثر بالزاک

«باباگوریو» را بالزاک در مدت زمان چهل روز نوشت و در سال ۱۸۳۵ به صورت کتاب منتشر کرد.

این شاهکار کلاسیک شرح‌حال پیرمردی به‌نام بابا گوریو است که عاشقانه دلباخته‌ی دو دختر خود است، اما مورد بی‌مهری و بی‌توجهی شدید آن‌ها قرار می‌گیرد.

ابله اثر فیودور داستایوفسکی 

«ابله» در سال ۱۸۶۹ منتشر شد. پرنس مویخکین، آخرین فرزند یک خاندان بزرگ ورشکسته، پس از اقامتی طولانی در سویس برای معالجه بیماری به میهن خود باز می‌گردد. مویخکین دچار نوعی جنون شده است که نمودار آن بی ارادگی مطلق است.

«ابله» یکی از معروف‌ترین رمان‌های داستایوفسکی است که به شکلی بسیار واقع گرایانه به موشکافی شرایط جامعه و شخصیت‌های داستان پرداخته است.  

کتاب مرشد و مارگاریتا اثر میخائیل بولگاکف

بولگاکف این کتاب در سال ۱۹۴۱ در زمان حکومت استالین تموم کرد، اما کتاب حدود بیست سال بعد منتشر شد. بسیاری از منتقدان ادبی از «مرشد و مارگاریتا» به عنوان یکی از بزرگترین آثار ادبیات روس یاد می‌کنند.

در این رمان سه داستان در هم تنیده اتفاق می‌افتد: ماجرای شیطان در مسکو، به صلیب کشیده شدن مسیح و ماجرای عشق مرشد و مارگاریتا

 بعضی‌ها هم در انتخاب یک «رمان» خوب و امتحان پس داده مشکل دارند، در این جا چند رمانِ محبوب و مطمئن را گذاشتیم تا با خیال راحت بخرید و بخوانید.

طبل حلبی اثر گونتر گراس

«طبل حلبی» شناخته‌شده‌ترین رمان «گونتر گراس» شاعر و نویسندۀ مشهور آلمانی‌_‌لهستانی و برندۀ جایزۀ نوبل ادبیات سال ۱۹۹۹ است.

داستان «طبل حلبی» در آلمان و در زمان هیتلر اتفاق می‌افتد. اتفاقاتی که یک کودک راوی و قهرمان رمان شاهد آن است. شرایط جسمی ناقص‌الخلقه راوی داستان باعث آزار اطرافیانش می‌شود. گراس در «طبل حلبی» با زبانی طنز و گزنده به نقد وقایع پیرامونی در دنیای معاصر می‌پردازد و مقوله‌ای که بیشترین نصیب را تیغ تیز طنز گراس می‌برد، «جنگ» است.

تربیت احساسات اثر گوستاو فلوبر

کتاب «تربیت احساسات» که یکی از برجسته‌ترین رمان‌های فرانسوی قرن نوزدهم به شمار می‌آید، به شکلی درخشان جزئیات زندگی در زمانه‌ای پرآشوب را با داستان عشقی به درازای یک عمر در هم می‌آمیزد.

«تربیت احساسات» داستان زندگی «فردریک مورو» جوان احساساتی است که به طور اتفاقی با خانواده آقای «ژاک آرنو» آشنا می‌شود و دل به خانم «آرنو» می‌بندد. این رمان، داستان عاشقانه‌ای است که بازتاب دهنده‌ی احساسات تأثیرگذار در زندگی خودِ نویسنده است.

آبلوموف اثر ایوان گنچاروف

«آبلوموف» دومین کتاب ایوان گنچاروف، نویسنده‌ی روسی است که اولین‌بار در سال ۱۸۵۹ منتشر شد. بسیاری از منتقدان ادبی این اثر را برترین اثر گنچاروف می‌دانند. این رمان بدین‌دلیل اهمیت دارد که بعد از انتشار، بلافاصله در میان مردم روس همه‌گیر و محبوب شد و توانست بر برخی از جنبه‌های فرهنگ و زبان روسی تأثیر بگذارد.

رمان «آبلوموف» روایت زندگی جوانی به نام ایلیا ایلیچ آبلوموف است؛ رمان از خانه او در حالی که روی کاناپه لمیده آغاز می‌شود و در همین حال نیز به پایان می‌رسد. در این بین البته اتفاقات زیادی می‌افتد که به زندگی حال و گذشته او اشاره دارد.

داستان دوست من (کنولپ) اثر هرمان هسه

رمان «داستان دوست من (کنولپ)» نوشته‌ی هرمان هسه که در سال ۱۹۱۵ برای اولین بار در آلمان انتشار یافت. «داستان دوست من (کنولپ)» برای سال‌های متمادی، محبوب‌ترین و پرفروش‌ترین اثر این نویسنده‌ی آلمانی به حساب می‌آمده است.

هرمان هسه در رمان «داستان دوست من (کنولپ)» به وجهی دیگر از وجود یک انسان توجه کرده است، وجهی که ریشه درگریز یک انسان از دیوار‌های خشن روزمرگی دارد. کنولپ به عنوان شخصیت اصلی این رمان انسانی آزاده است که پهنه بیابان را به ماندن در چارچوب‌های تکراری ترجیح داده و بر همین اساس به بیابان گردی تنها مبدل شده است.

چهره مرد هنرمند در جوانی اثر جیمز جویس

رمان «چهره‌ی مرد هنرمند در جوانی»، اولین و شناخته شده‌ترین رمان جیمز جویس، داستان مرد جوانی به نام استیون ددالوس را روایت می‌کند که برای انتخاب بین شغلی مذهبی و یا هنری در تقلاست.

جیمز جویس از پایه گذاران سبک ادبی جریان سیال ذهن است و «چهره مرد هنرمند در جوانی» از نخستین داستان‌هایی است که در این سبک نوشته شده است. از ویژگی‌های بارز دیگر این اثر بسیار مهم و تاثیر گذار، تغییر لحن روایت به اقتضای تغییر موقعیت است.

 بعضی‌ها هم در انتخاب یک «رمان» خوب و امتحان پس داده مشکل دارند، در این جا چند رمانِ محبوب و مطمئن را گذاشتیم تا با خیال راحت بخرید و بخوانید.

بازمانده روز

«بازمانده روز» سومین کتاب نوشته کازئو ایشی گورو نویسنده انگلیسی-ژاپنی است که در سال ۱۹۸۹ موفق شد جایزه بوکر را از آن نویسنده اش کند. همانند دو رمان پیشین ایشی گورو، «بازمانده روز» هم از زبان اول شخص روایت می‌شود.

آقای استیونز، راوی داستان، سرپیش خدمت خانه‌ای اشرافی در انگلستان است که خاطرات زندگی گذشته اش را در خلال اتفاقاتی که هم اکنون روی می‌دهد بازگو می‌کند. رمان خیره کننده‌ی ایشی گورو، داستان عاشقانه‌ای همزمان ناراحت کننده و خنده آور، تأملی عمیق بر شرایط حاکم بر انسان مدرن، و مرثیه‌ای برای انگلستان در زمان تغییرات سرنوشت ساز است.

در میان نقش‌ها

آخرین رمان ویرجینیا وولف، بانوی رمان نویس، مقاله نویس، ناشر، منتقد و فمینیست انگلیسی است. نگارش این رمان، هم زمان با جنگ داخلی اسپانیا و به قدرت رسیدن هیتلر در آلمان بوده است.

این اثر، نخستین بار پس از مرگ نویسنده در سال ۱۹۴۱ به چاپ رسید. نگاه وولف را به جنبه‌های تاریک زندگی و نیرو‌های شر معطوف کرد. همین امر به سمبولیسم غریب داستان زیبایی و بصیرت هولناکی بخشیده است. امروزه به باور بسیاری از منتقدان در میان نقش‌ها شاهکار وولف محسوب می‌شود و زنده‌بودن مضامین داستان و تأکید و تأییدی است بر این مدعا.

از اعماق

«از اعماق» شامل نامه‌ای طولانی است که وایلد از زندان ریدینگ برای دوستش آلفرد داگلس فرستاد. این نامه پنج سال بعد از مرگ شاعر به اهتمام دوست و وصی‌اش، رابرت راس، به صورت کتاب منتشر شد.

«از اعماق» نقطه اوج زندگی و فلسفه وایلد است؛ و شاهدی تازه، و شاید ساده‌ترین راه است بر اینکه چگونه هریک از تجارب او ارزش و معنی هنری به خود می‌گیرد. «از اعماق»، بی‌گمان بهترین نثر وایلد است. الهام غنایی در آن فارغ از تصنع است که در دیگر آثار او با آن همراه است. این الهام زنده‌ترین و نهایی‌ترین جنبه شاعر را آشکار می‌کند و به ما امکان می‌دهد که آثار دیگر او را از زاویه حقیقی آن‌ها ببینیم.

رودین اثر ایوان تورگنیف

«رودین» اولین رمان ایوان تورگنیف است. او نوشتن این رمان را در سال ۱۸۵۵ آغاز کرد و برای اولین بار در سال ۱۸۵۶ در مجله ادبی سوورمنیک به چاپ رساند.

تورگنیف بر آن است که در شخص رودین نسل جوان آرمان پرست را به نمایش درآورد؛ نسلی که دلبسته فلسفه‌ای نسبتا میان تهی است. داستان «رودین» بیانگر زندگی یک انسان روشنگر و در عین حال بی ثمر در دوران تقابل فرهنگ ارباب و رعیتی با انقلاب‌ها، شورش‌ها و جنگ‌های پیوسته است.

مرگ قسطی اثر لویی فردینان سلین

«مرگ قسطی» دومین رمان لویی فردینان سلین، نویسنده بزرگ فرانسوی در سال ۱۹۳۶ منتشر شده است. «مرگ قسطی» کتابی است که در آن سلین از سختی‌های روز‌های کودکی‌اش می‌گوید.

روایت تلخ و گزنده اى که او در زندگى شخصیت هاى طبقه متوسط رو به زوال پاریس دارد؛ مخاطب را به نقطه اى مى رساند که به گزندگى زبان عادت مى کند و حتى به نویسنده حق مى دهد، طورى که انگار نوک پیکان همه این خشونت رو به خواننده است. سلین معتقد است کار نویسنده گفتن حقیقت است؛ حال هر قدر تلخ و گزنده.

 نیویورک تایمز یک روزنامه معتبر و مشهور آمریکایی است که اعتبار و نفوذ آن در این کشور در حدی بوده که از آن به عنوان منبع ملی یاد می‌شود. همچنین از این روزنامه به عنوان مدرک و مستند در خیلی از موضوعات می‌توان استفاده کرد. این روزنامه از سال ۱۸۵۱ شروع به فعالیت کرد و تاکنون موفق به دریافت ده‌ها جایزه پولیتزر شده که در میان روزنامه‌های دیگر به نوعی رکورددار محسوب می‌شود.

لیست هفتگی نیویورک تایمز از معتبرترین لیست‌های پیشنهادی کتاب است که در واقع معیاری برای خریداران عام به شمار می‌آید. کتاب‌هایی که چند هفته در صدر پرفروش‌ترین‌ها قرار می‌گیرند، در نهایت به پرفروش‌ترین کتاب‌های آن سال در آمازون تبدیل می‌شوند. در این مقاله قصد داریم کتاب‌های پرفروش نیویورک تایمز را به شما معرفی کنیم که ارزش وقت گذاشتن برای مطالعه را دارند. شما می‌توانید با خرید کتاب از فروشگاه کتاب گاج مارکت این کتاب‌های بی نظیر را مطالعه کنید.

۱. کتاب مردی به نام اوه

اوه یک مرد ۵۹ ساله با یک اتومبیل ساب است و به راحتی به سمت کسانی که خوشش نمی‌آید، اشاره می‌کند و کاملا رک به آن‌ها می‌گوید. این رمان به ۳۰ زبان ترجمه شده و رتبه اول پرفروش‌های نیویورک تایمز و سوئد را از آن خود کرده است. فردریک بکمن در این اثر خود احساساتی نظیر عشق و نفرت را به تصویر می‌کشد. داستان این رمان تراژیک – کمیک است و کسی نمی‌داند که او چه رنجی را در زندگی متحمل شده و چگونه روال زندگی‌اش دستخوش تغییر شده است.

۲. کتاب جایی که خرچنگ‌ها آواز می‌خوانند

دلیا اونز در اولین اثر خود داستان مشقت‌های یک دختر را توصیف می‌کند که اعضای خانواده‌اش او را در سنین پایین رها کرده‌اند و رنج‌هایی که او متحمل شده فراتر از روح و جسم او بودند. یک اثر درام، جنایی و عاشقانه که از اثرات انزوا و طبیعت بر شکل‌گیری شخصیت این دختر صحبت می‌کند و خواننده را با تجربیات تلخ و شیرین او همراه می‌سازد.

۳. کتاب بر امواج

مارگارت اتوود نویسنده این کتاب است که در سال ۱۹۷۲ منتشر شده، که در قسمتی از آن می‌خوانیم: «هر انسانی گذشته‌ای دارد که هرگز رهایش نمی‌کند و می‌خواهد بی توجه به گذشته آینده‌اش را بسازد …»

قهرمان این اثر زنی است که سال‌ها گذشته‌اش را انکار می‌کند تا با عشق و امید آینده‌اش را بسازد. اتوود تاکنون بیش از ۳۰ کتاب شامل رمان، شعر، داستان کوتاه و … منتشر کرده که در اکثر آثار او زن به عنوان شخصیت اصلی شناخته می‌شود.

۴. کتاب زن همسایه

شاری لاپنا نخستین رمان خود یعنی «زن همسایه» را در سال ۲۰۱۶ منتشر کرد که با استقبال خوانندگان روبرو شد. فضای رمان سرشار از معما، هیجان و محیط‌های رمزآلود است و داستان از یک مهمانی شام آغاز می‌شود. دروغ، خیانت و راز‌های زندگی زناشویی موضوع اصلی این کتاب را تشکیل می‌دهند. این اثر از کتاب‌های پرفروش نیویورک تایمز بوده که ارزش خریداری دارد.
۵. کتاب زنی پشت پنجره

شروع به خواندن این کتاب به معنای قدم گذاشتن در فضایی مبهم و راز آلود است. آنا شخصیت اصلی داستان گا‌ها در مرز میان واقعیت و خیال گم می‌شود. یک رمان جنایی که در سال ۲۰۱۷ در لیست پرفروش‌ترین‌های نیویورک تایمز قرار گرفته و توسط‌ای جی فین نوشته شده است. از نظر منتقدین روح آثار هیچکاک در این اثر دمیده شده که همین امر سبب شده تا کمپانی‌های فیلم‌سازی حق ساخت فیلم را از صاحب اثر دریافت کنند.

۶. کتاب خشکسالی

بهترین رمان جنایی در سال ۲۰۱۷ که توسط جین هارپر نوشته شده و نظر بسیاری را به خود جلب کرده است. جریان کتاب در رابطه با بدترین خشکسالی قرن در استرالیا است که در این میان سه نفر از اعضای یک خانواده به قتل می‌رسند و جریانات این قتل سبب می‌شود که اسرار داستانی کهنه نمایان شوند.

۷. کتاب فرار به غرب

محسن حمید نویسنده پاکستانی، که داستان‌های تخیلی او در سطح بین‌الملل پرفروش بوده و جوایز ادبی متنوعی را دریافت کرده، نویسنده این کتاب است. شخصیت‌های اصلی داستان زن و مردی هستند که در میانه جنگ با هم آشنا می‌شوند و تصمیم به فرار از این بحران داخلی می‌گیرند. او در این کتاب جریان پناهندگی و مواجهه با سختی‌های آن را به زیبایی بیان می‌کند. همچنین او به این موضوع می‌پردازد که چگونه مهاجرت می‌تواند ترسناک، اما در عین حال امیدوارکننده باشد.

۸. کتاب تابستان مرگ و معجزه

رمان‌های جنایی و پلیسی ویلیام کنت کروگر بسیار مشهور هستند، این اثر او در سال ۲۰۱۴ برنده جایزه ادگار آلن پو شده است، که داستان پسرکی‌ست که با قطار تصادف می‌کند و می‌میرد را توصیف کرده و همین مرگ سرآغاز شروع جریانات این کتاب خواهد بود. در قسمتی از این کتاب آمده است: «مردگان هیچ وقت از ما دور نیستند، در قلب و ذهن ما هستند و در نهایت، تمام چیزی که ما را از آن‌ها جدا می‌کند، تنها یک نفس است، دمی نهایی از هوا. »

۹. کتاب شدن

میشل اوباما در این کتاب زندگی شخصی خود را به عنوان همسر اولین رئیس جمهور سیاه پوست آمریکا، قبل و بعد از ورود به کاخ سفید توصیف می‌کند. او زندگی خود را از دوران کودکی، آشنایی با باراک اوباما و دوران ریاست جمهوری او شرح می‌دهد، به کسانی که به خواندن خاطرات علاقمند هستند توصیه می‌شود این کتاب را بخوانند. از این اثر در مدت ۱۵ روز دو میلیون نسخه در آمریکا و کانادا فروخته شد و همین امر آن را به پرفروش‌ترین کتاب خاطرات تبدیل کرده است.

۱۰. کتاب خودت باش دختر

ریچل هالیس در این کتاب، روی سخن خود را کسانی قرار داده که باور‌های منفی دارند و به خودشان دروغ می‌گویند. او در این کتاب مجموعه‌ای از داستان‌های خنده‌دار، مضحک، دردناک و … را توصیف می‌کند و خواننده را مخاطب قرار می‌دهد که او مسئول شادی روح و روانش است که باید کنترل زندگی‌اش را به دست بگیرد.

هالیس در این کتاب به دروغ‌هایی می‌پردازد که توسط جامعه، رسانه‌ها و خانواده به شما القا می‌شود و بزرگترین اشتباه شما گوش سپردن به این دروغ‌هاست.

کتاب «مردی به نام اوه» و «خودت باش دختر» از پرفروش‌ترین کتاب‌های داستان و رمان فروشگاه کتاب گاج مارکت هستند و امکان خرید اینترنتی این کتاب برای علاقمندان وجود دارد.

 دفعه بعدی که خواستید از قیمت کتابی که می‌خرید شکایت کنید این مطلب را بخوانید.

قصه‌های بیدل قصه‌گو

(The Tales of Beedle the Bard)

بیدل قصه گو در سال ۲۰۰۷ منتشر شده و حاوی داستان‌های جادوگری است که نقش مهمی در آخرین کتاب مجموعه هری پاتر ایفا می‌کند. خانم رولینگ هفت نسخه دست نویس از بیدل را تولید کرده که با تصویرسازی‌های خودش پر شده است. این کتاب‌ها فوق العاده زیبا و دارای جلد چرمی با تزئینات نقره و سنگ‌های قیمتی هستند. رولینگ شش نسخه از این کتاب را به دوستانش و کسانی که روی هری پاتر کار کردند داد، اما یکی از آن‌ها را در آمازون به حراج گذاشت. یکی از طرفدارانش آن را به قیمت ۳.۹۸ میلیون دلار خرید و رولینگ این پول را به خیریه کودکان اهدا کرد. کتاب بیدل قصه گو یکی از گران‌ترین کتاب‌هایی است که در قرن بیست و یک نوشته و منتشر شده است.

رساله درختان میوه

(Traité des arbres fruitiers)

این کتاب خطی قرن هجدهمی فرانسوی توسط هنری لوئیس نوشته شده و شامل پنج جلد است که با تصویرسازی‌های دقیق پر شده است. این نسخه دست نویس در سال ۲۰۰۶، ۴.۵ میلیون دلارفروخته شد. بله، یک نفر چهار و نیم میلیون دلار برای کتابی درباره درختان میوه هزینه کرده است!

کتاب مقدس گوتنبرگ

(The Gutenberg Bible)

این اولین نسخه کتاب مقدس است که با چاپ سربی توسط یوهانس گوتنبرگ چاپ شده است. کتاب مقدس گوتنبرگ باوجود تولید انبوه، هنوز فوق العاده کمیاب و باارزش است که از قیمت ۵.۴ میلیون دلاری آن کاملا مشخص است. فقط ۴۸ نسخه از کتاب‌های اصلی که در دهه ۱۴۵۰ چاپ شدند، باقی مانده است. خریدار این نسخه یک کتابفروش بزرگ ژاپنی بود که در سال ۱۹۸۷ رکورد گرانترین کتاب خریداری شده را ثبت کرد.

برگ اول کمدی، تاریخ و تراژدی

(First Folio Comedies

, Histories and Tragedies)

مجموعه نمایشنامه‌های ویلیام شکسپیر یکی از بهترین گنجینه‌های ادبی تاریخ هستند. از ۷۵۰ نسخه‌ای که هفت سال بعد از مرگ شکسپیر در سال ۱۶۲۳ منتشر شد، تنها ۲۲۸ نسخه باقی مانده است. پل آلن، بنیانگذار مایکروسافت یکی از آن‌ها را در حراجی سال ۲۰۰۱ به قیمت ۶.۵ میلیون دلار خرید.

حکایت‌های کانتربری

(The Canterbury Tales)

این مجموعه داستان‌های ماندگار از قرون وسطی که توسط شاعر قرن چهاردهمی جفری چاسر (Geoffrey Chaucer) نوشته شده، در سال ۱۹۹۸ به قیمت ۷.۵ میلیون دلار فروخته شد. امروزه تنها ۱۲ نسخه اصلی وجود دارد که در قالب ۱۷۰۰۰ خط و ۲۴ داستان نوشته شده است.

پرندگان آمریکا (Birds of America)

جان جیمز اودوبان (John James Audubon) در سال‌های ۱۸۲۷ تا ۱۸۳۸ مجموعه کتاب‌های نفیسی منتشر کرد که صد‌ها گونه پرنده آمریکای شمالی را به تصویر می‌کشد. در مجموع ۴۳۵ تصویر سازی نسخه اول پرندگان آمریکا را تشکیل می‌دهند که تنها ۱۱۹ نسخه از آن باقی مانده است. چیزی دیگری که این کتاب را ارزشمند می‌کند این است که شش گونه از پرنده‌هایی که در آن نشان داده شده، اکنون منقرض شده اند. در سال ۲۰۱۰ گرانترین نسخه پرندگان آمریکا به قیمت ۱۱.۵ میلیون دلار در لندن فروخته شد. دو نسخه دیگر هم در قرن بیستم به قیمت‌های ۸.۸ میلیون دلار در سال ۲۰۰۰ و ۷.۹ میلیون دلار در سال ۲۰۱۲ فروخته شدند.

انجیل هنری شیردل

(The Gospel of Henry the Lion)

هنری شیردل که از سال ۱۱۴۲ تا ۱۱۸۰ دوک باواریا بوده که این کتاب را سفارش داده است. متن این کتاب شاهکار است، ۲۶۶ صفحه که با ۵۰ تصویرسازی رومی پر شده که صحنه‌هایی از چهار انجیل را نشان می‌دهد. این کتاب در سال ۱۹۸۳ به قیمت ۱۱.۷ میلیون دلار فروخته شد. امروزه نسخه خطی کامل در کتابخانه‌ای در آلمان نگهداری و هر دو سال یکبار نمایش داده می‌شود.

کتاب دعای روتچیلد

(Rothschild Prayer Book)

این کتاب شامل چند دعاست که ۱۳.۴ میلیون دلار قیمت دارد. کتاب دعای روتچیلد در اوایل دهه ۱۵۰۰ گردآوری شده و ۲۵۴ صفحه دارد. در سال ۱۹۹۹ یک تاجر استرالیایی آن را خرید و به کتابخانه ملی استرالیا در کانبرا امانت داد.

کتاب سرود خلیج (Bay Psalm)

کتاب سرود خلیج اولین کتابی است که در آمریکا چاپ شده است. در سال ۱۶۴۰، کتاب سرود خلیج در چاپخانه‌های کمبریج، ماساچوست منتشر شد. حدود ۱۱ نسخه از آن هنوز دست نخورده وجود دارد که در اختیار کتابخانه‌ها و دانشگاه هاست. اما یکی از آن‌ها متعلق به بازرگان آمریکایی است که در سال ۲۰۱۳ به قیمت ۱۴.۲ میلیون دلار آن را خرید.

انجیل سنت کاتبرت (St. Cuthbert Gospel)

این نسخه جیبی انجیل یکی از اولین نمونه‌های باقی مانده صحافی غربی است. این کتاب در قرن هشتم ایجاد شده و سال‌ها در تابوت سنت کاتبرت بوده است. ابعاد این کتاب ۱۴ در ۹ سانتیمتر است. کتابخانه بریتانیا آن را ۱۰.۷ میلیون دلار خریده است.

منشور کبیر یا مگنا کارتا (The Magna Carta)

مگنا کارتا منشور قرن سیزدهمی قانون انگلیس و یکی از مشهورترین متون تاریخ است. این کتاب یکی از اولین مفاهیم اساسی حقوق بشر است و قدرت پادشاه را محدود می‌کند. امروزه تنها ۱۷ نسخه از آن باقی مانده که یکی از آن‌ها به قیمت ۲۱.۳ میلیون دلار در سال ۲۰۰۷ فروخته شد.

مستندات لستر (The Codex Leicester)

حتما نام نویسنده این کتاب را شنیده اید: لئوناردو داوینچی؛ و حتما خریدار آن را هم می‌شناسید: بیل گیتس. رکورد فعلی گرانترین کتاب تاریخ متعلق به این کتاب ۷۲ صفحه‌ای است که با یادداشت‌ها و نظریه‌های نابغه رنسانس پر شده است. در سال ۱۹۹۴ بیل گیتس آن را از یک کلکسیونر هنری به قیمت ۳۰.۸ میلیون دلار خرید.

منبع: rd

۱. دن کیشوت (Don Quixote)؛ از بهترین رمان های جهان

میگل سروانتز اسپانیایی خالق داستان دن کیشوت، شوالیه‌ای آرام است که با خدمتکار خود به نام سانچو پانزا، سالیان متمادی، مخاطبان بسیاری را از سراسر دنیا به خود جذب کرده‌اند. اگر این رمان را نخوانده باشید و متولد دهه شصت و اوایل هفتاد باشید، احتمالا انیمیشن این رمان را در برنامه کودک نوبت عصر دیده‌اید.

۲. سیر و سلوک زائر (Pilgrim’s Progress)

سیر و سلوک زائر یکی از بهترین رمان های جهان و اثری از جان بانیان است. این کتاب روایتگر سفر معنوی فردی است که برای رسیدن به مقصدی آسمانی با ماجراهای گوناگونی روبه‌رو می‌شود.

۳. رابینسون کروزوئه (Robinson Crusoe)

رابینسون کروزوئه یا رابینسون کروسو نخستین رمان انگلیسی نوشته دانیل دِفو است. بسیاری از کارشناسان و متخصصان، آن را در فهرست بهترین رمان های دنیا قرار داده‌اند.

۴. سفرهای گالیور (Gulliver’s Travels)

اثر هجوآمیز جاناتان سوئیفت را هم کودکان دوست دارند و هم بزرگسالان. سفرهای گالیور به برخی از ممالک دورافتاده جهان، داستان‌هایی ماجراجویانه است که با نگاهی دقیق‌ افکار آدمی را به چالش کشیده است.

۵. تام جونز (Tom Jones)؛ از بهترین رمان های جهان

تام جونز داستان کودکی یتیم است که هنری فیلدینگ آن به رشته تحریر درآورده و ماجراهای زندگی این پسر در قرن هفدهم را روایت می‌کند. در تام جونز ماجراهای عشقی و مسائل پیرامون آن نیز با آب و تاب خاصی به گوش مخاطب می‌رسد.

۶. کلاریسا (Clarissa)

ساموئل ریچاردسون، نویسنده کتاب کلاریسا، یعنی یکی از طولانی‌ترین کتاب‌های انگلیسی دنیا و نیز ازجمله طولانی ترین رمان های جهان است. نکته جالب توجه درباره آن، ناتوانی خوانندگان از زمین گذاشتن کتاب است. یعنی اگر صفحات نخست آن را بخوانید به احتمال زیاد تا آخرِ این رمان طولانی و پرکشش را می‌خوانید.

۷. تریسترام شَندی (Tristram Shandy)

تریسترام شندی یکی از نخستین کتاب های پرفروش دنیا، نوشته لارنس استرن است. شیوه نوین روایت داستان در این رمان، آن را به یکی از بهترین رمان های جهان بدل کرده است.

۸. روابط نامشروع خطرناک (Dangerous Liaisons)

پیر-آمبرواز شودرلو دو لاکلو، نویسنده فرانسوی روابط نامشروع خطرناک در رمان خود که حالت رساله دارد به موضوع پیچیده اغواگری می‌پردازد و شخصیت‌هایی ارائه می‌کند که با بازی کردن با احساسات دیگران، ظالمانه انسانیت را زیر پا می‌گذارند.

۹. اِما (Emma)

اما هم یکی از بهترین رمان های جهان و نوشته نویسنده معروف انگلیسی، جین آستین است. نگاه دقیق و عمیق جین آستین به درک مقولات مختلف زندگی از جمله عشق و روابط باعث خلق آثار ماندگاری مانند «غرور و تعصب» و «اِما» شده است.

۱۰. فرانکشتاین (Frankenstein)؛ از بهترین رمان های جهان

مِری شِلی خالق هیولای وحشتناکی است که ایده نوشتن آن را لُرد بایرون، شاعر رمانتیک انگلیسی برای نخستین بار به او پیشنهاد داد. فیلم‌های متعددی از روی این رمان اقتباس شده که دیدن برخی از آنها خالی از لطف نیست.

۱۱. نایت‌مِر اَبِی (Nightmare Abbey)

توماس لاوپیکاک از نویسندگان برجسته‌ای بود که عقاید فلسفی زمان خود را در رمان‌ها و داستان‌هایش به چالش می‌کشید. نایت‌مر ابی هم رمانی هجوآمیز و رمانتیک است که معمولا جای خود را در میان بهترین رمان های جهان باز می‌کند.

۱۲. گوسفند سیاه (The Black Sheep)

گوسفند سیاه اثر نویسنده نامدار فرانسوی، اونوره بالزاک، است که داستان دو رقیب بر سر تصاحب عشق یک زن اغواگر را روایت می‌کند. این رمان، اثری ارزشمند است که بیشتر از اینها لایق تعریف و تمجید بوده است.

۱۳. صومعه پارم (The Charterhouse of Parma)

صومعه پارم داستان صومعه‌ای در دوران بعد از ناپلئون در کشور فرانسه است که آن را استاندال نوشته و یکی از شاهکارهای ادبیات به شمار می‌رود.

۱۴. کُنت مونت کریستو (The Count of Monte Cristo)

الکساندر دوما در رمان دلهره‌آور و هیجان‌انگیز خود به داستان انتقامی پرداخته که مخاطب را تا انتها، واله و مجذوب با خود همراه می‌کند.

۱۵. سیبیل (Sybil)

بنجامین دیزرائیلی که نخست‌وزیر انگلستان هم بود با نوشتن رمان سیبیل نشان داد که این کشور به جز چرچیل، نخست‌وزیر باهوش و خردمند دیگری هم داشته است. سیبیل یکی از بهترین رمان های جهان در شرح فاصله طبقاتی در انگلستان به شمار می‌رود.

۱۶. دیوید کاپرفیلد (David Copperfield)

کتاب دیوید کاپرفیلد یکی از آثار برتر چارلز دیکنز بزرگ است و گفته می‌شود که بیشتر حالت یک کتاب زندگینامه دارد. یعنی داستان‌ها و ماجراهایی که در رمان شرح داده می‌شود، بی‌شباهت به زندگی خود نویسنده نیست.

۱۷. بلندی‌های بادگیر (Wuthering Heights)

بلندی‌های بادگیر اثر امیلی برونته بی‌شک یکی از بهترین رمان های جهان است. به‌طوری‌که شخصیت‌های معروف آن، کاترین اِرنشا و هث‌کلیف به شخصیت‌هایی ملموس و نام‌آشنا در دنیای کتاب‌خوان‌ها بدل شده‌اند.

۱۸. جین اِیر (Jane Eyre)؛ یکی از بهترین رمان های جهان

کتاب جین ایر هم نوشته یکی از خواهران بااستعداد برونته یعنی شارلوت برونته است. روایت فراموش‌نشدنی داستان همراه با شرح احساسات پیچیده عاطفی، جین ایر را در ردیف یکی از بهترین رمان های جهان قرار می‌دهد.

۱۹. بازار خودفروشی (Vanity Fair)

ویلیام تاکری هم با نوشتن رمان بازار خودفروشی به دقیق‌ترین شکل ممکن، مقطعی از زندگی اشراف و فقرای انگلیسی را روایت کرده است. داستان با محوریت شخصیت دو دختر به نام‌های آملیا و بِکی پیش می‌رود و در خلال آن با جامعه انگلیس و پیچیدگی‌های رفتاری انسانی آشنا می‌شوید.

۲۰. داغ ننگ (The Scarlet Letter)

داغ ننگ نوشته ناتانیل هاثورن یکی از تأمل‌برانگیزترین رمان‌های معروف جهان است که به مفهوم گناه می‌پردازد. به عقیده هاثورن، جاده رستگاری از مسیر گناهکاری می‌گذرد.

۲۱. موبی دیک (Moby-Dick)

«اسماعیل خطابم کنید…»؛ این جمله، جمله آغازین رمان مشهور موبی دیک (نهنگ بحر) است که در میان دوستداران رمان و ادبیات شهرت زیادی دارد. این اثر درخشان را نویسندگان و خوانندگان بارها و باره ستوده‌اند.

۲۲. مادام بوواری (Madame Bovary)

گوستاو فلوبر در رمان مادام بوواری به زندگی دختری شهرستانی در سودای رسیدن به عشق و ثروت و زندگی در جامعه‌ای بورژوازی می‌پردازد.

۲۳. زن سفیدپوش (The Woman in White)

زن سفیدپوش اثر ویلکی کالینز از هویت پنهان، حیله‌گری و ستم‌های روحی آدمی در بستر داستانی پرکشش می‌گوید.

۲۴. آلیس در سرزمین عجایب (Alice’s Adventures In Wonderland)

کتاب آلیس در سرزمین عجایب را لوئیس کارول برای دختر ۹ساله یکی از مقامات آکسفوردی نوشته بود که سال‌ها پس از آن هم کودکان و بزرگسالان را در دنیای اسرارآمیز خود پذیرا شده است.

۲۵. زنان کوچک (Little Women)؛ یکی از بهترین رمان های جهان

لوئیزا آلکوت در زنان کوچک، زندگی چهار خواهر را با ظرافت و هنرمندی خاصی روایت می‌کند. این کتاب به شدت موفق بوده و فیلم و انیمیشن‌های موفقی هم از روی آن ساخته شده است.

۲۶. شکلی که اکنون زندگی می‌کنیم (The Way We Live Now )

آنتونی ترولوپ در رمان معروف خود با شکوه و زبردستی خاصی به فساد اواخر دوران ویکتوریا می‌تازد و یکی از بهترین رمان های جهان را خلق می‌کند.

۲۷. آنا کارنینا (Anna Karenina)

محال است، کتاب‌خوان باشید و نام لئو تولستوی بزرگ را نشنیده باشید. این نویسنده در رمان آنا کارنینا هم مثل آثار دیگرش، روایتی دقیق و هنرمندانه از ماجرایی پرکشش به خواننده ارائه کرده است؛‌ شرح روابط و ماجراهایی در روزگار اشرافی روسیه در آناکارنینا شما را با عمق نگاه تولستوی بزرگ آشنا می‌کند.

۲۸. دانیل دِروندا (Daniel Deronda)

جورج الیوت خالق آثار بزرگی در دنیای ادبیات است. دانیل دروندا هم در کنار آثار دیگر او مثل «میدل مارچ» به نوعی روان آدمی را در بستر داستانی دقیق و جذاب شرح می‌دهد.

۲۹. برادران کارامازوف (The Brothers Karamazov)

اگر از عشاق ادبیات روس هستید، خواندن اثر دیگری از فئودور داستایووسکی بزرگ را از دست ندهید.

۳۰. سیمای یک بانو (The Portrait of a Lady)

هنری جیمز در سیمای یک بانو، روایتگر داستان زنی به نام ایزابل آرچر است که بعدها فیلمی با بازی نیکول کیدمن هم از روی آن ساخته شد.

۳۱. هکل بری‌فین (Huckleberry Finn)

حتما انیمیشن دوست‌داشتنی هکل‌بری‌فین را به خاطر دارید. اگر هم سن‌تان یا هر دلیل دیگری باعث شده که انیمیشن را ندیده باشید حتما نام این اثر معروف مارک تواین طناز را شنیده‌اید. اگر هم نام این اثر به گوش‌تان نخورده، زود دست به کار شوید و این کتاب را که به گواه منتقدان و کارشناسان و البته خوانندگان، یکی از بهترین رمان های جهان است به کتابخانه خود اضافه کنید.

۳۲. مورد عجیب دکتر جکیل و آقای هاید (The Strange Case of Dr Jekyll and Mr Hyde)

رابرت لوییس استیونستون در یکی از بهترین رمان های جهان به واکاوی ابعاد شخصیتی انسان‌‌ها می‌پردازد و داستان پیچیدگی‌های رفتار و روان را با ظرافتی جذاب به رشته تحریر درمی‌آورد.

۳۳. سه مرد در قایق (Three Men in a Boat)

سه مرد در قایق نوشته جروم.ک. جروم یکی از طنازانه‌ترین و خنده‌دارترین رمان‌های انگلیسی دنیاست.

۳۴. تصویر دوریان گرِی (The Picture of Dorian Gray)

تصویر دوریان گری، داستانی ظریف و حساس از اسکار وایلد است که تا حدی از زندگی شخصی‌اش الهام گرفته شده.

۳۵. خاطرات یک آدم بی‌اهمیت (The Diary of a Nobody)

خواندن رمان خاطرات یک آدم بی‌اهمیت با شخصیت جالبی به نام «آقای پوتر»، برای دوستداران دوران ویکتوریا جالب خواهد بود. این رمان را جورج گروث‌اسمیت نوشته است.

۳۶. یهودی سرگردان (Jude the Obscure)

بی‌شک توماس هاردی با نگارش یهودی سرگردان، یکی از بهترین و نخستین رمان‌های قرن ۲۱ را به مخاطبان عرضه کرده است. خواندن این اثر به دوستداران ادبیات توصیه می‌شود.

۳۷. معمای شن‌ها (The Riddle of the Sands)

ارسکین چالدرز در معمای شن‌ها، داستانی معمایی و جاسوسی را روایت می‌کند که در آن مأموری آلمانی وقایعی را از سر می‌گذراند. خواندن این رمان برای دوستداران رمان های معمایی – جاسوسی جذاب خواهد بود.

۳۸. آوای وحش (The Call of the Wild)

جک لندن در آوای وحش، داستان سگی را برای مخاطبان می‌گوید که بعد از مرگ صاحبش به دسته‌ای از گرگ‌ها می‌پیوندد.

۳۹. نوسترومو (Nostromo )

شاهکار جوزف کُنراد از عشق، پول و سیاست‌های انقلابی می‌گوید.

۴۰. باد در درختان بید (The Wind in the Willows)

باد در درختان بید در دسته کتاب کودکان قرار می‌گیرد و البته حرف‌های مهمی هم برای بزرگسالان دارد. کنت گراهام نویسنده این اثر، برای نوشتن رمان خود از داستان‌هایی که شبانه برای پسرش تعریف می‌کرده، الهام گرفته است.

۴۱. در جست‌وجوی زمان از دست‌رفته (In Search of Lost Time)

در جست‌وجوی زمان از دست رفته اثر مارسل پروست، یکی از طولانی‌ترین رمان‌های این فهرست و دنیا است. این کتاب، تحلیلی عمیق از دوره زمانی اواخر قرن ۱۹ میلادی تا اوایل قرن ۲۰ کشور فرانسه است که با شیوه‌ای خاص روایت می‌شود.

۴۲. رنگین‌کمان (The Rainbow)

دی‌. اچ. لارنس در رنگین کمان به زندگی یک خانواده در چندین نسل پرداخته است. این رمان مدتی در انگلستان توقیف بود و مانند بسیاری از رمان‌های توقیفی بعد از نشر به‌خوبی از آن استقبال شد.

۴۳. سرباز خوب (The Good Soldier)

فورد مادوکس فورد در سرباز خوب به روابط پیچیده انسانی در قالب داستان زندگی دو زوج انگلیسی و آلمانی می‌پردازد. در این کتاب، راوی داستان از سبک سیال ذهن بهره می‌برد.

۴۴. ۳۹ پله (The Thirty-Nine Steps)

جان باکن در ۳۹ پله، رمانی پرجنب و جوش و کلاسیک (ادبیات کلاسیک) درباره ماجراجویی‌هایی با طعم تعلیق و خشونت خلق کرده است.

۴۵. اولیس (Ulysses)؛ یکی از بهترین رمان های جهان

اولیس جیمز جویس یکی از شاهکارهای ادبیات مدرن است. اولیس هم دوران توقیف و ممنوعیت را تجربه کرده و از آن رمان‌هایی جنجالی است که بیش از آنکه خوانده شده باشد، اسیر هیاهو و نقد شده است.

۴۶. خانم دالووی (Mrs Dalloway)

با خواندن رمان خانم دالووی به عنوان یکی از بهترین رمان های جهان، متوجه می‌شوید که چرا ویرجینیا وُلف را به عنوان یکی از بهترین نویسندگان قرن ۲۱ می‌شناسند.

۴۷. گذری به هند (A Passage to India)

گذری به هند به روابط انگلیس و هند در دوران استعمارگری انگلیس می‌پردازد و ادروارد مورگان فورستر با دیدی زیبا، روابط میان دو کشور را با نگاهی جذاب به کشور هند در قالب داستانی گیرا روایت می‌کند.

۴۸. گتسبی بزرگ (The Great Gatsby)

اسکات فیتزجرالد نویسنده گتسبی بزرگ از دوران بعد از جنگ جهانی و فرصت‌طلبی آمریکایی‌ها در رشد طبقه‌ای ثروتمند از دوران جاز یا موسیقی جاز یاد می‌کند. این کتاب بی‌تردید یکی از بهترین رمان های جهان است که به شکلی هنرمندانه نوشته شده است.

۴۹. محاکمه (The Trial)

محاکمه روایت محکوم کردن مردی است که خودش هم نمی‌داند چه جرمی مرتکب شده است. قلم بی‌نظیر کافکا و هوش او در ابداع فضاهایی مبهم و جذاب بی‌شک ستودنی است.

۵۰. مردان بدون زنان (Men Without Women)

مردان بدون زنان را نمی‌توان رمان دانست بلکه مجموعه‌ای از داستان‌های کوتاه است که ارنست همینگوی، تعدادی از آنها را در کتاب‌ها و مجلات مختلف به چاپ رسانده بود.

۵۱. سفر به انتهای شب (Journey to the End of the Night)

سفر به انتهای شب اثر درخشان لویی فردینان سلین است که به خاطرات و تجربیات پزشکی نه‌چندان‌جذاب در دل جنگ‌های جهانی می‌پردازد. روایت و زبان این رمان خلاقانه و جذاب است.

۵۲. گور به گور (As I Lay Dying)؛ یکی از بهترین رمان های جهان

گور به گور، کمدی سیاهی است از ویلیام فاکنر بزرگ. این اثر یکی از بهترین رمان های جهان به شمار می‌رود.

۵۳. دنیای قشنگ نو (Brave New World)

آلدوس هاکسلی در رمان تخیلی – علمی دنیای قشنگ نو، آرمان‌شهری را توصیف می‌کند که علم روانشناسی و ژنتیک در آن رشد چشمگیری داشته و زندگی انسان‌ها را کنترل می‌کند.

۵۴. اسکوپ (Scoop)

رمان اسکوپ نوشته اِولین وو، داستانی درباره روزنامه‌نگاری جوان است که به‌عنوان خبرنگار برای گزارش اخباری مربوط به جنگ و بحران به شرق آفریقا اعزام می‌شود و ماجراهایی را از سر می‌گذراند که خواندن آنها قطعا خالی از لطف نیست.

۵۵. آمریکا (USA)

جان دوس پاسوس در تریلوژی (سه گانه) آمریکا از ابزارهای روایی مختلفی برای نگارش رمان خود بهره می‌برد.

۵۶. خواب بزرگ (The Big Sleep)

ریموند چندلر در رمان خواب بزرگ، داستان زندگی شخصیتی به نام فیلیپ مارلو را برای‌تان روایت کرده است: مردی بشاش، باانرژی و خوش‌تیپ که به طرز اندوهناک و تلخی، تنهاست.

۵۷. در جست‌وجوی عشق (The Pursuit Of Love)

در جست‌وجوی عشق نوشته نانسی میتفورد، نوعی کمدی آداب است که طرفداران زیادی دارد و خوانندگان بی‌شماری به حضور آن در فهرست بهترین رمان های جهان رأی می‌دهند.

۵۸. طاعون (The Plague)

مگر می‌شود، فهرستی از بهترین رمان‌های دنیا مطرح شود و در آن خبری از آثار آلبر کامو نباشد؟ طاعون، رمان پررمز و رازی است که داستانش در شهر اوران یا وهران در الجزیره می‌گذرد. شهری که طاعون و موش‌ها احاطه‌اش می‌کنند و رمانی درجه‌یک از دل آن خلق می‌شود.

۵۹. ۱۹۸۴ (Nineteen Eighty-Four)

داستان رمان ۱۹۸۴ نوشته جورج اوروِل، داستان آشنای نظام‌های توتالیتر و تمامیت‌خواهی است که نمونه‌های آن در جهان به‌وفور دیده می‌شود. ۱۹۸۴ هنوز هم یکی از محبوب‌ترین کتاب‌هایِ اهالی کتاب است.

۶۰. مالون می‌میرد (Malone Dies)

نویسنده «در انتظار گودو»، سامئل بکِت در «مالون می‌میرد» هم از لحنی سیاه برای روایت مونولوگ‌های (تک‌گویی) شگفت‌انگیز داستان خود بهره می‌برد. مالون می‌میرد، یکی از رمان های برتر جهان است که اگر آن را نخوانده‌اید، سریع‌تر دست به کار شوید.

۶۱. ناتور دشت (Catcher in the Rye)

ناتور دشت فقط یک رمان نیست بلکه اثری کالت است که دوستداران کتاب را به هم پیوند می‌دهد. «هولدِن کالفیلد»، شخصیت دوست‌داشتنی رمان جِی.دی. سالینجر در میان طرفداران بی‌شمار ناتور دشت، حکم رمز شب را دارد. کافی است این نام را بدانید تا ناتور دشتی‌ها، ورودتان را به جامعه عشاق این کتاب تبریک بگویند.

۶۲. خون هوشیار (Wise Blood)

فلانی اوکانِر در خون هوشیار از مذهبیون افراطی در جنوب عمیق می‌گوید. اوکانر فقط ۳۹ سال عمر کرد اما در این مدت کوتاه، آثار درخشانی از خود به جای گذاشت.

۶۳. تار شارلوت (Charlotte’s Web)

ای‌.بی‌.وایت در این رمان از نجات شخصیتی به نام «ویلبر خوکه» توسط نبوغ عنکبوتی مهربان می‌گوید. تار شارلوت هم در فهرست بهترین‌های گاردین قرار دارد.

۶۴. ارباب حلقه‌ها (The Lord Of The Rings)

جِی.آر.آر تالکین و ارباب حلقه‌های او نیازی به معرفی ندارد، دارد؟ خلق دنیایی افسانه‌ای با ویژگی‌ها و شخصیت‌هایی که نمونه‌شان را در هیچ کتابی نخوانده‌اید، ارزشمند نیست؟ قطعا هست.

۶۵. جیم خوش‌شانس (Lucky Jim)؛ یکی از بهترین رمان های جهان

جیم خوش‌شانس را کینگزلی اَمیس نوشته است. این کتاب را به عنوان یکی از رمان‌های طنز درجه یک دهه ۱۹۵۰ میلادی می‌شناسند.

۶۶. سالار مگس‌ها (Lord of the Flies)

ویلیام گُلدینگ در رمان معروف خود، تعدادی پسربچه مدرسه‌ای را روایت کرده که بنا به یک حادثه، مرزهای توحش را رد می‌کنند. این بچه‌ها نمادی از طبیعت و ذات بشریت را به نمایش می‌گذارند.

۶۷. آمریکایی آرام (The Quiet American)

داستان آمریکایی آرام در دهه ۱۹۵۰ میلادی در ویتنام می‌گذرد و ظلم آمریکایی‌ها در این کشور دستمایه خلق رمانی ارزشمند شده است.

۶۸. در جاده (On the Road)

در جاده، اثر مهمی از جک کرواک است که فیلمی با همین نام هم سال ۲۰۱۲ از روی آن ساخته شد. در این کتاب روایتی از سفر اودیسه‌وار شخصیت رمان را در جاده‌های آمریکایی خواهید خواند.

۶۹. لولیتا (Lolita)

عشق عجیب شخصیت اصلی داستان به نام هامبرت هامبرت به دختری نوجوان با شیوه روایت زبردستانه ولادیمیر ناباکوف، لولیتا را به یکی از بهترین رمان های جهان بدل کرده است.

۷۰. طبل حلبی (The Tin Drum)

طبل حلبی رمان پرطرفدار گونتر گراس آلمانی است که درباره وقایعی از دوران هیتلر هم در آن صحبت شده است.

۷۱. همه چیز فرو می‌پاشد (Things Fall Apart)

چینوآ آچه‌به نویسنده این رمان به نیجریه در سال‌های نخست استعمار پرداخته و رمان کلاسیکی در ادبیات آفریقا خلق کرده است.

۷۲. بهار زندگی دوشیزه ژان برودی (The Prime of Miss Jean Brodie)

موریِل اسپارک با آثار خود و لحن بُرنده و موضوعات بحث‌برانگیزش به عمق ذهن خوانندگان نفوذ می‌کند. بهار زندگی دوشیزه هم اثری با همین ویژگی‌هاست.

۷۳. کشتن مرغ مقلد (To Kill A Mockingbird)

دختری شِش ساله راوی داستانی اثرگذار درباره نژادپرستی است. هارپِر لی اثر ارزشمند کشتن مرغ مقلد را به رشته تحریر درآورده است.

۷۴. تبصره ۲۲ (Catch-22)

ژوزف هِلِر در کمدی سیاه خود تبصره ۲۲ به شخصیت‌های نیروی هوایی بمب‌افکن در جنگ جهانی دوم می‌پردازد. داستان این رمان از سوی افراد مختلف روایت می‌شود و به‌عنوان یکی از بهترین رمان های جهان در فهرست‌ گاردین حضور دارد.

۷۵. هِرتزوگ (Herzog )

هرتزوگ اثر سال بِلو روایت داستان زندگی مردی با پیچیدگی‌‌های زندگی پرماجرای او در قرن حاضر است.

۷۶. صد سال تنهایی (One Hundred Years of Solitude)

درباره رمان صد سال تنهایی فقط باید گفت که با خواندن آن با شاهکاری مدرن رو‌به‌رو خواهید شد.

۷۷. خانم پالفری در کلارمونت (Mrs Palfrey at the Claremont)

این رمان نوشته الیزابت تیلور است. این نویسنده سالمندی و موضوعات پیرامون آن را دستمایه رمان خود قرار داده است.

۷۸. تینگر تیلور، سرباز جاسوس (Tinker Tailor Soldier Spy )

این رمان هم مرثیه‌ای است از دوران بعد از استعمار بریتانیا که ارزش قرار گرفتن در فهرست بهترین رمان های جهان را دارد.

۷۹. سرود سلیمان (Song of Solomon)

سرود سلیمان اثر تونی موریسون هم روایتی خواندنی از زندگی شخصیت‌هایی آمریکایی-آفریقایی است.

۸۰. گردش در کارخانه بطری‌سازی (The Bottle Factory Outing)

گردش در کارخانه بطری‌سازی نوشته بریل بینبریج، داستانی سیاه است که در لندن می‌گذرد و نهایتا به یک تراژدی ختم می‌شود.

۸۱. ترانهٔ دژخیم (The Executioner’s Song)

نورمن میلر در رمان شبه واقعی خود ترانه دژخیم از مرگ و زندگی شخصیتی به نام گری گیلمور می‌نویسد و شاهکاری خواندنی خلق می‌کند.

۸۲. اگر شبی از شب‌های زمستان، مسافری… (If on a Winter’s Night a Traveller)

ایتالو کالوینو در کتاب اگر شبی از شبهای زمستان مسافری … داستانی اثرگذار و عجیب درباره لذت خواندن و مطالعه روایت کرده است.

۸۳. خم رودخانه (A Bend in the River)

وی‌.اس نیپال در خم رودخانه که یکی از بهترین رمان های جهان لقب گرفته است، از زندگی مردی می‌گوید که با تحولات سیاسی محل زندگی‌اش به مکانی جدید در خم یک رودخانه نقل مکان می‌کند. نثر و موضوع خم رودخانه تا حدی یادآور رمان «دل تاریکی» اثر جوزف کُنراد است.

۸۴. در انتظار بَربَرها (Waiting for the Barbarians)

جِی.اِم کوتزی برنده جایزه نوبل (یکی از جوایز ادبی جهان) در رمان خود، داستانی غم‌انگیز و فراموش‌نشدنی از تبعیض نژادی را روایت می‌کند. فیلمی با بازی رابرت پتینسون و جانی دپ از روی این رمان در حال ساخت است که در سال ۲۰۲۰ به نمایش گذاشته خواهد شد.

۸۵. خانه‌داری (Housekeeping)

خانه‌داری، داستانی شاعرانه از زندگی سه نسل از زنان است که مریلین رابینسون به زیبایی، آن را به رشته تحریر درآورده است.

۸۶. لنارک (Lanark)؛ یکی از بهترین رمان های جهان

لنارک با نام دیگر «یک زندگی در چهار کتاب» را نویسنده اسکاتلندی آلاسدیر گرِی نوشته است. لنارک رمانی کلاسیک است که داستان آن در زادگاه نویسنده یعنی شهر گلاسگو می‌گذرد.

۸۷. سه‌گانه نیویورک (The New York Trilogy)

پل آستِر در سه‌گانه نیویورک، رمانی جذاب و جنایی خلق می‌کند که داستان‌های ماوراطبیعی آن در نیویورک دهه ۱۹۷۰ میلادی می‌گذرد.

۸۸. بی‌.اِف.جی (The BFG)

رولد دال دوست‌داشتنی، نویسنده بزرگ بریتانیایی است که آثارش در حوزه کودک را همه گروه‌های سنی دوست دارند. بی‌. اف. جی هم داستان غول بزرگ و مهربانی است که رمان رولد دال را در دسته پرفروش‌ترین و بهترین رمان های جهان قرار داده است.

۸۹. جدول تناوبی (The Periodic Table)؛ از بهترین رمان های جهان

جدول تناوبی نثری شاعرانه درباره شیمی و جدول تناوبی به قلم پریمو لِوی است.

۹۰. پول (Money)

رمان پول، مارتین آمیس را در بیشتر فهرست‌های رمان‌های برتر جهان وارد کرده است. آن را بخوانید.

۹۱. هنرمندی از جهان شناور (An Artist of the Floating World)

کازو ایشی گورو برای رمان هنرمندی از جهان شناور برنده جایزه ادبی وایت‌برد شد. این نویسنده ژاپنی-انگلیسی در این رمان معتقد است که گاهی، کار هنرمند از روایت مفاهیم انتزاعی و ابراز آنها باید فراتر رود و موضوعات ملموس‌تری را برای بشریت مطرح کند.

۹۲. اُسکار و لوسیندا (Oscar And Lucinda)؛ از بهترین رمان های جهان

پیتر کَٰری در رمان خود یک عاشقانه را در قرن ۱۹ میلادی روایت می‌کند. پیتر کری، دو بار موفق به کسب جایزه ادبی «بوکر» شده است.

۹۳. خنده و فراموشی (The Book of Laughter and Forgetting)

خنده و فراموشی نوشته میلان کوندرا تلفیقی است از زندگی‌نامه نویسنده، ایده‌ها و عقایدش و تاریخ که تحت تأثیر حمله پیمان ورشو به چکوسلاواکی در سال ۱۹۶۸ نوشته شده است.

۹۴. محرمانه در لس‌آنجلس (LA Confidential)

جیمز اِلروی در رمان خود از رویایی سه افسر پلیس لس‌آنجلس با رازهایی درباره فساد و خشونت موجود در حرفه خود می‌نویسد.

۹۵. کودکان خردمند (Wise Children)؛ از بهترین رمان های جهان

آنجلا کارتر در رمان کودکان خردمند که به عنوان یکی از بهترین رمان های جهان شناخته می‌شود، با فضای رئالیسم جادویی و داستانی عجیب و غریب این رمان را خلق کرده است.

۹۶. تاوان (Atonement)

ایان مک‌یوئین نویسنده داستان‌های کوتاه بود، اما تاوان رمانی بلندی است که متن جذاب و گیرای آن، خواننده را سحر می‌کند و به دنبال خود می‌کشاند.

۹۷. سپیدهٔ شمالی (Northern Lights)

سپیده شمالی رمانی کودکانه درباره دختری به لایراست که در فضایی تخیلی، داستانی پرماجرا را روایت می‌کند.

۹۸. نغمه آمریکایی (American Pastoral)

فیلیپ راث سال‌ها به خاطر کتاب شکایت پورتنوی مورد توجه و استقبال عموم بود. این کتاب، راث را به شهرتی جهانی رساند. نغمه آمریکایی هم از آثار موفق اوست که در فهرست بهترین رمان های جهان قرار دارد.

۹۹. آسترلیتز (Austerlitz)؛ یکی از بهترین رمان های جهان

رمان دابلیو.جی سِبالد پس از مرگش به چاپ رسید. در این رمان خاطرات، تصاویر و گذشته آلمان به خوبی روایت می‌شود.

 به نظر شما آیا کتابی در جهان وجود دارد که میلیون‌ها دلار قیمت داشته باشد؟

پاسخ این است: بله، بعضی از کتاب‌ها آن‌قدر ارزشمند هستند که مردم حاضرند میلیون‌ها دلار بابت‌شان پول بپردازند. در این مطلب به بررسی گران‌ترین کتاب‌های دنیا می‌پردازیم:

۱. مجموعه نسخ خطی لستر

(Codex Leicester)

۳۰.۸میلیون دلار

این کتاب مجموعه‌ای از نوشته‌های علمی لئوناردو داوینچی است و بیل گیتس آن را در حراجی کریستی در نیویورک با قیمت ۳۰.۸میلیون دلار خرید. این کتاب تفسیری بی‌سابقه از ارتباط بین هنر و علم و همچنین قدرت خلاقیت فرایند‌های علمی است. این اثر مخلوطی از مشاهده‌ها و نظریه‌های داوینچی درباره نجوم، ویژگی‌های آب، سنگ و فسیل، و نور‌های کیهانی است.

۲. مگنا کارتا (The Magna Carta)

۲۱.۲میلیون دلار

مگنا کارتا یا منشور کبیر مجموعه قوانینی است که پادشاه انگلیس (جان) آن را تبیین کرده است. این سند بسیار مهم است، زیرا یکی از چهار نمونه بازمانده از ۱۲۱۵ نوشته‌ای است که نشان از تاریخ غنی آن کشور دارد. تنها هدف این نوشته حفظ صلح و امنیت است و از قوانینی تشکیل یافته که همه مردم از جمله پادشاه می‌بایست بدان عمل می‌کردند و در صورت تخلف از آن مجازات می‌شدند.

۳. انجیل سنت‌کاتبرت

(The St. Cuthbert Gospel)

۱۴.۳میلیون دلار

انجیل سنت‌کاتبرت متعلق به اوایل قرن هشتم میلادی است و به زبان لاتین نوشته شده. کتابخانه بریتانیا این کتاب را به قیمت ۱۴.۳میلیون دلار خرید؛ اما امروزه آن را برای بازدید عموم در یک گالری به نمایش گذاشته‌اند. این کتاب نسبت به کتاب‌های عصر خود بسیار ارزشمندتر است و به خوبی از آن نگهداری کرده‌اند. جلد این انجیل از چرم ساخته شده و کوچک‌ترین کتاب مقدس دوره آنگلوساکسون به شمار می‌رود.

۴. سرود خلیج (Bay Psalm)

۱۴میلیون دلار

ریچارد مَتر (Richard Mather)، جان الیوت (John Eliot) و توماس ولد (Thomas Weld) این کتاب را نوشتند. دلیل اهمیت این کتاب این است که اولین کتاب چاپی آمریکا محسوب می‌شود. امروزه تنها ۱۱ جلد از آن در دست است که در کتابخانه‌های مشخصی می‌توان آن‌ها را یافت. دیوید رابنشتاین (David Rubenstein) این کتاب را از کلیسای قدیمی بوستون به قیمت ۱۴میلیون دلار خرید.

۵. کتاب دعای روتچیلد

(Rothschild Prayer Book)

۱۳.۴میلیون دلار

تاجری استرالیایی به نام کری استوکز (Kerry Stokes) این کتاب را در حراجی کریستی نیویورک به قیمت ۱۳.۴میلیون دلار خرید. این کتاب امروزه در کتابخانه ملی استرالیاست. هنرمندان زیادی در جمع‌آوری و تهیه آن دست داشتند و گفته می‌شود طی سال‌های ۱۴۹۰ تا ۱۵۲۰ تکمیل شده است.

۶. پرندگان آمریکا (Birds of America)

۱۱.۵میلیون دلار

این کتاب به قلم جیمز اودوبان به رشته تحریر درآمده است. تنها ۱۱۹ نسخه از آن باقی مانده و یک مجموعه چهار جلدی از آن در یک حراجی در سال ۲۰۱۰ به قیمت ۱۱ و نیم میلیون دلار فروخته شد.

 بسیاری از علاقمندان به کتاب هنگام مواجهه با کتاب‌های مختلف و فراوان تازه چاپ شده، در شناسایی آثار مورد علاقه خود دچار ابهام و سردرگمی میشوند. از سویی بسیاری کتاب‌های مشهور و جذاب وجود دارند که کمتر به آن‌ها پرداخته شده است و از چشممان دور مانده اند. در این مطلب قصد داریم شمارا با کتاب‌های طنز ایرانی که در این سال‌ها منتشر شده‌اند آشنا کنیم.

شمسیه لندنیه (مواجهه حاج سیاح محلاتی با

شرلوک هلمز انگلیسی)

سید علی میرفتاح

انتشارات پیدایش

سال چاپ: ۱۳۹۷

زمستان سال گذشته،میرفتاح بعد از کتاب "یک غول، یک جن، یک پری" و "گیت دخانی"، این بار در کتاب "شمسیه لندنیه" داستانی را در دوران قاجار و با زبانی طنز روایت کرده است که بر اساس زندگی میرزا محمدعلی محلاتی معروف به "حاج سیاح" جهانگرد، سفرنامه‌نویس و خاطره‌نویس ایرانی است. محلاتی در ۲۳ سالگی، سفر ۱۸ ساله خود به دور دنیا را شروع کرد؛ سفری طول و دراز به اروپا، آمریکای شمالی و همچنین هند و ژاپن و ... او اولین نفری بود که توانست به طور رسمی تابعیت آمریکا را بگیرد. اما رمان طنز "شمسیه لندنیه" نوشته سیدعلی میرفتاح که توسط نشر پیدایش منتشر شده، نوعی بازتعریف زندگی حاج سیاح است.

ماجرای رمان از این قرار است که او در تبریز به برخی تجار که عازم تهران بوده‌اند، پیغام می‌دهد که به خانواده حاج سیاح خبر بدهند که مرده! به این ترتیب و با این ترفند، سفری طولانی را به اروپا و از آنجا به آمریکا آغاز کرده و سپس مدتی را در لندن مقیم می‌شود. این در حالی است که خانواده‌اش هنوز فکر می‌کنند درگذشته و در مکانی نامعلوم مدفون شده است.
او در لندن با دوستی ادیب و فاضل به نام میرزا محمدباقر بواناتی، حشر و نشر داشته. بعد از مدتی ناگهان کارآگاهی سمج به نام شرلوک هلمز پیدا می‌شود و می‌خواهد اسرار زندگی حاج سیاح را برملا کند. یکی از نکات مهم درباره این کتاب، نثر داستان است که با زبان فارسی دوران قاجاریه و در قالبی طنزآمیز نوشته شده است.

در بخشی از کتاب می‌خوانیم: "دیدم از ادب به دور است که به این سرکار لیدی بگویم نخیر همین جا صبر می‌کنم تا میرزا برسد. امتثال امر کرده، متعاقبش به خانه داخل شدم. درب خانه به یک پلکان دور و دراز مشرف بود که به تعارف آن سرکار لیدی از آن بالا رفته، در انتهای پله، یک مرد سبیل قیطانی، قدری بور و زاغ، عصا به دست خوشامد گفته، دست داده، خود را پر از انته کرد که من دکتر واتسون می‌باشم... "

خنده و خاموشی

محمود فرجامی

انتشارات روزنه

سال چاپ: ۱۳۹۸

"خنده و خاموشی" مجموعه‌ای از ۱۰ سال طنزنویسی محمود فرجامی برای رسانه‌های فارسی زبان از سال ۱۳۸۳ است. فرجامی در مقدمه این کتاب درباره مجموعه‌اش می‌گوید: "جلد نخست دربردارنده طنزنوشته‌هایی است که وقتی در ایران زندگی می‌کردم منتشر شده‌اند و به خاطر سازگار نبودن طبع نگارنده با داغ و درفش، طبعاً با رعایت ملاحظات و احتیاط‌های نسبتاً بیشتری نوشته شده‌اند... ملاک انتخاب طنزنوشته‌ها برای نقل در این گزیده مخلوطی است از میزان خوشمزگی، تنوع سبک، اهمیت موضوع و عمق مطلب.

به این ترتیب اگر برای تأمین منابع و فکت‌های یک طنزنوشته عمیق‌تر (به نسبت سایر کار‌های خودم) چند هفته وقت صرف شده، به نظرم آمد برای نقل در این گزیده مناسب است، هر چند که کمتر از سایر آن‌ها خوشمزه باشد؛ همچنان که اگر مطلبی به نظر نمکین‌تر رسید آن را هم برگزیده‌ام حتی اگر درباره مسائل روز و بدون تحقیق خاصی نوشته شده بود. به همین منوال است ملاک انتخاب برخی آثار که صرفاً نشان دهنده طبع‌آزمایی در سبک و شیوه‌های متنوع است. "خواننده در این مجموعه با بازتابی طنزآمیز از دوره‌ای غم انگیز از تاریخ سیاسی ایران معاصر روبه‌رو می‌شود که گویی در آن مرز بین جوک و خاطره محو شده است؛ دوره‌ای که بیش از هر چیز با سیاست گره خورده است.

در بخشی از این کتاب می‌خوانیم: "مهاجرانی اصولاً آدمی عاشق بود؛ عاشق کتاب، عاشق نوشتن، عاشق حرف زدن، عاشق هاشمی و عاشق همسر و خانواده. او در همان دوران، می‌توانست با خونسردی تمام، چهار ساعت حرف بزند تا به مخاطبش اثبات کند که مثلا خر همان بز است و این توانایی را داشت که در اتاقی خودش را حبس کند و تا نگارش کتابی را به نیمه نرسانده، برای خوردن غذا و یا قضای حاجت بیرون نیاید. "

عموجان استالین

ابراهیم رها

انتشارات چشمه

سال چاپ: ۱۳۹۷

علی میرمیرانی با نام مستعار ابراهیم رها، بین اهالی مطبوعات و علاقه‌مندان آثار طنز نامی شناخته شده است. "چقدر خوبیم ما" در کمتر از یکسال ۱۶ هزار نسخه به فروش رفت. "دری وری" به چاپ‌های بعدی رسید و فرهنگ لغت طنز "کتاب پس کوچه" هم اقبال داشت. در این بین، اما "دری وری" قرار بود دو جلد دیگر هم داشته باشد؛ "پرت و پلا" و "چرت و پرت" که دومی هم چاپ شد، اما سومین جلد به سرانجام نرسید.

دلیل میرمیرانی هم با بیانی طنز این بود که به‌هرحال خوب نیست آدم هم "دری وری" بنویسد هم "پرت و پلا" بگوید و هم "چرت و پرت"! سال گذشته او رمان "عموجان استالین" را هم راهی بازار کتاب کرد. داستان "عموجان استالین" درباره مردی است که توهم توطئه شدیدی دارد و با همین نگاه هم به سراغ تحلیل جام جهانی فوتبال ۲۰۱۸ می‌رود. هر شوتی که در مسابقات جام جهانی زده می‌شود یا هر گلی که به ثمر می‌رسد، با همان نگاه توهم توطئه‌ای از سوی کاراکتر اصلی تفسیر میشود. مرد قصه این کتاب از دروازه‌بانی بیرانوند تا بازی سردار آزمون، گزارشگری عادل فردوسی‌پور، مربیگری کارلوس کی‌روش و هنرپیشه‌هایی که درباره مسابقات جام جهانی نظر داده‌اند، به همه بدبین است.

در بخشی از این کتاب می‌خوانیم: "آن عادل فردوسی‌پور که از همه این‌ها بدتر است. این را هم به کمال می‌گوییم هم به کیومرث که از او دفاع می‌کنند. پیش از بازی با اسپانیا پویول را آورده برای کارشناسی و ساختن یک برنامه جذاب. جذاب؟! آیا تلویزیون جایی برای جذب است؟ حیا کجا رفته؟ این که دقیقاً کجا جای چیز‌های جذاب است نه به شما مربوط می‌شود نه ما. از تمام چیز‌های جذاب اطلاع داریم، اما می‌دانیم این بی‌شرمی اگر در همان زمان فیگو و اتوئو جلوش گرفته می‌شد. کار به جایی نمی‌رسید که این فردوسی‌پور به خود ننگین و استعماری‌اش اجازه بدهد آن مردک لندهور و موبلند و موفرفری و مو تا روی شانه و مو... را بیاورد ایران. "

آبنبات دارچینی

مهرداد صدقی

انتشارات سوره مهر

سال چاپ: ۱۳۹۷

ماجرا‌های کتاب آبنبات دارچینی بین سال‌های ۷۲ تا ۷۴ می‌گذرد. در این کتاب، محسن درگیر ماجرا‌هایی می‌شود که ناخواسته روی زندگی خود و اطرافیانش تاثیر می‌گذارد و همین امر موقعیت‌های طنزآمیزی ایجاد می‌کند. کتاب طنز "آبنبات دارچینی" نوشته مهرداد صدقی در واقع ادامه دو کتاب "آبنبات هل‌دار" و "آبنبات پسته‌ای" است.

در بخشی از این کتاب می‌خوانیم: "با اینکه روی براوو برای یک نفر هم جا تنگ بود دایی اصرار داشت ما را برساند. طبق معمول دایی برای اینکه دیرتر به خانه برود، داشت دورترین مسیر را انتخاب می‌کرد... من و دایی روی موتور نشستیم و مثل انواع پیوند‌های شیمیایی به هم نزدیک شدیم، اما سعید جا نشد. اول مثل پیوند واندروالسی، اما آخر حتی با پیوند کوالانسی هم سعید جا نشد... هرجور بود فشرده‌تر از قبل نشستیم و کمی در آرایش فضایی‌مان تغییر دادیم.

من دستم را دور کمر دایی حلقه کردم و جلوی او نان‌ها را توی دستم گرفتم. سعید هم دو دستی به من چسبید تا از پشت موتور نیفتد. نصف بدنش روی هوا بود و بر خلاف کارتون‌ها که طرف نمی‌داند زیرش خالی شده، نمی‌افتد او با اینکه می‌دانست روی هیچی نشسته است، باز هم نمی‌افتاد. هیچ یک از فرمول‌های فیزیک نمی‌توانستند محاسبه کنند سعید چطور نشسته است. اگر موتور حیوانی زنده بود راحت‌تر می‌توانستم توضیح بدهم سعید کجای موتور نشسته است.

پاندای محجوب...

جابر حسین‌زاده نودهی

انتشارات چشمه

سال چاپ: ۱۳۹۷

عنوان اصلی رمان این است: "پاندای محجوب بامبو به دست با چشم‌هایی دورسیاه، در اندیشه انقراض": رمانی که می‌توان آن را نوعی طنز اجتماعی دانست. ماجرا از این قرار است که حامد، مهندس جوان سی و یکی دو ساله که خانه‌ای مجردی در محله شهرک نفت دارد، در قالب تک‌گویی درونی روابط پیرامونش را روایت می‌کند. حامد قبلاً عاشق دختردایی‌اش بوده: عشقی ناکام که در جوانی به آزردگی‌اش رسیده.

ترس‌های کودکی، عشق زمان نوجوانی، حساسیت‌های دوران دانشجویی، ناکامی عشقی جوانی، سبک زندگی بعد از آن و البته محیط اجتماعی‌ای که راوی در آن نفس می‌کشد، وضعیت روانی خاصی برای او به‌وجود می‌آورد؛ طوری که سه چهار سال است مراجعاتش را به روانپزشک شروع کرده تا بتواند راهی برای تحمل این دنیا و آدم‌ها پیدا کند.

شخصیت‌های رمان از راوی گرفته تا آن‌هایی که بعداً وارد ماجرا می‌شوند، جوانی که سودای سفر دارد، مریدی که به دنبال مراد دیوانه‌اش است، دختری که در پی کشف و توصیف راز و رمز کائنات است، عمه‌ای که در خیالش، عاشق سربازی آلمانی است و آدم‌هایی که به مطب روانپزشکان رفت و آمد می‌کنند، در زندگی‌شان به پوچی می‌رسند و بانادانی‌شان، طنزی تلخ می‌آفرینند.

در بخشی از کتاب می‌خوانیم: "ساعت تقریباً شش بعدازظهر بود که سامان پیدایش شد این طرف‌ها. برایش چای ریختم و نشسته بودیم روبه‌روی هم روی این مبل‌های استیل دور پذیرایی. حرف نمی‌زد و چند دقیقه بود که لبش را چسبانده بودبه لیوان چای و از بس داغ بود نمی‌توانست بخورد. نگاهش را دوخته بود به فرش و انگار از جایی منتظر دستور ورود چای به دهانش بود. من هم سیگار روشن کرده بودم و منتظر بودم بنالد دردش چیست. نیم ساعت قبلش زنگ زده بود و با صدای هیجان زده‌ای پرسیده بود خانه‌ام یا نه.

به خاطر حضرت آقا، پرستو را پیچاندم که قرار بود برایم از آن کوکو‌های سیب‌زمینی‌اش بیاورد. طفلک کلی هم ناراحت شد و تعارف زد اگر نمی‌خواهی مرا ببینی لااقل کوکو‌ها را با آژانس بفرستم برایت. پرستو و کوکو‌ها را انداخته بودم برای فردا، آن وقت مردک نشسته بود روبه‌روی من و زل زده بودبه گل‌های فرش ماشینی. سیگارم داشت تمام می‌شد و می‌خواستم متلکی چیزی بارش کنم که دهانش باز شد: می‌شه بشینیم روی زمین؟ "

از پشت میز عدلیه

(خاطرات یک قاضی دادگستری)

امین تویسرکانی

انتشارات چشمه

سال چاپ: ۱۳۹۷

کتاب "از پشت میز عدلیه" شامل خاطرات طنز یک قاضی دادگستری به نام امین تویسرکانی است. نویسنده در مقدمه کتاب که با لحنی طنز و در قالب صورت‌جلسه‌های دادگاهی نوشته شده، می‌گوید: "از همین ابتدا تکلیف را روشن کنم که خدای نکرده تا پایان کتاب مدام در تردید و سردرگمی نباشید: تمام خاطرات نقل شده در این کتاب کاملاً واقعی هستند. هر چند ادبیات نوشتار طنز است، محتوا واقعیاتی است غیرتخیلی، غیراستعاری، غیرسوررئال، غیرسمبلیک، غیرفانتزی و کلاً غیر همه چیز. "

تویسرکانی در واقع تلاش کرده خاطرات را با زبانی خودمانی بنویسد و واقعیات روزمره زندگی یک قاضی را درون و بیرون دادگستری نقل کند. نویسنده سعی کرده خود و دیگران را نقد کند و از سختی‌ها و خوشی‌های شغلش نیز بگوید؛ به این امید که تصویر واقعی و محسوس‌تری از یک قاضی را به مخاطب نشان بدهد.

در قسمتی از این کتاب می‌خوانیم من متعجبانه پرسیدم: "واقعاً بیست و پنج ساله که درگیر این پرونده هستین؟ " یکی از خانم‌ها پاسخ داد: "بله آقای قاضی. روز‌های اول که می‌رفتیم دادسرا، کارمند شعبه تازه استخدام شده بود، اما الان یه سالی هست که بازنشست شده. " یکی دیگر گفت: "چرا قاضی فلانی رو نمی‌گی که روز اول دیدیمش، مو و ریشش مشکی بود، اما الان یه تار مو رو سرش نیست و ریشش هم کامل سفید شده. " من که هاج و واج به درد دل‌های صادقانه آن‌ها گوش می‌دادم، از نحوه آشنایی‌شان با هم و این که چه‌طور همه با هم پیگیر پرونده هستند، پرسیدم.

یکی از خانم‌ها جواب داد: "آقای قاضی، اوایل هم رو نمی‌شناختیم، اما این سال‌ها این‌قدر رفتیم دادسرا و اومدیم که با هم آشنا و صمیمی شدیم و الان سال‌هاست با هم رفت و آمد خانوادگی داریم. " من که هیچ حرفی نداشتم بزنم و کاملاً حق را به آن‌ها می‌دادم، برای خالی نبودن عریضه گفتم: "خب پس این اطاله رسیدگی یه خیری هم داشته که دوست‌هایی به این خوبی پیدا کردین! " این مزه‌پراکنی لوس من را یکی از خانم‌ها چنین دردناک جواب داد: "بله آقای قاضی، ولی اگه دادگستری همون ۲۵ سال پیش پول من رو پس گرفته بود، من الان تو خونه اجاره‌ای از دوست‌هام پذیرایی نمی‌کردم. " خیلی شرمنده گفتم: "موضوع پرونده شما رو به گوش مسئولان بالادست می‌رسونم. "

نئوگلستان

پدرام ابراهیمی

انتشارات چشمه

سال چاپ: ۱۳۹۴

"نئوگلستان" نوشته پدرام ابراهیمی با نگاهی طنز سراغ یکی از شاهکار‌های کلاسیک ایران یعنی گلستان رفته است. در نگاه نخست شاید این کتاب، بازنویسی دوباره‌ای از حکایت‌های گلستان سعدی به نظر برسد، اما خودش در این باره گفته است: "قدیمی بودن قالب و وجود متن‌های بسیار این چنینی، بزرگ‌ترین ریسک من در برداشتن چنین ایده‌ای بود.

تا حدی که گمان می‌کنم بخشی از مخاطبان به صرف مطلع شدن از قالب کتاب، دوست نداشته باشند آن را بخوانند. ولی در من اطمینانی وجود داشت از اینکه می‌توانم حرف نویی بزنم. همین اطمینان باعث شد در سال ۹۲، چندماه تمام فعالیت‌های مطبوعاتی و غیرمطبوعاتی خود را رها کرده و کتاب را به اتمام برسانم. " کتاب از سه بخش تشکیل شده است: "در معنا"، "در صورت" و "در پرانتز".

در بخشی از این کتاب می‌خوانیم: "حکیمی پسران را پند همی داد که "جانان پدر ... " پسران گفتند: "آه ... پدر باز شروع نکن‌ها. " حکیم ادامه داد: "اول اجازه بدهید بگویم، بعد سر جوسازی بگیرید. " پسران گفتند: "جان مادرت برو و چند جفت گوش مفت تازه‌نفس بیاب که تمام تصایح دنیا و عقبا را صدبار بر ما خوانده‌ای. حکیم دل آزرده به افق خیره گشت و گفت: "منت خدای را که مرا نعمت فراوان عطا کرد و بهر من میراث‌خوار قرار داد، حال آن که بدین کردار، من ایشان را از ارث محروم کنم. " از پدرام ابراهیمی، کتاب "تاریخ روی تردمیل" از سوی انتشارات "روزنه" نیز چاپ شده است.

مردم، ... و مابقی قضایا

ناهید شریفی امینا

انتشارات روشنگران و مطالعات زنان

سال چاپ: ۱۳۸۵

کتاب "مردم، ... و مابقی قضایا"، دومین کتاب ناهید شریفی امینا بود کتاب اول او "گلابتون بر دیبا" در سال ۱۳۸۱ چاپ شد. "مردم؛ و مابقی قضایا" شامل شش داستان کوتاه است که درباره روابط حاکمان با مردم‌شان از زمان‌های قدیم تاکنون می‌گوید.

نویسنده سعی کرده داستان‌ها و نکات خود را در قالب طنز به نوشته دربیاورد و در کنار آن، ظرافت‌های موضوع داستان را از یاد نبرد: "آنچه اسباب حیرت است، این است که همه ضرب‌المثل‌ها و حکمی که برای تبرای بنی آدم از پلیدی، طی قرون متمادی و سینه به سینه، خودشان را به زمانه ما رسانده‌اند و در زندگی روزمره افراد، کم‌وبیش مصداق پیدا می‌کنند، در رویارویی با وقایع و رویداد‌های تاریخی، می‌شوند سکه یک پول سیاه! و همچنین اسباب حیرت است که می‌بینیم، فاجعه‌سازان تاریخ که بر مسند قدرت تکیه داشته‌اند و دارند و خواهند داشت، همان تافته‌های جدابافته خدا بوده‌اند و هستند و خواهند بود که همواره از "مکافات عمل" مصون بوده و هستند و خواهند بود.

آن‌ها به دنیا آمده بودند و آمده‌اند و خواهند آمد، تا بتارانند و بتازند و در این راستا از ارتکاب هیچ رذالت و جنایتی دریغ نورزند، آخرسرهم که ریق رحمت را سر می‌کشند، تابوتشان با سلام و صلوات تشییع شود و در بزرگداشت‌شان داد سخن داده شود که: "نام نامی این جنت‌مکان برای همیشه در تاریخ خواهد ماند. "

  گاهی با حقیقت‌هایی از زندگی روبرو می‌شویم که درک و قبول آن‌ها به اندازه‌ی فرو بردن یک قرص بزرگ و سفت بدون آب، سخت است. اما اگر می‌خواهید واقعا از زندگی‌تان لذت ببرید، باید حقیقت‌های غیرقابل اجتناب را بپذیرید تا لحظه‌های عمرتان را صرف چیز‌هایی کنید که برای‌تان مهم هستند.

در این مطلب به حقیقت‌های بیرحمانه‌ای از زندگی اشاره می‌کنیم که بیشتر ما از پذیرفتن آن‌ها می‌ترسیم. اما این حقیقت‌ها هر چند که دردناک و ناخوشایند هستند، می‌توانند به ما کمک کنند زندگی‌مان را سروسامان دهیم و بیشترین بهره را از روز‌های عمرمان که نمی‌دانیم چقدر قرار است باشد، ببریم.

روزی دیگر زنده نخواهیم بود

همه‌ی ما دوست داریم فکر کنیم فنا ناپذیریم، اما اینگونه نیستیم. پس دست از «ای کاش‌ها» و «چه می‌شد اگرها» بردارید و شروع کنید به لذت بردن از هر آنچه هم اکنون وجود دارد. فقط آرزو کردن و رویاپردازی شما را به جایی نمی‌رساند؛ اگر فکر می‌کنید آرزویی که دارید دست یافتنی است پس دست به عمل بزنید. شاید کلیشه‌ای به نظر برسد، اما ارزش یادآوری را دارد: شما فقط یک بار فرصت زندگی کردن دارید، پس بهترین استفاده را از این فرصت بکنید.

همه‌ی دوروبری‌های‌تان روزی میمیرند

پدر و مادرتان را در آغوش بکشید و به آن‌ها بگویید چقدر دوست‌شان دارید. آن‌ها روزی نخواهند بود و فقط عکس‌شان را می‌توانید ببینید. تصور نکنید خودشان می‌دانند چقدر دوست‌شان دارید؛ دوست داشتن را باید به زبان بیاورید و نشان دهید. هیچکس همیشه زنده نیست، درست است؟ پس به عزیزان‌تان بگویید چقدر برای‌تان مهم‌اند و عاشق‌شان هستید. برای رابطه‌های صمیمی و نزدیک‌تان تلاش کنید و مراقب‌شان باشید. مهربانی و همدلی از راه‌های مراقبت از رابطه‌اند. با هم خوش بودن را فراموش نکنید! وقتی زندگی‌تان به پایان برسد، تنها چیزی که از شما می‌ماند، محبت و دوستی است.

پول شما را خوشحال نمی‌کند

فرقی نمی‌کند چقدر سخت کار و تلاش کنید، به هر حال پول برای‌تان شادی نمی‌خرد. بله شما به پول برای زندگی کردن نیاز دارید، اما فراتر از آن، ضامن خوشحالی‌تان نیست. با پول زیاد، چیز‌های فراوانی می‌توانید بخرید، اما این «چیزها» فقط در کوتاه مدت می‌توانند شما را راضی کنند.

چه اتفاقی خواهد افتاد وقتی لذت کوتاه مدت‌تان تمام شود؟ دوباره و دوباره به دنبال‌شان می‌روید و در سیکلی که هرگز پایانی ندارد گرفتار خواهید شد. شادی واقعی از صلح درون ناشی می‌شود. تحقیقی که در دانشگاه سن فرانسیسکو انجام شده نشان می‌دهد افرادی که برای کسب تجربیات پول خرج می‌کنند، شادتر از افرادی هستند که برای خرید وسایل پول خرج می‌کنند و احساس بهتری نسبت به زندگی دارند.

به دنبال شادی گشتن باعث می‌شود نتوانید پیدایش کنید

گذشته را نمی‌توانید تغییر دهید. آینده هم هنوز روی نداده است. تنها چیزی که وجود دارد، زمان حال است. به دنبال شادی رفتن به این معنی است که در لحظه زندگی نمی‌کنید، چون باور دارید که شادی جایی در بیرون از وجود خودتان است و باید به دنبالش بگردید. اما حقیقت این است که:

شادی فقط از درون‌تان ناشی می‌شود؛ و تنها راه خلق آینده‌ای بهتر برای خودتان و دیگران این است که لحظه را پاس بدارید و زودتر دست به عمل بزنید. شما لذت بردن از زمان حال‌تان را شروع کنید تا فردا خودش از راه برسد.

وقت صرف کردن برای دیگران بیشتر از پول صرف کردن بر

زندگی‌تان اثر می‌گذارد

اگر برای ارتباط با دیگران وقت بگذارید، این ارتباط به گونه‌ای بر زندگی‌تان اثر می‌گذارد که حتی نمی‌توانید تصورش را بکنید. وقت صرف کردن برای ارتباط‌های موثر و صمیمی با انسان‌هایی که به شما انرژی می‌دهند و برای‌تان ارزش قائل هستند، شما را شارژ و بانشاط می‌کند. کمک کردن به دیگران همیشه قابل ستایش است و هر چند وظیفه دارید خانواده‌تان را تامین کنید، اما در قبال پاسخ دادن به نیاز‌های عاطفی‌شان نیز مسئولیت دارید. عزیزان شما نیاز دارند با آن‌ها و درکنارشان باشید. عشق و ارتباط همیشه بیشتر از پول ارزش دارد.

شما نمی‌توانید همه را شاد و راضی نگه دارید

نگران این نباشید که چرا نمی‌توانید همه را از خود راضی نگه دارید. شما مسئول شادی دیگران نیستید. اگر تمام وقت‌تان را صرف راضی نگه داشتن دیگران کنید، بالاخره روزی خسته و فرسوده می‌شوید و می‌بینید هیچ انرژی برای خودتان باقی نمانده و ضمنا هنوز هم هستند کسانی که از شما ناراضی‌اند. اگر چیزی برخلاف باور‌های فردی شماست، در مقابلش بایستید و فکر نکنید باید با همه چیز موافق باشید تا کسی دلخور نشود. اگر می‌خواهید از عمرتان بهره ببرید، مدام خشنود کردن دیگران را فراموش کنید و هر جا که لازم بود قاطعانه «نه» بگویید.

کمال گرایی و تلاش برای تائید گرفتن از دیگران نابودتان

خواهد کرد

اگر هر روز مقابل آینه بایستید با این هدف که عیب و ایرادهای‌تان را به رخ خودتان بکشید، زودتر از آنچه فکر کنید پیر خواهید شد. سعی نکنید از کاستی‌های‌تان فرار کنید، اما به دنبال کامل و بی‌عیب بودن هم نباشید، چون پیدایش نمی‌کنید. اگر همیشه در حال تلاش برای تغییر دادن خودتان باشید، هرگز شاد نخواهید بود. شادی و قدرت واقعی از همان چیزی که واقعا هستید نشات می‌گیرد.

زیبا بودن یعنی خود واقعی‌تان بودن. شما نیازی ندارید که دیگران تائیدتان کنند؛ خود شما باید خودتان را قبول داشته باشید. اگر گُل نیلوفر آبی متولد شده‌اید، یک نیلوفر آبی زیبا باشید، سعی نکنید تبدیل به گُل مگنولیا شوید! اگر مدام در جستجوی تائید دیگران باشید و سعی کنید خودتان را تغییر دهید تا با معیار‌های دیگران جور شوید، تمام زندگی‌تان را زجر خواهید کشید. شادی و رضایت واقعی شما در باور خودتان نهفته است، در اعتماد بنفسی که به خود دارید و در ایمانی که به خود آورده‌اید.

احساسات مهم‌اند، اما همه چیز نیستند

اگر تصور می‌کنید افکار و احساسات شما، قدرت مطلق زندگی‌تان هستند، دوباره فکر کنید. احساسات باعث می‌شوند کار‌های جالبی بکنیم، اما برخی از احساسات ما منتهی به کار‌های خوشایندی نمی‌شوند. به جای اینکه خودتان را گول بزنید و احساسات واقعی‌تان را پنهان کنید، به حس واقعی‌تان توجه کنید. خشم، فرسودگی، اضطراب و اندوه احساس‌هایی کاملا طبیعی هستند و هیچکس نمی‌تواند بگوید تجربه‌شان نکرده است، پس انکارشان نکنید.

وقتی آن‌ها را می‌پذیرید و به آن‌ها فرصت بروز می‌دهید، خودشان رهای‌تان می‌کنند. قوی‌ترین هیجانات ما تعیین کننده‌ی نحوه‌ی رفتار و تفکر ما هستند و می‌توانند شخصیت ما را به بدترین شکل ممکن تحت تاثیر قرار دهند. اما چیزی که باید به خاطر داشته باشید این است:

احساسات ما فقط احساس هستند، نه چیزی بیشتر! این رفتار و معنایی که شما به احساسات خود ربط می‌دهید است که رابطه‌ی شما با هیجانات‌تان را تعریف می‌کند.

شما مسئول خودتان هستید

هیچکس قرار نیست به خاطر شما زندگی کند. همه‌ی ما افرادی را می‌شناسیم که در سنین میانسالی، هنوز وابسته و بی‌هدف‌اند و به تنهایی از پس زندگی خود برنمی‌آیند. این افراد هنوز مسئولیت خود را نپذیرفته‌اند، برای همین دست به هیچ کاری نمی‌زنند. این واقعیت را نمی‌توان منکر شد که زندگی گاهی غیرمنصفانه است و برخی از افراد شانس کمتری نسبت به بقیه دارند. اما همان اندازه که شانس و سرنوشت واقعیت دارد، به همان اندازه هم مسئول زندگی خود هستید و باید از تمام توانایی‌ها و امکانات خود بهترین استفاده را بکنید؛ راه دیگری ندارید!

مقصر دانستن دیگران تنها نتیجه‌ای که دارد، تلخی و خشم و ضعف است. روزی که متوجه شوید مسئول روشی هستید که در برابر چالش‌ها و سختی‌های زندگی‌تان در پیش می‌گیرید، می‌بینید که قدرت‌تان چند برابر می‌شود، چون دیگر خود را متکی به دیگران نمی‌دانید و منتظر هیچکس دیگر نیستید.

روزی می‌رسد که خواهید دید چیز‌هایی که نگران‌تان

می‌کردند دیگر برای‌تان اهمیتی ندارند

یک روز به این نتیجه می‌رسید که تمام چیز‌هایی که برای‌شان نگران بودید، دیگر مهم نیستند. خوشبختانه زمانی به این مسئله پی می‌برید که هنوز فرصت دارید تا کار‌هایی را انجام دهید که دوست دارید، بدون اینکه نگرانی‌های گذشته را با خود حمل کنید.

به گفته‌ی وینستون چرچیل: «وقتی به تمام نگرانی‌های گذشته‌ام نگاه می‌کنم، به یاد داستان پیرمردی می‌افتم که هنگام مرگ گفته بود در زندگی‌اش مشکلات بسیار بسیار زیادی داشته که بیشتر آن‌ها هرگز اتفاق نیفتادند!».

استعداد بدون تلاش، نابود شدنی است

اگر خداوند به شما استعدادی داده است یا می‌خواهید استعدادی را کسب کنید، منتظر نمانید؛ پرورشش دهید و به آن ببالید. خودتان را باور کنید، شما جسارت‌هایی دارید که هنوز کشف‌شان نکرده‌اید و بیشتر از آنچه فکر می‌کنید بااستعدادید، فقط نیاز به تمرین و تلاش و پشتکار دارید تا استعدادتان را بروز دهید. تنها استعداد داشتن کافی نیست. استعدادی که تمرین داده نشود، محو و نابود خواهد شد.

کاری را که امروز می‌توانید انجام دهید انجام دهید، شاید

فردایی نباشد

زمان حال، تنها چیزی است که وجود دارد، نه گذشته مهم است و نه کسی از آینده خبر دارد. شاید فردایی وجود نداشته باشد، پس تعلل نکنید و کاری را که امروز شدنی است برای فردا نگذارید. شاید هرگز فرصت انجام آن را پیدا نکنید.

زندگی قرار نیست راحت باشد، گلایه نکنید

به نظر می‌رسد برای عده‌ای از افراد، شکایت کردن و غُر زدن، شیوه‌ای از زندگیست. بودن در کنار آدم‌هایی که مدام آه و ناله می‌کنند واقعا خسته کننده و طاقت فرساست. زندگی برای هیچکس ساده نیست و قرار هم نبوده که ساده باشد. اگر زندگی دیگری می‌خواهید، بسیار خب! به دنبالش بروید و کاری بکنید. از دیگران گله کردن و پیوسته بهانه گرفتن، شما را تنها و ناامید خواهد کرد. هیچکس قرار نیست زندگی‌تان را تغییر دهد.

دانسته‌های‌تان را در اختیار دیگران بگذارید

اگر چیزی را می‌دانید و مطمئنید که به درد دیگران هم خواهد خورد، پس آن را با دیگران به اشتراک بگذارید. اجازه ندهید خودخواهی جلوی کمک و مهربانی‌تان را بگیرد. دنیا بدون مهربانی و همدلی جای بسیار سخت‌تری برای همه از جمله خودتان خواهد شد. برای آنچه باور دارید درست است بایستید و از حرف زدن نترسید. هیچ چیز بدی تا زمانی که شهامت گفتن حقیقت را پیدا نکنید، اصلاح نخواهد شد. اگر به حقیقتی آگاه هستید آن را افشا کنید؛ دنیا به طرز عجیبی تشنه‌ی حقیقت است.

روی خودتان سرمایه گذاری کنید تا زندگی‌تان را نبازید

منفعل نباشید. اگر کاری هست که دوست دارید برای دل خودتان انجامش دهید، تصمیم به انجامش بگیرید. وقت گذاشتن برای خودتان هرگز کار بدی نیست. شما وظیفه دارید از جسم و روح‌تان به بهترین شکل ممکن مراقبت کنید. آرامش و توجهی که امروز به خودتان هدیه می‌دهید، سرمایه گذاری بلند مدتی است که نتیجه‌اش را سال‌ها بعد هم می‌بینید. آرامش ذهنی، ضروری‌ترین ابزاری است که برای غلبه بر چالش‌های حتمی زندگی به آن نیاز دارید.

وقتی با سختی‌ها روبرو می‌شوید، فقط واکنش شماست

که اهمیت دارد

فرقی نمی‌کند اتفاقی که برای‌تان روی داده چقدر بد است؛ این واکنش شماست که اهمیت دارد. تسلیم شدن هرگز ایده‌ی خوبی نیست، واکنش مناسب یعنی دست به کار شدن. تنها چیزی که در شرایط سخت و ظاهرا غیرقابل کنترل، در کنترل شماست، نگرش‌تان است.

ما نمی‌توانیم اجتناب ناپذیر‌های زندگی را تغییر دهیم. تنها کاری که می‌توانیم بکنیم این است که با تمام توانمندی‌ها و امکاناتی که داریم، نقش خود را بازی کنیم و چیزی که به بازی ما قدرت می‌دهد، نگرش و طرز فکر ماست. زندگی ده درصد چیزی است که برای‌مان روی می‌دهد و نود درصد واکنشی است که به آن نشان می‌دهیم.

به دنبال معانی و هدف‌های عمیق‌تری باشید

زندگی، کنکاش و کشف است. سطحی نگاه نکنید، سوال بپرسید و کنجکاو باشید. کنجکاوی شما را جوان و فعال نگه می‌دارد. یادتان باشد: مفهوم زندگی، کشف راز‌های کهن و واقعیت‌های پنهانی نیست که برای اکثر افراد دست یافتنی نیستند، بلکه زندگی آگاهی و هوشیاری نسبت به خود است و درک این که معنایی که به دنبالش هستید، در درون خود شماست و فقط باید آن را بشناسید. نیاز‌های واقعی‌تان را نادیده نگیرید و مرز بین آرزو و رویای محال را تشخیص دهید. جاه طلبی فایده‌ای ندارد، مگر اینکه در جهت‌شان حرکت کنید و از مرحله‌ی خیال پردازی عبور کنید. تلاش هوشمندانه تنها چیزی است که جواب می‌دهد.

زمان، ارزشمندترین چیزی است که در زندگی دارید

منتظر نمانید تا «وقت کافی» برای کاری که دل‌تان می‌خواهد پیدا کنید؛ شما هرگز وقت کافی نخواهید داشت. همین الان کاری را که دوست دارید، با هر چه که هم اکنون دارید انجام دهید. زمان منتظر شما نمی‌ماند.

منبع: hackspirit

 در سالی که به‌طور مداوم اخبار فوری درباره خشونت و مرزبندی در جوامع از رسانه‌ها می‌شنویم و همگان در این فضای خشن در تلاشند تا هویت خود را حفظ کنند، نویسندگان شناخته شده و نویسندگانی که به‌تازگی به‌خاطر آثارشان در میان کتابخوان‌ها شناخته شده‌اند با داستان‌هایی از عشق متعالی، رویارویی شجاعانه با قدرت و اتفاقات تاریخی که نباید آن‌ها را فراموش کرد، به میانه این بحث‌ها و جدل‌ها آمده‌اند و کتاب‌هایی نگاشته‌اند که ما با مطالعه آن‌ها بهتر بدانیم که هستیم، که بوده‌ایم و باید تبدیل به چه انسان‌هایی بشویم.

۲۰۱۹ سال دو‌تایی‌ها بوده: ۲ برنده جایزه نوبل، ۲ برنده جایزه بوکر، درحالی‌که مقامات نوبل در سال‌جاری قول داده بودند که در هنگام اعطای جوایز نوبل ادبیات ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ نگاهی فراتر از اروپا داشته باشند. هر دوی این جایزه‌ها به ۲ اروپایی داده شد. برنده نوبل ادبیات ۲۰۱۸ اولگا توکارچوک از لهستان تعیین شد و پیتر هانکه حامی و ستاینده سیاست‌های اسلوبودان میلوسوویچ در زمان جنگ بالکان و نسل‌کشی در صربرنیتسا برنده جایزه نوبل ادبیات ۲۰۱۹ شد.

ازدیگر سو، جایزه بوکر ۲۰۱۹ میان مارگارت آتوود به‌دلیل نگارش کتاب «وصیت‌ها» و برناردین اواریستو به‌خاطر نگارش کتاب «دختر، زن، دیگران» تقسیم شد. امسال همچنین نشریات و مجلات، فهرست‌های به نسبت گوناگون و متفاوتی از آثار برتر نگاشته شده در سال ۲۰۱۹ منتشر کردند. به همین جهت در زمان نگارش این مطلب تصمیم گرفتیم از ۳ منبع برای نگارش این مطلب درباره ۱۰ کتاب برتر سال استفاده کنیم.

دختر، زن دیگران

۱۲ فصل، ۱۲ شخصیت

برناردین اواریستو در سال‌جاری توانست با کتاب «زن، دختر، دیگران» جایزه بوکر ۲۰۱۹ را به‌طور مشترک با مارگارت آتوود از آن خود کند. در این کتاب تنها یک داستان روایت نمی‌شود؛ در هر فصل از کتاب دختر، زن، دیگران، زندگی یکی از این ۱۲ نفر روایت می‌شود. اگر چه به داستان هر یک از این شخصیت‌ها در یک فصل به‌طور جداگانه پرداخته می‌شود زندگی آن‌ها به‌دلیل وجود دوستان مشترک، افراد خانواده یا دیدار‌های تصادفی با یکدیگر تلاقی می‌کند.

فمینیسم، سیاست، پدرسالاری، موفقیت و ارتباطات از موضوعاتی هستند که در زندگی شخصیت‌های این داستان مورد بررسی قرار‌می‌گیرند. این رمان لبریز از احساسات عاشقانه و دربردارنده لحنی طنزآمیز است. برناردین اواریستو درباره دلایل نگارش این کتاب گفته است: من از این قضیه که زنان سیاهپوست بریتانیایی به وضوح در ادبیات به چشم نمی‌آمدند، بسیار احساس ناراحتی می‌کردم. من می‌خواستم داستان زندگی آنان را از اوان نوجوانی تا سنین پیری شرح دهم. البته نمی‌خواستم به مسیر زندگی آنان به‌صورت خطی نگاه کنم. راه‌های زیادی برای تفسیر «دیگری» وجود دارد. زنان از جهات بسیاری در جامعه به‌عنوان «دیگران» تلقی می‌شوند، حتی در بسیاری از اوقات زنانی هستند که دیگر زنان را «دیگری» می‌دانند.

پلنگ سیاه گرگ قرمز

روایتی افسانه‌وار از داستانی پر‌ماجرا

مارلون جیمز که در کارنامه نویسندگی‌اش یک جایزه بوکر نیز به چشم می‌خورد، با الهام از افسانه‌های آفریقایی آمیخته به وقایع پرتنش میان پادشاهی شمال و پادشاهی جنوب که ۲ دولت متخاصم هستند، تلاش یک گروه از افراد مختلف برای پیدا کردن یک پسربچه گمشده را روایت می‌کند و این روایت را تبدیل به یک ماجرای خارق‌العاده کرده است. این گروه در جریان جست‌و‌جو برای یافتن این پسربچه پا به دنیای بی‌رحم درون جنگل‌های پرپشت و انبوه می‌گذارند.

طرح این داستان به‌صورت فلش‌بک و روایت داستان بدون رعایت ترتیب تاریخی است. محور این داستان بر شخصیت یک فرد به نام «جست‌وجوگر» استوار است. جست‌و‌جوگر مردی است که به‌دلیل مهارت‌هایش در شکار شناخته شده است. جست‌وجوگر که پیش‌تر قاعده‌ای برای خود تعیین کرده بود مبنی بر اینکه تنهایی کار کند، این بار این قاعده را می‌شکند و با گروهی که خود عضوی از آنان است به جست‌وجوی پسر بچه می‌روند.

در جریان این جست‌و‌جو است که او و گروه همراهش با حیوانات و افراد عجیبی رودررو می‌شوند. مارلون جیمز به مفاهیمی نظیر مبانی واقعیت، محدودیت قدرت، زیاده‌روی‌های جاه‌طلبانه، آرزوها، ماکیاولیسم، وظیفه و افتخار در لابه‌لای سطور این رمان و در فصل‌های مختلف آن اشاره دارد.

مردی که همه چیز را می‌دید

گذشته در آینده یا آینده در گذشته

اگر تاریخ مانند سالنی از آینه، گذشته را در حال بازتاب می‌داد و اگر وقایع کنونی دنیای سیاست را به مثابه یک تصادف تاریخی می‌توانستیم قلمداد کنیم آنگاه رمان «مردی که همه چیز را می‌دید» اثر دبورا لووی را که درباره داستان معماگونه مردی در ۲ منطقه زمانی است که ۲ تصادف رانندگی را نیز تجربه کرده، می‌توان رمانی تلقی کرد که در همه ادوار قابل‌خواندن است. می‌توان دنیای درونی را که لووی در این رمان ترسیم کرده فضایی بی‌ثبات توصیف کرد که آن گذشته و حال با یکدیگر همزیستی دارند.

در اواخر دهه ۸۰ سائول قهرمان یا ضد‌قهرمان این داستان به برلین می‌رود تا تحصیل خود در رشته کمونیسم را در کشور‌های شرق اروپا تکمیل کند. داستان این رمان در واقع بر پایه حوادث عجیبی که با محوریت ۲ تصادفی که در سال‌هایی ۱۹۸۸ و ۲۰۱۶ برای سائول رخ می‌دهد، نگاشته شده است. لووی در این کتاب قواعد متعارف روایت داستان را کنار می‌گذارد تا بتواند جایگاه فرد و مجرمیت بشر در طول تاریخ را بررسی کند. «مردی که همه چیز را می‌دید» از سبک داستانی کاملا نامتعارفی تبعیت می‌کند و ارزش آن را دارد که این رمان را در فهرست بهترین کتاب‌های داستانی سال ۲۰۱۹ قرار دهیم.

بهشت‌ها

زندگی همزمان در عصر شکسپیر و نیویورک معاصر

خط زمانی داستان «بهشت‌ها» هم مشابه خط زمانی داستان مردی که همه چیز را می‌دید، ناپایدار و بی‌ثبات است. رمان پرمفهوم بهشت‌ها اثر ساندرا نیومن داستان زنی است که وجودی ۲ بخشی دارد. او برخی اوقات از خواب با شخصیتی مشابه «شخصیت زن سیاه» که در غزلیات شکسپیر انگلستان دوره رنسانس از وی نام برده شده بیدار می‌شود و گاهی در نیویورک قرن بیست‌و‌یکم که اوضاع در آن به‌صورت روزمره در حال بدتر شدن است. کیت که رئیس یک کمپانی در نیویورک است در یک مهمانی با بن آشنا می‌شود و این دو عاشق یکدیگر می‌شوند.

آن‌ها در حال آغاز ایجاد یک رابطه نامزدی هستند، اما کیت زنی است که بیشتر در دنیای خیالات خود سیر می‌کند. او برخی از مواقع موقع برخاستن از خواب خود را در نقش امیلیا یا همان زن سیاه غزلیات شکسپیر در لندن سال ۱۵۹۳ می‌یابد. البته این تنها وجه داستان نیست، بلکه اقداماتی که کیت در نقش امیلیا در انگلستان دوره رنسانس انجام می‌دهد، باعث تغییر مسیر کل تاریخ و حتی زندگی کیت در نیویورک ۴۰۰ سال بعد نیز می‌شود. این خیالات و اوهام سرانجام این تفکر را در ذهن کیت ایجاد می‌کند که او قرار است دنیا را نجات دهد.

خانه هلندی

داستان خانوادگی درباره میراث از دست رفته

در داستان «خانه هلندی» اثر آن پاچت، سیریل کانروی یک مرد خود‌ساخته دارای مستغلات ملکی زیاد، این خانه را به‌منظور سورپرایز کردن همسرش النا در سال ۱۹۴۶ خرید. دنی و مائوو، فرزندان سیریل و النا نیز در این خانه متولد شدند. النا از این خانه بدش می‌آید و زمانی که دنی ۳ ساله و مائوو ۱۰ ساله می‌شود، او خانواده خود را ترک می‌کند و برای کار با فقرا به هندوستان می‌رود. دنی و مائوو پس از درگذشت پدرشان، توسط آندره‌آ، مادرخوانده‌شان از خانه هلندی بیرون انداخته می‌شوند.

این دو خواهر و برادر پس از خروج از این خانه کسی را به جز یکدیگر ندارند. مائوو موفق می‌شود برای دنی یک بورس تامین هزینه دانشگاهی در دانشکده پزشکی دانشگاه کلمبیا فراهم کند. دنی از دانشکده پزشکی فراغ‌التحصیل می‌شود. این روایت زندگی این دو خواهر برای ۵ دهه است. خانه هلندی یک داستان پریانی تاریک درباره ۲ نفر است که نمی‌توانند بر گذشته خود چیره شوند و با وجود اینکه در مسیر زندگی خود با موفقیت‌هایی روبه‌رو می‌شوند، اما تنها زمانی که همدیگر را می‌بینند احساس آرامش می‌کنند زمانی که این دو ناگزیر می‌شوند با افرادی که آنان را ترک کرده‌اند دوباره روبه‌رو شوند، رابطه برادری لوس و خواهری همیشه مراقب و محافظ، برای نخستین بار به‌طور جدی محک می‌خورد.

زمین در حال ناپدیدشدن

داستانی از ترس و نگرانی زنانه

در نخستین فصل این کتاب که نخستین رمان جولیا فیلیپس نیز محسوب می‌شود، ۲ دختر جوان کامچاتکایی (شبه‌جزیره‌ای در منتهی‌الیه جنوب‌شرقی روسیه) ناپدید می‌شوند. این دو دختر یکی ۱۲ ساله و دیگری ۱۱ ساله هستند. تحقیقات پلیس نیز در این زمینه بی‌نتیجه می‌ماند. این واقعه موجی از شوک و شگفت‌زدگی را در دهکده زادگاه آنان ایجاد می‌کند. در این جامعه در هم‌تنیده، هر فردی با این واقعه به‌نحوی دست به گریبان است.

در ادامه این رمان به داستان زنانی پرداخته می‌شود که ناپدید شدن این دختران تأثیر منفی روی آنان گذاشته است. نیویورک تایمز با عالی توصیف کردن این کتاب به‌عنوان نخستین رمان یک نویسنده می‌نویسد: هدف از نگارش این داستان‌ها متحد کردن یک جامعه به‌دلیل وقوع یک تراژدی نیست که البته نویسنده یک رمان دارای مضمون داستانی متعارف‌تر چنین هدفی را برای خود تعریف می‌کرد. در واقع هدف از نگارش این کتاب نشان دادن آسیب‌های روحی و روانی، شخصی، فرهنگی و احساسی است که به هر زن کامچاتکایی به‌دلیل ناپدید شدن این دو دختر وارد شده است. در مجموع می‌توان گفت رمان «زمین در حال ناپدید شدن» یک داستان چندوجهی است که به زندگی درونی زنان، ضعف‌ها و شکنندگی آنان، آرزو‌ها و رویاهایشان می‌پردازد.

غریبه‌ها و پسرعمو‌ها

تلاش برای حفظ نظم اجتماعی

لیه هیگر کوهن در کتاب «درباره غریبه‌ها و پسرعموها» داستان خانواده‌ای را روایت می‌کند که میزبانی سایر اعضای خانواده را در یک عروسی بی‌نظم و ترتیب بر‌عهده دارند. در واقع یک داستان سرگرم‌کننده درباره خانواده، فرهنگ، حافظه و جامعه است. بنی والتر در یک شهرکوچک روستا مانند به نام راندل جانکشن خود را آماده می‌کنند که عروسی دختر بزرگشان سلم را برگزار کنند. یک مراسم ازدواج می‌تواند اتفاق خیلی خوشایندی باشد که در خانه دوست‌داشتنی‌شان برگزار می‌شود.

اما والتر و بنی یک راز دارند. یک خانواده جدید به راندل جانکشن آمده و با اقداماتش ثبات و نظم اجتماعی در این شهر کوچک را تهدید می‌کند. در نتیجه بنی و والتر با وضعیتی جدید مواجه می‌شوند. در این وضعیت آن‌ها ناگزیر باید با اقدامات این خانواده مقابله کنند تا بتوانند هارمونی و نظم و هماهنگی در شهر کوچکشان را حفظ کنند. عمه گلاد مسن‌ترین عضو خانواده بنی و والتر برای شرکت در مراسم عروسی در حالی از راه می‌رسد که خاطرات گذشته درباره اتفاق ترسناکی که برای وی در دوران کودکی در راندل جانکشن رخ داده همچنان ذهنش را آزار می‌دهد. عمه گلاد در ادامه روایتی از جزئیات این حوادث و نقشی که خود وی ایفا کرده ارائه می‌دهد.

مدرسه توپکا

توپکاروایتی غیرمستقیم از زندگی بن لرنر

نام بن لرنر با نگارش کتاب «مدرسه توپکا» در بسیاری از فهرست‌های ۱۰ کتاب برتر سال جای گرفته است. این کتاب نیز مانند سایر آثار بن لرنر مملو از عناصر خود‌زندگینامه‌ای است. نام شخصیت اصلی مدرسه توپکا، که سومین رمان بن لرنر محسوب می‌شود، آدام گوردون است، درست مانند نام راوی کتاب «خروج از ایستگاه آتوچا» (اثر قبلی بن لرنر). لرنر در داستان مدرسه توپکا میان خشونت مردان جوان سفیدپوست با اوضاع سیاسی در کشورش ارتباط مستقیمی می‌بیند.

نام مدرسه که در عنوان کتاب آمده در واقع به یک بنیاد یا جامعه‌ای از روانشناسان پیشرو که در توپکا زندگی می‌کنند، اشاره دارد. پدر و مادر آدام گوردون، شخصیت اصلی داستان عضو این بنیاد هستند و هر یک دو فصل از این کتاب هشت فصلی را روایت می‌کنند. در دنیای واقعی هاریت مادر واقعی بن لرنر هم یک روانکاو شناخته شده است که در بنیاد منینگر عضویت دارد. در کتاب مدرسه توپکا مادر و پدر آدام، جین و جاناتان نیز با وجود اینکه عضو بنیاد تروپکا هستند در زندگی خود احساس خوشحالی نمی‌کنند. یکی از سؤالاتی که در کتاب مطرح می‌شود این است که آیا ما خود را به آن خوبی می‌شناسیم، در صورت شناخت بیشتر خود همچنان نسبت به یکدیگر رفتار خشنی بروز می‌دادیم؟

برف‌روب خود را از روی استخوان مردگان بران

نامه‌هایی از پیرزن راوی مرگ‌های اسرار آمیز

اولگا توکارچوک که برنده جایزه بوکر ادبی و برنده جایزه نوبل ادبیات در سال ۲۰۱۸ شده و کتاب «گریزها» اثر وی به تازگی توسط فریبا ارجمند به فارسی برگردانده شده است، این بار با کتاب «برف‌روب خود را از روی استخوان مردگان بران» در فهرست ۱۰ کتاب برتر ۲۰۱۹ از نگاه مجله تایم قرار‌گرفته. توکارچوک در برف‌روب خود را از روی استخوان مردگان بران، ذهن خلاق و خیال‌برانگیز خود را بر داستان زن لهستانی شصت‌و‌چند ساله‌ای به نام ژانینا متمرکز کرده که علاقه ماورایی (آن جهانی) به حیوانات دارد.

ژانینا که پیرزنی گوشه‌گیر در روستایی لهستانی است، اوقات خود را با ترجمه آثار ویلیام بلیک، شاعر انگلیسی و ترسیم جداول پیچیده نجومی و مراقبت از خانه همسایگان ثروتمند خود می‌گذراند. ذهن او ظاهرا بر حال متمرکز است، اما در واقع او بیشتر ذهن خود را بر ابدیت متمرکز کرده است. این ویژگی از او یک راوی خوب برای روایت تعدادی از مرگ‌های اسرار‌آمیزی که در دهکده‌اش رخ داده ساخته است. او به پاسگاه پلیس دهکده نامه‌هایی می‌نویسد و در این نامه‌ها شرح می‌دهد که به‌دلیل کار‌هایی که ما اغلب بدون فکر کردن درباره آن‌ها انجام می‌دهیم خشونت در سراسر دنیا در حال گسترش است.

آرشیو بچه‌های گمشده

آینه‌ای تمام‌نما از دنیای امروزی

این سومین کتاب والریا لویسیی، نویسنده مکزیکی و نخستین کتاب وی به زبان انگلیسی است. او در این کتاب به بحران بزرگی که در حال حاضر کودکان دچار آن هستند، می‌پردازد. بحران کودکانی که از مرز‌ها گذر می‌کنند و حین گذر از مرز‌ها جان خود را از دست می‌دهند یا دستگیر می‌شوندو یا به همراه مراقبان خود از آمریکا دیپورت می‌شوند. داستان این رمان بر یک زوج و ۲ فرزندشان که نامی از آن‌ها در کتاب به میان نمی‌آید. این زوج به همراه فرزندانشان در حال انجام سفری از نیویورک به مرز مکزیک هستند. این دو زوج در حال انجام تحقیقات مستقل قوم‌نگارانه هستند و زندگی‌شان در آستانه فروپاشی است. زن در تلاش است تا به یک زن مکزیکی مهاجر کمک کند فرزندش را بیابد. فرزند این زن مکزیکی در زمان تلاش وی برای عبور از مرز ناپدید شده است.

خواندن این رمان هم در خواننده ایجاد خشم و نفرت می‌کند و هم حالت دلسوزانه‌ای را در وی برمی‌انگیزاند. کدام کتاب است که تا این حد احساسات متضادی را در خواننده خود ایجاد کند؟ این در واقع توانایی والریا لویسیی را در نگارش رمان نشان می‌دهد. رمان «آرشیو بچه‌های گمشده» در فهرست نامزد‌های جایزه بوکر و جایزه زنان برای برترین رمان داستانی سال ۲۰۱۹ قرار گرفته بود.

آرش نهاوندی

 کتاب‌های فارسی مدرسه، یکی از اولین راه‌های آشنایی دانش‌آموزان با شعر و داستان و به طور کلی ادبیات فارسی هستند. دانش‌آموزان دهه‌های ۵۰، ۶۰، ۷۰ و اوایل ۸۰ در کتاب‌های درسی‌شان علاوه بر اشعار و متن‌هایی از ادبیات کلاسیک و معاصر، با داستان‌هایی خاطره‌انگیز و شخصیت‌هایی محبوب و دوست‌داشتنی مواجه بودند که حال برایشان تبدیل به نوستالژی شده‌است.

داستان‌هایی مانند «تصمیم کبری»، «کوکب خانم»، «حسنک کجایی» و.... امروز قرار است به مناسبت هفته کتاب، از عبدالرحمن صفارپور، خالق داستان «تصمیم کبری» که سال‌ها در کتاب فارسی دوم دبستان جا خوش کرده بود، تجلیل شود. به همین مناسبت به سراغ داستان‌های نوستالژیک کتاب‌های دبستان و نویسندگانشان رفته‌ایم.

تصمیم کبری

«روزی مادر کبری به او گفت: کبری جان! برو کتاب داستانت را بیاور و برایم بخوان». این شروع یکی از داستان‌های خاطره‌انگیز کتاب‌های درسی است؛ داستان دختری به نام کبری که وقتی با کتاب خیس و باران‌خورده‌اش روبه‌رو می‌شود، تصمیم می‌گیرد منظم باشد.

این داستانِ نوستالژی را عبدالرحمن صفارپور نوشته است؛ نویسنده‌ای که سال‌ها مؤلف کتاب‌های آموزشی بوده و بیش از ۲۰۰ عنوان کتاب دارد. بیشتر آثار صفارپور در انتشارات مدرسه به چاپ رسیده است. داستان «تصمیم کبری» سرانجام بعد از سال‌ها، در دهه ۸۰ از کتاب‌های درسی حذف شد.

خانواده آقای هاشمی

ماجرا‌های خانواده آقای هاشمی یکی دیگر از داستان‌های محبوب کتاب‌های درسیِ دانش‌آموزانِ سال‌های گذشته بود که استثنائاً در کتاب تعلیمات اجتماعی سوم دبستان گنجانده شده بود.

این کتاب از ابتدا تا انتها ماجرای یک خانواده پنج نفره را که پدرشان کارمند اداره پست بود و از کازرون به نیشابور منتقل شده بود، روایت می‌کرد. کتاب تعلیمات اجتماعی سوم دبستان توسط غلامعلی حداد عادل به نگارش درآمد و در نهایت با تغییر این کتاب در سال ۹۴، داستان خانواده آقای هاشمی هم حذف شد.

کوکب خانم

«کوکب خانم، مادر عباس زن پاکیزه و باسلیقه‌ای است. او سطل شیر را همیشه در جای خنک نگاه می‌دارد. روی سطل پارچه‌ای می‌اندازد تا گرد و خاک برآن ننشیند و پاکیزه بماند».

این‌ها جملات آغازین یکی از محبوب‌ترین داستان‌های فارسی است که در سال ۱۳۵۷ وارد کتاب فارسی دوم دبستان شد؛ داستان زن پاکیزه و باسلیقه و مهمان‌نوازی به نام کوکب خانم که به خوبی از عهده پذیرایی از مهمانانِ سرزده‌اش برآمد. این داستانِ دوست‌داشتنی را که تا دهه ۹۰ در کتاب‌های فارسی دبستان بود، محمدرضا انتظاریان نوشته است.

حسنک کجایی

«دیر وقت بود. خورشید به نوک کوه‌های مغرب نزدیک می‌شد، اما از حسنک خبری نبود. گاو قهوه‌ای رنگ سرش را از آخور بلند کرد و صدا کرد: «ما... ما... ما...». یعنی من گرسنه‌ام، حسنک کجایی»؟ داستانِ مشهور و خاطره‌انگیز «حسنک کجایی» توسط محمد پرنیان در سال ۱۳۴۹ نوشته و بعد‌ها خلاصه آن وارد کتاب‌های درسی دبستان شد.

تصویرگری این داستان را هم پرویز کلانتری، طراح و نقاش برجسته ایرانی بر عهده داشت. بعد‌ها در سال ۱۳۸۷ حسن وارسته بر اساس این داستان نمایش نامه‌ای را نوشت و روی صحنه برد. «حسنک کجایی» تا اواخر دهه ۸۰ مهمان کتاب فارسی دوم دبستان بود و در دهه ۹۰ از کتاب‌ها حذف شد و برای همیشه به خاطره‌ها پیوست.

چوپان دروغگو

«چوپانی گاه گاه بی‌سبب فریاد می‌کرد: گرگ آمد! گرگ آمد! مردم برای نجات دادن چوپان و گوسفندان به سوی او می‌دویدند، اما چوپان می‌خندید و مردم می‌فهمیدند که دروغ گفته است».

دانش‌آموزانِ قدیم محال است که شخصیت چوپان دروغگو و داستانش را فراموش کنند؛ چوپانی که عاقبت نتیجه دروغ‌گویی‌اش را دید و پشیمانی‌اش سودی نداشت.

جالب است بدانید اصل این داستان در افسانه‌های یونان باستان آمده است که با الهام از روایت هانری ریشه، شاعر فرانسوی قرن ۱۸ میلادی به فارسی ترجمه شد و در کتاب فارسی دوم دبستانی جا گرفت.

دهقان فداکار

«در آن شب سرد و تاریک، نور لرزان فانوس کوچکی راه او را روشن می‌کرد. دهی که ریزعلی در آن زندگی می‌کرد، نزدیک راه‌آهن بود». اَزبرعلی خواجوی مشهور به ریزعلی خواجوی یکی از شخصیت‌های محبوب و واقعی بود که داستانِ فداکاری مثال‌زدنی‌اش در کتاب فارسی سوم دبستان آمده بود.

در روز ۱۶ آبان سال ۱۳۴۰ روزنامه اطلاعات با تیتر «یک واقعه حیرت‌آور در راه‌آهن تبریز» از فداکاری مردی خبر داد که سه روز پیش از آن جان مسافران قطار تبریز- تهران را از مرگ نجات داده بود. داستانِ این فداکاری که تا سال‌ها در کتاب‌های درسی جا داشت، برای چند سالی از کتاب‌ها حذف شد و دوباره با تغییراتی در تصویرسازی به کتاب‌ها برگشت.

تصور می‌شود که نویسندگی و ادبیات برای اولین بار بین ۴ تا ۷ هزار سال قبل از میلاد ایجاد شده است. از زمان به وجود آمدن نوشتن و کتابت، مجموعه‌ای باورنکردنی از مواد مختلف برای ضبط متون از جمله خاک رس، ابریشم، سفال، پاپیروس و حتی تابوت استفاده شده است؛ بنابراین سؤال از قدیمی‌ترین کتاب بازمانده و موجود در جهان، تا حد زیادی بستگی به نحوه طبقه‌بندی شما دارد.

۱۰. دفترنامه مادرید (Madrid Codex)

این کتاب در سال ۱۸۶۰ میلادی در اسپانیا کشف شد و یکی از ۳ کتاب بازمانده در قالب دفترنامه‌های مایا از دوران پیشاکلمبی است که طبق گاه‌نگاری آمریکای مرکزی، مربوط به ۹۰۰ تا ۱۵۲۱ میلادی است. از آنجا که این مجموعه در موزه آمریکایی مادرید نگهداری می‌گردد، به همین نام مشهور گردیده است.

کارشناسان در مورد تاریخ دقیق نوشتن این کتاب و قدمت آن اختلاف نظر دارند، اگرچه گفته می‌شود که قدمت آن به قبل از فتح اسپانیا در قرن شانزدهم میلادی برمی گردد. این کتاب در حال حاضر در موزه‌ای در شهر مادرید اسپانیا نگه داری می‌شود.

سن تخمینی: ۴۹۴ سال

۹. انجیل گوتنبرگ (Gutenberg Bible)

کتاب مقدس گوتنبرگ، که به عنوان کتاب مقدس ۴۲ سطری نیز شناخته می‌شود، توسط کتاب گینس، به عنوان قدیمی‌ترین کتاب چاپ شده مکانیکی جهان ذکر شناخته می‌شود که اولین نسخه‌های آن در سال ۱۴۵۴-۱۴۵۵ میلادی چاپ شد. این کتاب توسط یوهانس گوتنبرگ و در ماینز آلمان چاپ شد و قدیمی‌ترین کتاب چاپ شده با استفاده از نوع متحرک در غرب محسوب می‌شود. اگرچه قرن‌ها قبل از آن در چین، نمونه‌هایی از چاپ کتاب مانند «الماس ساترا» وجود داشته است.

۴۸ نسخه شناخته شده از این کتاب در حال حاضر وجود دارد که ۲۱ نسخه آن کامل است. تصویر فوق مربوط به نسخه است که در کتابخانه عمومی نیویورک وجود دارد.

سن تخمینی: ۵۵۹ سال

۸. کتاب شعر سلتیک (Celtic Psalter)

این کتاب که در اسکاتلند و دانشگاه «ادینبورگ» نگهداری می‌شود نخستین بار در سال ۲۰۰۹ در معرض دید عموم مردم گذاشته شد. تصور می‌شود این کتاب جیبی، از قرن یازدهم بر جای مانده باشد. این کتاب به عنوان قدیمی‌ترین کتاب اسکاتلند نیز شناخته می‌شود. مردم می‌توانند در وبسایت رسمی سایت ادینبورگ نیز از صفحات این کتاب دیدن کنند.

قدمت تخمینی: ۹۳۸ سال

۷. الماس سوترا (Diamond Sūtra)

قدیمی‌ترین کتاب چاپ شده‌ی تاریخ جهان، یک کتاب مقدس بودایی است که الماس سوترا نام دارد. ﺳﻮﺗﺮﺍ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﻟﻐﻮﯼ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎﯼ ﺭﯾﺴﻤﺎﻥ ﺍﺳﺖ. ﻣﻨﻈﻮﺭ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﻧﺎﻡﮔﺬﺍﺭﯼ، شباهت ﺧﻄﻮﻁ این کتاب ﺑﺎ ﺭﯾﺴﻤﺎﻥﻫﺎی قدیمی است. این کتاب در غاری در چین پیدا شده است که شکل‌های عجیبی نیز بر روی دیوار این غار بوده‌اند.

تصور می‌شود الماس سوترا کتابی چینی باشد. این کتاب بر روی کاغذی خاکستری چاپ شده است. الماس سوترا توسط مردی به نام «وونگ جی»، در ماه مه سال ۸۶۸ میلادی، به دستور والدینش نوشته شده است.

قدمت تخمینی: ۱۱۴۹ سال

۶. سیدور، کتاب دعای یهودیان (Siddur)

در سال ۲۰۱۳ میلادی این کتاب کشف شد. سیدور، ﮐﺘﺎﺏ ﻧﻤﺎﺯ و مناجات‌نامه قوم یهود ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪﺎﯾ ﺍﺯ ﺩﻋﺎﻫﺎﯼ ﺭﻭﺯﺍﻧﻪ، ﺍﺷﻌﺎﺭ ﻣﺬﻫﺒﯽ ﻭ ﻓﻬﺮﺳﺘﯽ ﺍﺯ ﺑﺮﮐﺎﺗﯽ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﺑﻪ ﻗﻮﻡ ﯾﻬﻮﺩ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺳﺖ.

مورخان بار‌ها این کتاب را مورد بررسی و شناخت قرار داده‌اند و سعی کرده‌اند متوجه شوند که چگونه برخی از این دعا‌ها تکامل یافته‌اند و چرا نام سیدور بر آن نهاده شده است. اما چیزی که مشخص است این است که سیدور یکی از قدیمی‌ترین و باارزش‌ترین کتاب‌های حال حاضر در دنیا است.

قدمت تخمینی: ۱۱۷۳ سال

۵. کتاب کیلز (Kells)

کتاب کیلز در کتابخانه‌ای در پایتخت ایرلند، شهر «دوبلین» نگهداری می‌شود و تصور می‌شود که در حدود سال ۸۰۰ میلادی توسط راهبان سلتی نوشته شده باشد.

این کتاب ﻧﺴﺨﻪ‌ی ﺧﻄﯽ ﻭ ﺗﺬﻫﯿﺐ ﺷﺪﻩ‌ی ﮐﺘﺎﺏ «ﮔﺎﺳﭙﻞ» ﺩﺭ ﺯﺑﺎﻥ ﻻﺗﯿﻦ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﭼﻬﺎﺭ ﺍﻧﺠﯿﻞ ﻋﻬﺪ ﺟﺪﯾﺪ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺑﺎ ﻧﻮﺷﺘﺎﺭﻫﺎﯼ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﺘﻮﻥ ﺩﯾﺒﺎﭼﻪ ﻭ ﺟﺪﺍﻭﻝ ﻣﺮﺗﺒﻂ با ﺁﻥ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. کتاب کیلز در حقیقت یک شاهکار از خوشنویسی غربی است و نشان دهنده اوج روشنایی در طراحی و هنر سلتی است.

قدمت تخمینی: ۱۲۱۹ سال

۴. انجیل کاتبرت (St Cuthbert Gospel)

قدیمی‌ترین کتاب موجود در اروپا، انجیل کاتبرت است که در سال ۲۰۱۲ توسط کتابخانه‌ی انگلیس و به وسیله‌ی کمک‌های مردمی، به مبلغ ۹میلیون دلار خریداری شد و به یکی از گران قیمت‌ترین کتاب‌های دنیا تبدیل شد.

این کتاب در سال ۶۹۸ میلادی به وسیله رهبر اولیه‌ی مسیحیان انگلیس، «سن کاتبرت» در جزیره‌ی «لیندیسفارن» دفن شده بود. راز سالم ماندن این کتاب نیز موضوعی جالب است که تا کنون کسی متوجه آن نشده است. نسخه‌ی دیجیتالی این کتاب نیز در وبسایت رسمی کتابخانه‌ی انگلیس به راحتی قابل دسترسی است.

قدمت تخمینی: ۱۳۲۱ سال

۳. کتابخانه‌ی نجع حمادی

(Nag Hammadi Library)

ﺩﺭ ﺩﺳﺎﻣﺒﺮ ﺳﺎﻝ ۱۹۴۵، ﺩﺭ ﻧﺰﺩﯾﮑﯽ ﺷﻬﺮ نجع حمادی ﻭ ﺩﺭ ﯾﮏ ﺯﻣﯿﻦ ﮐﺸﺎﻭﺭﺯﯼ، ﺩﻫﻘﺎﻧﯽ ﻣﺼﺮﯼ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ «ﻣﺤﻤﺪ ﺍﻟﺴﻤّﺎﻥ»، ﮐﻮﺯﻩﺍﯼ ﺣﺎﻭﯼ ۱۲ ﻃﻮﻣﺎﺭ ﺭﺍ ﮐﺸﻒ ﮐﺮﺩ که ﺩﺭ ﺁﻥ چند انجیل ﻭ ﮐﺘﺐ «ﮔﻨﻮﺳﺘﯿﮏ» ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﻗﺮﻥ ﭼﻬﺎﺭﻡ ﻭ ﺳﻮﻡ ﻣﯿﻼﺩﯼ نیز وجود داشت. این کتاب‌ها که به زبان قبطی نوشته شده‌اند امروزه در موزه‌ی قبطی‌ها در شهر قاهره نگهداری می‌شوند.

قدمت تخمینی: ۱۶۹۳

۲. صفحات طلایی پیرگی

(Pyrgi Gold Tablets)

در سال ۱۹۶۴ در حالی که گروهی در شهر «پیرگی» ایتالیا مشغول حفاری بودند، این سه صفحه‌ی طلایی را کشف کردند که حدس زده می‌شود قدمت آن‌ها به حدود ۵۰۰ سال قبل از میلاد برمی‌گردد.

محققان می‌گویند که در لبه‌ی این صفحات سوراخ‌هایی وجود دارد و این صفحات در ابتدا به یکدیگر متصل بوده‌اند. دو عدد از این صفحه‌ها با زبان «اتروسایی» نوشته شده‌اند و صفحه‌ی سوم نیز به زبان «فنیقی» نوشته شده است. این سه صفحه امروزه در موزه‌ی ملی اتروسایی‌ها در شهر رم نگهداری می‌شوند.

قدمت تخمینی: ۲۵۱۹ سال

۱. کتاب طلایی اتروسایی‌ها

(Etruscan Gold Book)

یکی از قدیمی‌ترین کتاب‌های چند صفحه‌ای در جهان که قدمت آن به ۶۶۰ سال قبل از میلاد بازمی‌گردد، کتاب طلایی اتروسایی‌ها است. این کتاب نزدیک به ۷۵ سال پیش، در حفاری کانالی در رودخانه‌ی «استروما» در کشور بلغارستان کشف شده است.

این کتاب از ۶ ورقه طلای ۲۴ عیار ساخته شده است و توسط حلقه‌هایی به هم متصل شده‌اند. این کتاب توسط یک اهدا کننده‌ی ناشناس به موزه‌ی تاریخ ملی بلغارستان در شهر صوفیه اهدا شد.

قدمت تخمینی: ۲۶۷۳ سال

منبع: wiganlanebooks

 فرقی نمی‌کند یک کتابخور واقعی باشید یا کسی که هرازگاهی کتابی برای مطالعه وسوسه‌اش می‌کند؛ زندگی‌نامه، ژانر همه است! کتاب‌های زندگی‌نامه همیشه استقبال خوبی دارند و برای هدیه دادن انتخاب خوب و کم‌ریسکی هستند.

در هر سن و سال یا موقعیت تحصیلی و شغلی، هرکسی بالاخره قهرمانی در زندگی‌اش دارد یا شخصیت محبوبی که دوست دارد بیشتر از او بداند، نام فردی را در ذهن دارد که می‌خواهد راز موفقیتش را بداند، یا اصلا ضدقهرمانی را می‌شناسد که می‌خواهد از کارش سردربیاورد تا هرگز راه او را نرود!گذشته از این، خواندن کتاب سرگذشت انسان‌ها، حتی آن‌ها که معروف نبوده و نیستند، مثل تجربه‌ی یک بار زندگی به‌جای آنهاست و همین چیزهاست که زندگی‌نامه‌ها را محبوب و خواندنی می‌کند.در این مطلب به ژانر زندگی‌نامه پرداخته‌ایم و هفت کتاب زندگی‌نامه خواندنی را معرفی کرده‌ایم.تا به حال به تجربه‌ی جهان تازه‌ای بیرون از کتابخانه‌ی خودتان فکر کرده‌اید؟ همان‌طور که ناشران و نویسنده‌ها گاهی با استقبال کم‌نظیر از یک کتاب غافلگیر می‌شوند، چطور است با تجربه‌ی ورود به دنیای یک ژانر تازه خودتان را غافلگیر کنید؟واضح است که برای این کار نیاز دارید ژانر‌های کتاب را بهتر بشناسید. ژانر کتاب بدون این که بخشی از داستان را لو دهد یا بیانگر نقد و نظر شخصی یک منتقد باشد، به شما می‌گوید که یک کتاب در چه دسته‌بندی‌ای با چه ویژگی‌هایی قرار می‌گیرد. به‌عنوان یک کتاب‌خوان، وقتی تصویری کلی از ژانر‌ها و زیرژانر‌های کتاب داشته باشید، بدون شک به کشف‌هایی می‌رسید که درِ تازه‌ای را روی روحتان می‌گشاید.

ژانر زندگی‌نامه، تجربه‌ی زیستن با عمر

دیگران

ژانر پرطرفدار کتاب‌های زندگی‌نامه، تعریف و خط و مرز‌های ساده‌ای دارد. این کتاب‌ها شرح حالی از زندگی یک فرد را بازگو می‌کنند. در بیشتر مواقع این شرح حال دارای جزییات زیاد است و از کودکی فرد تا پایان عمر (یا سنی که در زمان نوشتن کتاب دارد) را در برمی‌گیرد.زندگی‌نامه یا بیوگرافی فقط شامل کارنامه یا رزومه یک فرد مشهور نیست و فراگیری بیشتری دارد. درواقع این ژانر به بازگو کردن تجربه‌ی زیسته‌ی یک فرد می‌پردازد. حال ممکن است سوژه کتاب، یک شخصیت مشهور باشد یا نه.گاهی این زندگینامه‌ها به قلم خود فرد نوشته می‌شوند که در این‌صورت کتاب تالیف‌شده را در زیرژانر «خودزندگی‌نامه» یا اتوبیوگرافی دسته‌بندی می‌کنیم. معمولا زندگی‌نامه‌ها توسط نویسنده دیگری جمع‌آوری و نوشته می‌شوند؛ به‌خصوص اگر خود فرد سابقه نویسندگی نداشته باشد.ژانر زندگی‌نامه یک زیرژانر دیگر هم به نام «خاطره‌نویسی» دارد که همان‌طور که از اسمش پیداست، مربوط به بازگو کردن خاطرات نویسنده است. معمولا نویسنده‌ی این خاطرات، خود شخصیت اصلی کتاب است. محتوای این زیرژانر به‌خاطر اینکه از میان کل زندگی فرد دستچین شده و معمولا با آب و تاب هم تعریف می‌شود، جذابیت زیادی دارد.به همین خاطر معرفی کتاب‌های خاطرات را به فرصتی دیگر موکول کردیم و در این مطلب به معرفی زندگی‌نامه‌ها و خودزندگی‌نامه‌ها پرداخته‌ایم.

نقاشی منتسب به ساموئل جانسون، نویسنده انگلیسی که زندگی‌نامه‌اش در قرن هجدهم سرآغاز سبک جدید زندگینامه‌نویسی بود

در یک دسته‌بندی دیگر، زندگینامه‌ها را به دو دسته رسمی و غیررسمی تقسیم کرده‌اند. زندگینامه‌های رسمی با مجوز و همکاری خود فرد یا خانواده‌اش توسط یک نویسنده یا پژوهشگر نوشته می‌شوند، اما زندگی‌نامه‌های غیررسمی بدون دخالت شخصیت اصلی کتاب (سوژه زندگی‌نامه) نوشته می‌شوند یا دست‌کم این دخالت در سطح حداقل است.به همین خاطر معمولا زندگینامه‌های غیررسمی را قابل‌استنادتر می‌دانند. چرا که به این ترتیب ملاحظات شخصی در بازگو کردن ماجرای زندگی وارد نمی‌شود و همه بخش‌های زندگی، خواه افتخارآمیز و خواه شرم‌آور، به قلم می‌آیند.ژانر زندگینامه در دسته کتاب‌های ناداستان یا غیرتخیلی (Non-Fiction) قرار می‌گیرد. به این علت که تخیل نویسنده در آن نقش بسیار کمرنگی دارد و بناست از واقعیت‌های زندگی یک فرد سخن گفته شود. البته استثنا‌هایی هم در این زمینه وجود دارد که بهتر است این آثار را نمونه‌هایی از میان‌ژانر داستان و زندگی‌نامه بدانیم.زندگینامه نویسی به معنای عمومی آن، قدمتی معادل تاریخ‌نگاری دارد و مربوط به شرح‌حال بزرگان تاریخ و پادشاهان می‌شود. این نوع شرح حال‌ها البته بیشتر از آن که در ژانر زندگی‌نامه جای بگیرند، مربوط به تاریخ هستند و حکم اسناد تاریخی را دارند.زندگی‌نامه به مفهوم امروزی و آنچه نوعی سبک نویسندگی هم محسوب می‌شود، از قرن هجدهم با تالیف زندگی‌نامه ساموئل جانسون، لغت‌نامه‌نویس و ادیب انگلیسی توسط جیمز بازول شروع شد. این زندگی‌نامه را هنوز هم بزرگ‌ترین زندگی‌نامه انگلیسی می‌دانند.در بازار کتاب ایران هم زندگی‌نامه‌ها پرطرفدارند. تا آن‌جا که در دوره‌هایی، کتاب‌های زندگی‌نامه‌ی شخصیت‌های مشهور سینما، ورزشکاران یا سیاستمداران آمار فروش را جابه‌جا می‌کنند و کتابفروشی‌ها به تسخیرشان درمی‌آید. این البته آفتی هم دارد و آن هم ظهور ترجمه‌های بازاری و کتاب‌هایی تکراری است که ناشران باعجله برای عقب نماندن از قافله، روانه‌ی بازار می‌کنند.برای معرفی زندگی‌نامه‌های خواندنی در این مطلب، از این دست کتاب‌ها فاکتور گرفته‌ایم. همچنین به نظر می‌رسید کتاب‌هایی مثل زندگی‌نامه استیو جابز یا میشل اوباما که دیگر تصویر جلدشان هم برای همه آشناست، نیازی به معرفی نداشتند.زندگی‌نامه‌های معرفی‌شده در ادامه این نوشته، در زمینه‌های موضوعی متنوعی از ادبیات و هنر تا سیاست و تجارت و بستر‌های اجتماعی انتخاب شده‌اند و کیفیت اثر هم در انتخاب آن‌ها مورد‌توجه بوده است.

شور زندگی، زندگی‌نامه ونسان ونگوگ

داستان زندگی ونسان ونگوگ، نقاش هلندی، داستان پر آب چشمی است. نقاش خلاق و نابغه‌ای که حالا آثارش با رقم‌های نجومی ارزش‌گذاری می‌شوند، اما خودش در ۳۷ سالگی در حالی که هنوز می‌توانست راهی طولانی پیش رو داشته باشد، از فشار فقر دست به خودکشی زد. «شور زندگی» داستان ۱۶ سال آخر زندگی کوتاه ونگوگ است.ایروینگ استون در کار نوشتن زندگی‌نامه پر درد و رنج ونگوگ چنان ماهرانه عمل کرده که گاهی لازم است کتاب را کنار بگذاریم، کمی به خود مسلط شویم و دوباره خواندن را از سر بگیریم. ونگوگ در تمام طول زندگی‌اش هیچ بهره‌ای از شهرت و ثروت حاصل از نبوغ نقاشی خود نبرد و هرگز فکر نمی‌کرد روزی آثارش جزو گران‌ترین نقاشی‌های تاریخ شود.زندگی او وابسته به آفرینش و خلق کردن بود و پشتوانه‌ای جز برادرش تئو نداشت. ارتباطات محدود او با جهان خارج شامل نامه‌هایی بود که برای برادرش می‌نوشت. این نامه‌ها از مهم‌ترین منابع نویسنده برای گردآوری زندگی‌نامه ونگوگ بودند.چیزی که زندگی‌نامه ونگوگ را تاثیرگذار می‌کند، روند غلبه سایه سیاه ناامیدی بر زندگی انسان است. این حقیقت تلخ که ممکن است هنرمندی با نبوغ ونگوگ چنان اسیر این سایه شوم شود که نه‌تن‌ها از آفرینش، بلکه از زیستن دست بشوید.

بخشی از کتاب: "آرزوی نیل به موفقیت دیگر از وجود ونسان رخت بربسته بود. او نقاشی می‌کرد، زیرا مجبور بود نقاشی کند، زیرا این کار او را از عذاب روحی نجات می‌داد، زیرا نقاشی افکار او را متفرق می‌ساخت. او قادر بود بدون همسر، خانه و فرزند زندگی بگذراند، قادر بود بدون عشق، دوستی و سلامتی سر کند، قادر بود بودن سرپناه، آسایش و غذا سر کند، حتی قادر بود بدون خداوند نیز سر کند. اما نمی‌توانست بدون آن چه که بزرگ‌تر از خود او بود، آنچه تمام زندگی‌اش بود سر کند، و آن قدرت و توانایی خلق کردن بود."کتاب «شور زندگی» با ترجمه مارینا بنیاتیان توسط نشر نشانه منتشر شده و از سایت دیجی‌کالا قابل خریداری است.

رهبر عزیز، خودزندگی‌نامه شاعری که از

کره شمالی فرار کرد

جنگ جین سونگ، نویسنده‌ی کتاب رهبر عزیز، شرایط بسیار خوبی را در کره شمالی داشته؛ کشوری که زندگی در آن برای بیشتر مردم شبیه به کابوس است. جنگ جین سونگ شاعر مقرب درگاه «رهبر عزیز» است. این لقبی است که مردم کره شمالی کیم جونگ ایل را با آن می‌خوانند و نام کتاب زندگی شاعر مقرب را هم به خود اختصاص داده است.او در جمع «پذیرفته‌شدگان» بود و این در کره شمالی یعنی هیچکس حتی جاسوس‌ها حق ندارند در زندگی‌اش تجسس کنند و کار‌های خلاف را به او نسبت دهند. او با اینکه می‌داند مقرب رهبر بودن و درنتیجه حضور در شبکه‌های اطلاعاتی و ملاقات رو در رو با رهبر عزیز چه زندگی متفاوتی را برای او رقم زده، عمیقا برای سایر هموطنانش متاسف است.این رفاه و راحتی فکر فقر و بدبختی بقیه‌ی مردم را از سرش بیرون نمی‌کند، اما چاره چیست؟ سزای انتقاد، مرگ خود و خانواده‌اش است. او با حکومتی تمامیت‌خواه طرف است که حتی زبان مردم با زبان رهبر عزیزش متفاوت است.باورش سخت است، اما انگار ایده‌ّهای پادآرمانشهری کتاب ۱۹۸۴ جورج اورول را موبه‌مو روی این مردم پیاده کرده‌اند. با این همه، جنگ جین سونگ به دنبال اتفاقاتی، چاره‌ای جز فرار به کره جنوبی پیش روی خود نمی‌بیند و پس از آزادی، کتاب زندگی‌نامه‌اش را می‌نویسد.این کتاب حرف‌های نگفته‌ی زیادی را درباره حکومت و حتی پشت پرده حکومت کره شمالی بازگو می‌کند، اما با این همه پشت جلد کتاب نوشته شده: بسیاری چیز‌ها قابل‌بازگویی نبودند. معلوم نیست تحت نظر حاکمیت تمامیت‌خواه کره شمالی چه اتفاقاتی تلخ‌تر از آنچه در کتاب آورده شده در جریان است؛ حاکمیتی که معتقد است کشور باید در «مه غلیظی» بماند تا دشمنان ناکام بمانند.این کتاب روایتی واقعی است از آنچه در دنیای امروز باورنکردنی به نظر می‌رسد. خواندن زندگی‌نامه جنگ جین سونگ شما را با پدیده‌هایی مواجه می‌کند که به‌خاطر همان مه غلیظ شاید هیچ‌گاه و در هیچ منبع دیگری به‌صورت تصادفی نتوانید به آن‌ّها دسترسی پیدا کنید.«رهبر عزیز» را مسعود یوسف حصیر چین ترجمه کرده و نشر ققنوس به چاپ رسانده است. این کتاب را می‌توانید از دیجی‌کالا تهیه کنید.

تراژدی تنهایی، زندگی‌نامه سیاسی

محمد مصدق

نام محمد مصدق با ملی شدن صنعت نفت ایران گره خورده است. او سیاستمداری بود که پس از سال‌ها مردم و حتی نسل جوانی که او را هرگز ندیده‌اند، جویای حقیقت زندگی‌اش هستند.کار بزرگی که او برای ملت ایران کرد، شاید هیچ‌گاه پاسخی شایسته دریافت نکرد. این همان چیزی است که نام «تراژدی تنهایی» را برای کتاب زندگی مردی که روزگاری نخست‌وزیر یک کشور بوده، مناسب می‌سازد.وقتی زیر نام کتاب پس از محمد مصدق یک نام خارجی را می‌بینیم ممکن است حسابی تعجب کنیم که چرا کتاب زندگی نخست‌وزیر سابق‌مان را باید از زبان «کریستوفر دوبلگ» بخوانیم؟ دوبلگ نویسنده و روزنامه‌نگاری بریتانیایی است. او که عمده مطالعات و سوابق حرفه‌ای‌اش معطوف به شرق و خاورمیانه است، همسری ایرانی دارد و به زبان فارسی هم مسلط است.اما اینکه چرا زندگی‌نامه مصدق را با قلم او پیشنهاد می‌کنیم، چند دلیل دارد. اول اینکه «تراژدی تنهایی» یک زندگی‌نامه سیاسی است و دوبلگ نه به‌عنوان یک زندگی‌نامه‌نویس بلکه در جایگاه روزنامه‌نگاری متخصص در حوزه خاورمیانه در این باره دست به قلم برده است.این البته به آن معنا نیست که کتاب درباره شرح وضعیت سیاسی اجتماعی دوران مصدق است. اتفاقا در این کتاب بیشتر روی شخصیت مصدق و خلقیات و تفکر او تمرکز شده است. دلیل دیگر برای پیشنهاد کتاب «تراژدی تنهایی» هم در همین موضوع ریشه دارد. درباره مصدق و عملکردش کتاب و مقاله فارسی فراوان می‌توان پیدا کرد، اما در این کتاب، چهره‌ی جدیدی از این شخصیت تاثیرگذار خواهید دید.

جدال شک و ایمان، زندگی‌نامه

فئودور داستایفسکی

معروف است که شخصیت‌های کتاب‌های داستایفسکی با همه ویژگی‌های عجیب و فرازمینی‌شان با همه رذالت‌های خواسته و ناخواسته یا فضیلت‌های ذاتی‌شان، شباهت زیادی به خود داستایفسکی دارند. برای کسی که با کتاب‌های داستایفسکی آشناست، بسیار عجیب به نظر می‌آید که چطور ممکن است چنین شخصیتی در جهانی خارج از جهان تخیل وجود داشته باشد.اما برای کسی که داستان زندگی داستایفسکی را می‌داند، تعجب از آنجاست که چطور داستایفسکی تا این حد نبوغ و پشتکار داشته است! زندگی داستایفسکی انگار که مقدر شده باشد روزی تبدیل به یک داستان شود، پر از حوادث تلخ است و شخصیت داستایفسکی البته اعجاب‌برانگیز است. در میان این حجم از درد‌ها و شکنجه‌های روحی که گاهی خود و گاهی دیگران به او تحمیل می‌کردند، چطور داستایفسکی، داستایفسکی شده است؟کتاب «داستایفسکی، جدال شک و ایمان» برای آن‌ّها که داستایفسکی را دوست دارند و می‌شناسندش، به‌نحوی جذاب است و برای آن‌ها که هنوز در دریای آثار او غوطه نخورده‌اند، به نحوی دیگر جذابیت دارد. هردو گروه می‌توانند با کتاب ارتباط برقرار کنند و هر دو گروه احتمالا از این پس با علاقه‌ای دوچندان داستایفسکی را می‌فهمند.

بخشی از کتاب: "پنج سال آزگار تحت نظر نگهبان‌ها و در میان انبوه آدم‌ها زیسته‌ام، و هرگز حتی ساعتی تنها نبوده‌ام. تنهایی از ضرورت‌های زندگی عادی است، مثل نوشیدن و خوردن؛ وگرنه در این زندگی اشتراکی اجباری آدم از بشر بیزار می‌شود. جمع آدمها، چون سم یا عفونت است، و از این عذاب غیرقابل تحمل من در طی این چهار سال بیش از هرچیز دیگر رنج برده‌ام.لحظاتی بوده است که از هرکسی که از کنار گذشته است، مقصر یا بی‌تقصیر، احساس انزجار کرده‌ام و به آنها، چون دزدانی نگاه کرده‌ام که زندگی‌ام را بی آنکه جزایی ببینند از من می‌ربایند."کتاب «داستایفسکی، جدال شک و ایمان» را ادوارد هلت کار نوشته است و خشایار دیهیمی به فارسی برگردانده است. این کتاب را که از سوی نشر نو منتشر شده، می‌توانید از دیجی‌کالا تهیه کنید.

با آخرین نفس‌هایم، خودزندگی‌نامه

لوئیس بونوئل

کتاب «با آخرین نفس‌هایم» اولین بار در سال ۱۳۷۱ به فارسی ترجمه شده و در مدت کوتاهی در بازار کتاب نایاب شد. استقبال از داستان زندگی و تفکرات فیلمسازی مثل لوئیس بونوئل غیرقابل‌پیش‌بینی نبود، اما نایاب شدن کتاب، نشان از محبوبیت بالای این فیلمساز اسپانیایی داشت.کتاب تا سال‌ها مجال انتشار پیدا نکرد و حالا چند سالی است که دوباره در کتابفروشی‌ها پیدا می‌شود. لوئیس بونوئل تقریبا در هر ژانری فیلم ساخته است و کار فیلمسازی را از دوره فیلم‌های صامت شروع کرده و تا پایان عمرش ادامه داد. او را رهبر جنبش سورئالیسم آوانگارد نامیده‌اند و به‌جز فیلم‌ها، قلم روان او از سوی طرفدارانش همیشه تحسین می‌شد.به همین خاطر است که خواندن کتاب «با آخرین نفس‌هایم» نه‌تن‌ها به عشاق سینما، بلکه به همه کتاب‌دوستان پیشنهاد می‌شود. حتی شاید قلم تاثیرگذار بونوئل (البته با همراهی ترجمه علی امینی) شما را برای چندباره خواندن کتاب وسوسه کرد.

بخشی از کتاب: "من در آستانه‌ی این قرن که گاهی تنها لمحه‌ای گذرا به نظرم می‌رسد، پا به دنیا گذاشتم. هرچه جلوتر آمدم، سال‌ها سریع‌تر گذشته‌اند. وقتی از روز‌های جوانی‌ام حرف می‌زنم، ناچارم مدام بگویم: این مال پنجاه یا شصت سال پیش بود؛ در حالی که حس می‌کنم هنوز از آن دوران دور نشده‌ام. اما از طرف دیگر گاهی زندگی به نظرم خیلی طولانی می‌آید. انگار آن پسربچه یا جوانی که آن کار‌ها را انجام داده، اصلا من نبوده‌ام.اکنون که به پیری و تنهایی گرفتار شده‌ام، آینده را تنها در حالت فاجعه یا آشوب می‌بینم. به نظرم می‌رسد که قرن ما یکسره به انحراف افتاده و به سوی نکبت و بدبختی پیش رفته است. به گمانم در آن جنگ بزرگ و ازلی سرانجام شر بر خیر پیروز شده است.عوامل زوال و نابودی کاملا مسلط شده‌اند. روح بشر نه‌تن‌ها به سوی کمال و روشنایی نرفته، بلکه حتی در تاریکی سیاه‌تری فروغلطیده است. من به حیرتم که آن چشمه‌های نیکی و فرزانگی که قرار است روزی به نجات ما بیایند، از کجا خواهند جوشید؟ "

آخرین دختر، زندگی‌نامه نادیا مراد،

برنده جایزه صلح نوبل

«نادیا حاضر به سکوت نبود. او با تمام برچسب‌هایی که زندگی به او زده بود، مبارزه کرد: یتیم، قربانی تجاوز، اسیر، پناهنده و در عوض برچسب‌هایی جدید ساخت: بازمانده، رهبر ایزدی، مدافع زنان، نامزد جایزه صلح نوبل، سفیر حسن نیت سازمان ملل و اکنون نویسنده. […]کسانی که فکر می‌کردند می‌توانند با ظلم و ستم او را ساکت کنند در اشتباه بودند. روح نادیا مراد در هم نمی‌شکند و صدایش نیز خاموش نخواهد شد. در عوض، با این کتاب، صدای او بلندتر از همیشه خواهد بود.»این جملات در مقدمه کتاب «آخرین دختر» از زبان وکیل نادیا نوشته شده است. نادیا تجربه تلخ اسارت در چنگ داعش را در سینه دارد، داغدار خانواده است، اما از پای نمی‌نشیند. نادیا نمی‌خواهد قربانیان دیگر را تنها بگذارد. او یک دختر ایزدی است که در عراق زندگی می‌کرد.زندگی برای ایزدی‌ها به‌خاطر اختلافات داخلی همیشه سخت بوده، اما آن روی خشمگینش را وقتی به نادیا نشان داد که روستای محل سکونتش مورد حمله داعش قرار گرفت. او سه ماه اسیر داعش بود و فجیع‌ترین جنایات انسانی را به چشم دید و تجربه کرد. اما بزرگ‌تر از آن بود که پس از مهاجرت به آلمان، به زندگی امنش راضی شود. مبارزه برای نادیا هنوز هم ادامه دارد.او در سال ۲۰۱۸ به‌خاطر «مبارزه و نبرد علیه خشونت جنسی و استفاده از آن در جنگ‌ها به عنوان سلاح» برنده جایزه صلح نوبل شده است. نادیا مراد کتاب زندگی‌اش را با کمک جنا کراجسکی روزنامه نگار آمریکایی نوشته است.زندگی‌نامه نادیا مراد را سمیرا چوپانی ترجمه کرده و انتشارات کتاب کوله‌پشتی به چاپ رسانده است. این کتاب را می‌توانید از دیجی‌کالا تهیه کنید.

کفش‌فروش پیر (کفش‌باز)، خودزندگی‌نامه

موسس نایکی

از میان کتاب‌های زندگی‌نامه‌ای که صاحبان کسب‌وکار‌های بزرگ دنیا نوشته‌اند، زندگی فیل نایت، بنیان‌گذار برند نایکی (تولیدکننده کفش و پوشاک ورزشی) یکی از ماندگارترین‌هاست. این کتاب داستان پسر جوانی را نقل می‌کند که با قرض گرفتن ۵۰ دلار از پدرش، واردات کفش ورزشی را از ژاپن شروع می‌کند و در صندوق عقب ماشینش می‌فروشد.او همین کسب‌وکار کوچک را جوری رونق می‌دهد که در سال اول هشت هزار دلار درآمد به دست می‌آورد و اکنون برندی که با پشتوانه این درآمد ساخته، سالانه بیش از ۳۰ میلیارد دلار درآمد دارد. برند نایکی یکی از شناخته‌شده‌ترین برندهاست و لوگوی آن برای مردم همه دنیا آشناست. فیل نایت با نوشتن داستان پشت پرده کسب‌وکارش، درس‌های بزرگی به مدیران کسب‌وکار‌های جدید می‌دهد.مطالعه کتاب «کفش‌فروش پیر» نوشته فیل نایت، به همه کسانی که به ماجرای زندگی افراد موفق در کسب‌وکار علاقه‌مندند، پیشنهاد می‌شود.

به نظر شما پیشگویی آینده، امکان‌پذیر است؟ اگر شما از آن دسته افرادی هستید که می‌گویند این کاری ناممکن است احتمالاً این هشت نویسنده مشهور داستان‌های علمی - تخیلی، باید شما را در این زمینه متقاعد کنند.این هشت نویسنده داستان‌های علمی - تخیلی، از ژول ورن که ظاهراً اینترنت را پیش‌بینی کرده بود تا آرتور سی کلارک که پرینتر‌های سه‌بعدی را پیش‌بینی کرده بود، ممکن است کمک کنند که شما به چنین احتمالی بیندیشید.این نویسندگان، به شهادت آثارشان، آینده‌ای را دیدند که در واقع چهره جهان امروز ما بود، اما واقعاً وقتی که سخن از توان مشاهده آینده در میان است، این توانایی را چه می‌نامید؟

ژول ورن و پیش‌بینی فناوری‌های قرن ۲۰

ژول ورن در اولین رمان خود "پاریس در قرن بیستم" دقیقاً بخش اعظمی از قرن گذشته را پیش‌بینی کرده بود. ژول ورن در سال ۱۸۶۳ در این کتاب منتشر نشده، نشان داده که از زمان خود بسیار جلوتر بوده است.وی در این کتاب به درستی چیزهایی، چون زندگی در حومه شهرها، در مقیاس بزرگ، اشتغال زنان در خارج از خانه، موسیقی الکترونیکی سینتی سایزر و صنعت ضبط اصوات را برای فروش و همچنین شهر‌های مجهز به آسانسور، روشنایی مصنوعی الکتریکی در سراسر شهر و در تمام اوقات شب، خودرو‌های با سوخت گاز طبیعی و بسیار موارد دیگر را پیش‌بینی کرده بود.او در سال ۱۸۶۵ نیز کتاب "سفر به ماه" را نوشت و در همین کتاب، موشک‌هایی را توصیف کرد که می‌توانند انسان‌ها را به ماه انتقال دهند. موشک‌هایی که یادآور سفینه ماه‌پیمایی است که در سال ۱۹۶۹ در سفینه آپولو ۱۱ مورد استفاده قرار گرفت.در همین کتاب از بادبان‌های خورشیدی هم صحبت کرده است. پدیده‌ای که سرانجام در سال ۱۹۷۰ توسط ناسا برای بررسی ستاره‌های دنباله‌دار طراحی شد و در سال ۲۰۱۰ برای نخستین بار مورد استفاده قرار گرفت. زیردریایی‌های الکتریکی نیز از دیگر پیش‌بینی‌های محقق شده ژول ورن است.او در یکی از مشهورترین رمان‌های خود به نام "بیست هزار فرسنگ زیر دریا" یک زیردریایی الکتریکی را معرفی کرد که شخصیت جذاب این رمان یعنی "کاپیتان نمو" در یک زیردریایی عظیم و الکتریکی زندگی می‌کرد.

الدوس هاکسلی؛ ویران‌شهر یا دیستوپیای

آینده

پیش‌بینی‌های اسرارآمیز درباره آینده "الدوس هاکسلی" در کتاب "دنیای قشنگ نو" بیش از هر چیز دیگری جذابیت دارد. در این کتاب او از یک "جامعه پاد - آرمانی" نقطه مقابل جامعه اتوپیایی یا جامعه ویران شهری در مقابل آرمان‌شهری سخن گفته است.آرمان‌شهر‌ها جوامعی خیالی هستند که در آن‌ها همه چیز مثبت و ایده‌آل است. ترسیم یک جامعه پادآرمانی یا ویران‌شهر توسط نویسندگان آینده‌نگر مطرح می‌شود که اغلب با نوعی بدبینی نسبت به آینده توسعه فناوری‌ها همراه است."دنیای قشنگ نو" در سال ۱۹۳۲ نوشته شده است، که داستان آن در قرن بیست و ششم در لندن اتفاق می‌افتد. مقاله معروف او با نام در‌های ادراک نیز در سال ۱۹۵۴ منتشر شد که به شرح تجربیات او پس از مصرف مسکالین می‌پردازد.آلدوس هاکسلی استفاده از قرص‌هایی که خلق و خوی افراد را بهبود می‌بخشند و فناوری‌های مولد و مشکلات ازدیاد جمعیت را پیش‌بینی کرده بود. او درباره دنیای آینده تصویری دیستوپیایی خود در عین حال چشم‌انداز جالب و پیشگویی‌های شگفت‌انگیزی ارائه کرده که در واقع تصویری از زندگی در ۵۰ سال بعد از دهه ۱۹۵۰ است.

او در این کتاب حتی از شرایط پساانسانی؛ روبات یا حتی انسان‌نما‌هایی کاملاً روباتیک سخن گفته و برخی پیش‌بینی‌ها از آینده جهان کرد که چیزی شبیه به جهان در سال ۲۰۰۰ به این سوست. او می‌گوید: "جهان در ۵۰ سال آینده با سه مشکل بزرگ مواجه است.مشکل اجتناب از جنگ، مشکل تغذیه و تأمین پوشاک دو یا چهار میلیون جمعیت انسان که تا سال ۲۰۰۰ به بیش از سه میلیارد افزایش می‌یابد و سومین مشکل، تأمین مواد مورد نیاز این جمعیت انبوه انسانی است بدون اینکه منابع و ذخایر غیرقابل جایگزین سیاره به پایان برسد! "در حالی که پیش‌بینی‌های او کاملاً درست بوده، برآورد او از رشد جمعیت انسانی نیز با اغماض، البته برآورد بدی نبوده است.

مارک تواین؛ پیش‌بینی اینترنت و رسانه‌های

اجتماعی

در داستانی که در سال ۱۸۹۸ نوشته شده، نویسنده‌اش، "مارک تواین"‌ظاهراً موفق شده بود نه‌تن‌ها تلویزیون بلکه ظهور اینترنت و شبکه‌های اجتماعی را هم پیش‌بینی کند. این داستان به‌نام "از دوران لندن در ۱۹۰۴"، خبر از ظهور چنین پدیده‌هایی داده است.در حالی که اولین تلویزیون در دهه ۱۹۲۰ میلادی ساخته شد، او در این کتاب از فناوری عجیبی در دنیای آینده سخن می‌گوید که به گونه حیرت‌آوری به تلویزیون و حتی اسکایپ شباهت دارد.همچنین در این داستان زندگی یک مخترع جوان در میان است که توانسته دستگاهی را بسازد به نام Telectroscope"، این دستگاهی است که به نظر می‌رسد بسیار برای ما آشنا باشد. Telectroscope (که به آن "تلکتروسکوپ" نیز می‌گویند) اولین مدل مفهومی یک سیستم تلویزیون یا ویدئوفون بود. این اصطلاح در قرن نوزدهم برای توصیف سیستم‌های علمی مبتنی بر دیدن از دور مورد استفاده قرار گرفت.نام و مفهوم این دستگاه تا پس از اختراع تلفن در سا ل ۱۸۷۶ مطرح نشد و مفهوم اصلی آن، پس از اختراع ابزارهایی، چون فکس روی کاغذ و شنیدن و مشاهده تصاویر زنده از راه دور تکامل یافت. گفته می‌شود که تخیلات مارک تواین در این کتاب یادآور شبکه‌های اجتماعی همانند توییتر است. او گفته بود که تلکتروسکوپ می‌تواند امور روزمره جهان را برای همگان به‌گونه‌ای آزاد و به‌صورت تصویری نشان دهد.

آیزاک آسیموف؛ زندگی با روبات‌ها

راکت "فالکون هوی" کمپانی اسپیس اکس، سال گذشته (۲۰۱۸) در سفر فضایی خود، نسخه‌ای از کتاب مبانی سه‌گانه آسیموف را هم به همراه داشت. این نشان از نفوذ و اهمیت آثار آسیموف، در جهان امروز دارد.آیزاک آسیموف، مهاجر روس در آمریکا، در سال ۱۹۸۳ پیش‌بینی‌های جالبی درباره دنیای آینده ارائه داد. این موارد شامل گسترش کامپیوتر و نفوذ آن در زندگی روزمره، گسترش روابط و همکاری‌های جهانی، اوقات فراغت بیشتر و معدن‌کاوی در ماه است.آیزاک آسیموف، شاید بیش از هر چیز به‌خاطر قوانین سه‌گانه روباتیکش شناخته می‌شود که طبق آن اعلام کرده است که اولاً کار یک روبات چه مستقیم و چه غیرمستقیم، نباید موجب آسیب به انسانی شود. دوم آن که یک روبات باید تابع دستوران انسان باشد مگر در مواردی که مغایر با دستور اول باشند. سوم آن که یک روبات باید از خود تا زمانی که با قوانین اول و دوم در تناقض نباشد، حفاظت کند."منِ روبات"؛ مجموعه داستان کوتاهی است که در سال ۱۹۵۰ میلادی منتشر شد و یکی از مشهورترین آثار آسیموف به‌شمار می‌رود. آسیموف همچنین درباره روباتیک و آثار آن بر وضعیت اشتغال و نیروی انسانی و نحوه کار کردن انسان، پدیده (اتوماسیون) و حذف برخی مشاغل و بروز بیکاری پیش‌بینی‌هایی کرده است که اکنون جوان به عنوان واقعیتی جدی، با آن رویارو شده است.پیش‌بینی‌های آیزاک آسیموف درباره افزایش جمعیت دنیا و افزایش آلودگی نیز محقق شده است. با این تفاوت که او امیدوار بود فناوری‌های نو راهی را برای حل این مشکلات برای بشر باز کند.او پیش‌بینی کرده بود که انسان‌ها با ساخت ایستگاه‌های فضایی، امکان معدن‌کاوی در ماه را نیز خواهند داشت. در حال حاضر تلاش‌ها برای اجرای پروژه‌های معدن‌کاوی در سیارات، در جریان است.آیزاک آسیموف همچنین در آثارش به درستی خبر از جامعه انسانی پیچیده‌ای داده بود که حاصل آن وابستگی انسان به ماشین است. روزی که جدا کردن کامپیوتر‌ها از ساده‌ترین امور زندگی انسان ناممکن خواهد شد. همان تصویر آشنایی که اکنون کمابیش برای همه ما محقق شده است.

رابرت آنسون هاین لاین و سال‌های نیامده

"رابرت هاین لاین" (Robert Anson Heinlein)، نویسنده آمریکایی سبک علمی - تخیلی و یکی از سه نویسنده برتر این ژانر است. او در کنار آیزاک آسیموف و آرتور سی کلارک یکی از سه غول علمی تخیلی دنیا محسوب می‌شود. هاین لاین، یکی از اثرگذارترین و در عین حال جنجال‌برانگیزترین نویسندگان علمی - تخیلی سخت بود.از آنجا که در جوانی در نیروی دریایی ایالات متحده آمریکا خدمت کرده بود، پیش‌بینی‌هایش جنبه نظامی و سیاسی دارد. پیش‌بینی جنگ سرد یکی از مهم‌ترین پیش‌بینی‌های اوست.در مجموعه "تاریخ آینده"، "رابرت هاین لاین"، جهان آینده را ترسیم می‌کند. در کتاب "شورش در سال ۲۱۰۰"، به وضوح شهروندانی را نشان می‌دهد که برخلاف یک سیستم استبدادی ظهور می‌کنند که ریشه در آمریکا داشته است."موشکی به‌نام گالیله"، "حفره‌های تاریک لونا"‌و "ستاره خاموش" از کتاب‌های معروف اوست. هاین لاین در آثار خود، رویای اکتشاف در فضا را به قرن‌ها پس از عصر ما پیش برده است.مثلاً در کتاب "ستاره خاموش" سخن از زمانی است که انسان سال‌هاست به وجود موجودات زنده در کرات دیگر پی برده و حتی با آن‌ها ارتباط برقرار کرده است، به حدی که رفت و آمد به مریخ، تقریباً کاری بسیار پیش‌پاافتاده محسوب می‌شود!همچنین از سال‌هایی سخن می‌گوید که بشر قوانینی نیز برای این تعاملات وضع کرده و به‌طورکلی روابط انسانی با موجودات فرازمینی از اصول مهم دولت‌ها با هدف حفظ صلح و پیشگیری از جنگ با فرازمینی‌هاست.هاین لاین به دلیل نفوذی که بر نسل دانشمندان قرن ۲۱ داشته، یکی از سه عضو شاخصی است که "بزرگان سه‌گانه علمی - تخیلی" نامیده می‌شوند. دو عضو دیگر این مجموعه "آرتور سی کلارک" و "آیزاک آسیموف" بودند.

فیلیپ کی دیک؛ ویرایش ژنتیک و چرنوبیل

"فیلیپ کی دیک" یکی دیگر از بزرگ‌ترین نویسندگان علمی تخیلی در تمام دوران است. بسیاری از آثار او الهام‌بخش نویسندگان و طرفداران به‌طور یکسان تا زمان مرگ او در اوایل دهه ۱۹۸۰ است.او کسی است که دورانی را پیش‌بینی کرده است که DNA انسان به‌طور مصنوعی توسط فناوری‌های نو اصلاح می‌شود. او همچنین در آثار خود از بروز حادثه‌ای هسته‌ای خبر داد که می‌گفت در ۱۹۸۵ رخ خواهد داد. (چرنوبیل در سال ۱۹۸۶ رخ داد.)

آرتور سی کلارک و پیش‌بینی چاپگر سه‌بعدی

در دهه ۱۹۶۰ آرتور سی کلارک فیزیکدان و نویسنده مشهور بریتانیایی، پیش‌بینی‌های بسیار جالبی را درباره آینده مطرح کرد. او که دارنده هفت مدرک دکترای افتخاری در رشته‌های مختلف تجربی از جمله مدال درجه یک فیزیک و ریاضیات بود، عمدتاً به‌عنوان نویسنده داستان‌های علمی - تخیلی شناخته شده است.او از بسیاری ابتکارات جهان مدرن خبر داد که در آن زمان حقیقتاً جز تخیل نامی نداشت. از جمله ظهور اینترنت، چاپ یا همان پرینتر سه‌بعدی را هم پیش‌بینی کرد. همچنین به‌گونه‌ای عجیب و غریب، خبر از ظهور میمون‌های خدمتکار تعلیم‌دیده داد. اما پیش‌بینی اصلی آرتور سی کلارک، طرح موضوع "ایستگاه‌های راکتی" بود که در واقع پیش‌بینی فناوری‌های پیشرفته‌ای شبیه به ماهواره‌های امروزین بود.آرتور سی کلارک، در سال ۱۹۶۴ در جریان پخش یک مستند تلویزیونی از شبکه بی‌بی‌سی، شرحی از چشم‌انداز خود از آینده ارائه کرد. در جریان این گزارش مستند، او جزئیاتی از نگرش و عقایدش درباره آینده بیان کرد و از جمله اظهار داشت که در آینده مردم قادر خواهند بود بدون اینکه از مکان و موقعیت‌های یکدیگر آگاه باشند، با هم تماس بگیرند و به آسانی از هر جای جهان که هستند، کسب و کار خود را اداره کنند.آیا این اظهارات شما را به یاد اینترنت نمی‌اندازد؟ او همچنین از اختراع آنچه که آن را "دستگاه تکثیر" می‌نامید، خبر داده بود. طبق پیش‌بینی‌های او این دستگاه در واقع فناوری خاصی بود که برای کپی‌برداری دقیق از هر چیزی قابل استفاده است.هر چند که بسیاری از ما احتمالاً بلافاصله به‌یاد سیستم کپی‌برداری در فیلم Star Trek می‌افتیم، اما چنین دستگاهی می‌تواند درعین‌حال یادآور پرینتر‌های سه‌بعدی باشد که با دقتی بالا هر چیزی را کپی می‌کنند.او همچنین درباره پیشرفت‌های پزشکی و موارد دیگری نیز پیش‌بینی‌های جالب توجهی کرده است. شاید لازم نباشد که یادآوری کنیم آرتور سی کلارک نویسنده مشهور بریتانیایی، خالق رمان علمی - تخیلی بسیار معروف "۲۰۰۱: اودیسه فضایی" است که بیشتر ما با فیلمی با همین نام با آن آشنایی داریم.این فیلم در اصل برمبنای این کتاب توسط "استنلی کوبریک" ساخته شد و جایزه اسکار را برای او و آرتور سی کلارک به ارمغان آورد.

 ۱. شاید آسیموف یهودی واقعی نباشد

اگرچه آسیموف بار‌ها در نوشته‌های مختلف به حقیقت یهودی بودنش اشاره کرده، اما این احتمال نیز وجود دارد یک یهودی واقعی (یهودی‌ای که نیاکانش عضو قوم بنی‌اسرائیل است) نباشد.در حدود سال ۶۰۰ میلادی، قبلۀ خزر‌ها که در ناحیۀ جنوبی روسیه زندگی می‌کردند، دینشان را به یهودیت تغییر دادند تا تحت تأثیر برخورد بین مسیحیان بیزانس و مسلمانان که با یکدیگر در جنگ بودند قرار نگیرند.

قوم خزر‌ها در حدود چهارصد سال بعد از بین رفتند، ولی یهودیت باقی ماند و ممکن است یهودیان روسیه و اروپای شرقی از نوادگان یهودیان خزر باشند، نه یهودیان واقعی بنی‌اسرائیل.

۲. ممکن است زادروز او ۲ ژانویۀ سال ۱۹۲۰ نباشد

با این‌که در همۀ منابع رسمی، زادروز آسیموف ۲ ژانویۀ سال ۱۹۲۰ ثبت شده و خود او هم همیشه این روز را به‌عنوان زادروزش جشن می‌گرفت، چون یهودیان ارتدکس روسیه از تقویم‌های یهودی و جولیانی استفاده می‌کردند (که با تقویم گرگوریان که مورد استفادۀ بیشتر کشور‌ها قرار دارد تفاوت‌هایی داشت) زادروز وی ممکن است تا روز ۴ اکتبر سال ۱۹۱۹ عقب برود.پدر و مادر آیزاک آسیموف در این مورد چندان اطمینان نداشتند و خودش هم به تاریخ دقیق زادروزش اهمیتی نمی‌داد، پس همان دوم ژانویۀ ۱۹۲۰ را انتخاب کرد و به آن چسبید.

۳. اولین داستان آسیموف هرگز چاپ نشد

آسیموف در سال ۱۹۳۷ اولین داستانش را با عنوان «چوب‌پنبه بازکن کیهانی» نوشت که داستانی بود دربارۀ مردی که به آینده سفر می‌کند و زمین را ویران‌شده می‌یابد.این داستان را شخصاً به جان کمبل، سردبیر مجلۀ استاوندینگ ساینس فیکشن ارائه کرد. کمبل هم داستان را خواند و رد کرد. این داستان به جای دیگری ارائه نشد و طولانی‌ترین اثر مفقودشدۀ آسیموف به شمار می‌رود (۹۰۰۰ واژه.) اگرچه آسیموف از لحاظ ادبی ارزشی برای نخستین داستانش قائل نبود، ولی به دلیل ارزش تاریخی از گم شدن آن (همچنین هشت داستان کوتاه دیگرش) افسوس می‌خورد.

۴. پس از انتشار داستان «شبانگاه» تمام نوشته‌های آسیموف منتشر شدند

تا پیش از آن‌که داستان «شبانگاه» در شمارۀ سپتامبر ۱۹۴۱ مجلۀ استاوندینگ منتشر شود، تعدادی از داستان‌های آسیموف از سوی هیچ مجله‌ای پذیرفته نشده بودند و بعد‌ها هم پذیرفته نشدند.ولی بعد از چاپ این داستان، آسیموف به چنان جایگاهی در دنیای تخیلی علمی دست پیدا کرد که تمام چیز‌هایی که به قصد انتشار نوشته بود، هر یک به نوعی منتشر شدند. حتی یکی از داستان‌هایش بیست سال در کشو‌ها خاک خورد تا این‌که سرانجام در یک مجموعۀ گلچین به چاپ رسید.

۵. آسیموف در دورۀ دکترا دانشجوی ضعیفی بود

با این‌که نبوغ آسیموف در بسیاری جهات، حتی در بخشی از دوران تحصیلش ثابت شده بود، ولی در دورۀ دکترا با مشکلات متعددی رو به رو بود. آسیموف در مقام دانش‌آموز به قدری باهوش بود که طی سال‌های ۱۹۲۵ تا ۱۹۳۵ دوران ابتدایی و متوسطه را به پایان رساند.تحصیلات عالی‌اش تا سطح کارشناسی ارشد و گذراندن دروس پیش‌نیاز دورۀ دکترا هفت سال به طول انجامید. دورۀ عملی پژوهش‌های دکترا را نیز طی سال‌های ۱۹۴۶ تا ۱۹۴۸ پشت سر گذاشت و به این دلیل که در انجام آزمایش‌ها دست و پا چلفتی‌گری به خرج می‌داد، به سختی می‌توانست به نتایج دلخواه دست پیدا کند.همین عدم مهارت در انجام کار‌های آزمایشی و پژوهشی بود که ده سال بعد و در سال ۱۹۵۸ موجب اخراج او از دانشکدۀ پزشکی دانشگاه بوستون شد.

۶. آسیموف سه بار سوار هواپیما شده بود

آسیموف بار‌ها اعتراف کرده بود که به آکروفوبیا یا ترس بیمارگونه از ارتفاع مبتلاست و به همین دلیل هیچ‌وقت سوار هواپیما نمی‌شود.ولی با همۀ این‌ها دوبار در زمان کار در پایگاه نیروی دریایی فیلادلفیا، هنگام آزمایش مواد شبرنگ و یک بار در زمان خدمت نظام وظیفه هنگام بازگشت از جزیرۀ هاوایی به خاک ایالات متحده و به دستور مافوقش سوار هواپیما شده بود.

۷. آسیموف با آینشتاین دیدار کرده بود

در روز ۱۰ آوریل سال ۱۹۳۵ آسیموف بعد از عدم موفقیت در مصاحبۀ ورودی به کالج، همراه با پدرش به یک موزه رفت و در آن‌جا آلبرت آینشتاین را دید. البته این یک دیدار تصادفی بود و بین نابغۀ پیر و نابغۀ جوان هیچ تماس مستقیمی برقرار نگردید.۸٫ دوران دوسالۀ خدمت نظام وظیفه را کاملاً نگذرانده بودآسیموف در روز ۱ نوامبر سال ۱۹۴۵ وارد ارتش شد. جنگ جهانی دوم به پایان رسیده بود و خطر مرگ دیگر سربازان را تهدید نمی‌کرد. قرار بود آسیموف دو سال را در ارتش بگذراند.با این حال چند ماه بعد بخشنامه‌ای صادر شد مبنی بر این‌که دانشجویانی که زمان اعزام به ارتش دورۀ پژوهش‌های دکترا را می‌گذراندند می‌توانند از معافیت پژوهشی استفاده کنند. آسیموف با استفاده از همین بخشنامه از مأموریت هاوایی بیرون آمد و بعد از هشت ماه و بیست و شش روز حضور در ارتش ترخیص شد.

۹. اورسن ولز امتیاز ساخت فیلم از روی یکی از داستان‌های آسیموف را خریده بود

در سپتامبر ۱۹۴۶ وکیلی با او تماس گرفت تا از طرف موکلش حق ساخت فیلم، نمایشنامۀ رادیویی و هر گونه اثر نمایشی دیگر را برای داستان «گواه» به مبلغ ۲۵۰ دلار بخرد. پس از کمی کش و قوس معلوم شد موکل کسی نیست جز اورسن ولز، کارگردان شهیر سینما.آسیموف امتیاز داستان را به‌صورت مادام‌العمر فروخت و منتظر نشست تا فیلم ساخته شود. انتظاری که تا آخر عمرش به طول انجامید، چون اورسن ولز هیچ چیزی از روی آن نساخت و، چون حق امتیاز هر نوع اقتباس نمایشی را به صورت مادام‌العمر در اختیار داشت، برای افراد دیگر هم نزدیک شدن به این داستان ممکن نبود.

۱۰. ضعیف‌ترین شطرنج‌باز تاریخ بود

با این که آسیموف ضریب هوشی بسایر بالایی داشت، ولی در بازی شطرنج بسیار ضعیف بود. خودش اعتراف می‌کند که در عمرش تقریباً از همه باخته و حتی بچه‌ها، پیرزن‌ها و شامپانزه‌های سیرک هم می‌توانند او را شکست دهند.

بزرگ‌ترین افتخاری که آسیموف در بازی شطرنج کسب کرد این بود که توانست یک بازی را به مساوی بکشاند، آن هم به این دلیل که دوستش در حین بازی تلاش می‌کرد با صدای بلند استراتژی آسیموف را حدس بزند و او هم با همین راهنمایی توانست به نتیجۀ مساوی دست پیدا کند.

در خصوص فایده‌های کتاب‌خوانی نیازی به‌توضیح وجود ندارد و کسی را نمی‌شناسیم که کتاب‌خواندن را توصیه نکند، اما به‌لطف پیشرفت فناوری این روز‌ها بیشتر از تعداد مو‌های سرمان کتاب برای خواندن وجود دارد و همین قضیه نیز وسواس برای کتاب‌خوانی را افزایش می‌دهد. از طرف دیگر به‌قول قدیمی‌ها هر گردی، گردو نیست و مطالعه هر کتابی هم پرفایده نخواهد بود. در این بین کتاب‌هایی نیز وجود دارند که نفرین‌شده و ترسناک قلمداد می‌شوند و گفته می‌شود که محتوای این کتاب‌ها با دنیای جن و پریان در ارتباط است.به همین دلیل مطالعه این کتاب‌ها، خواننده‌ها را دچار دردسر‌های زیادی کرده است، با این حساب قصد داریم در ادامه به کتاب‌های ترسناک و نفرین‌شده‌ای اشاره کنیم که بهتر است هرگز نخوانید.